[Door Robert Heeg]
‘Waar kan ik heen?’ Met die brandende vraag smeekte Het Goede Doel zich ooit de hitparade in. Zo zal ook de communicatieprofessional met internationale ambities zich wel eens achter het oor krabben.
Waarheen? Londen blijft een magneet, met zijn dynamiek, zijn kloppende financiële hart en zijn vele hoofdkantoren. Maar er is wel een taalbarrière, want hoe vloeiend is je Engels? Het Goede Doel trok uiteindelijk de overbekende conclusie die iedereen kan meezingen: ‘België, België, België, Bel-gi-je!’
Inderdaad kan in Brussel de komende jaren, door de Brexit, grote vraag ontstaan naar meertalige woordvoerders.
Future proof
Adam Powell zit er al. De Brit en voormalige journalist van onder meer de Daily Mail werkte tot voor kort bij Ogilvy PR en is nu directeur van Fourtold, dat zich afficheert als ‘a corporate reputation consultancy for a connected age’. Met kantoren in Brussel en Londen mag Fourtold zich voorlopig future-proof noemen. Powell: ‘Slimme PR-mensen willen overleven en passen zich aan. We moeten de woede over de Brexit nu achter ons laten en werken aan het beste resultaat voor de toekomst.’
Politiek
Een van die avonturiers die de politieke ontwikkelingen niet afwachtten, is Annelies Valk. In mei van dit jaar startte ze als global brand strategy manager voor Vodafone Group in Londen, na bij datzelfde bedrijf vier jaar lang marketing- en PR-manager Nederland te zijn geweest. Valk is nu verantwoordelijk voor de positionering van het merk in alle markten wereldwijd. Eerder was zij social media manager voor The Voice of Holland en deed ze bij Edelman de PR van Starbucks. Een internationale job in Londen was echter altijd een doel.
Grootsheid
Voor Valk, van origine Iers maar opgegroeid in Nederland, speelde ook mee dat Vodafone’s mondiale hoofdkantoor in Londen staat. ‘Droombestemming is een groot woord, maar ik zag Londen zeker altijd al als een reële en uitdagende optie. De praktische overwegingen zijn dat het dicht bij Nederland is, lid van de EU – nog wel in ieder geval – en ze spreken er Engels. Maar wat Londen echt te gek maakt, is zijn grootsheid. Het gaat allemaal veel sneller dan in Nederland, het loopt voorop met veel trends, en de kwaliteit van de mensen – input – en daardoor ook het werk – output – is veel hoger. Als Nederland Eredivisie speelt dan spelen ze hier Champions League. Dat is te gek om mee te maken, maar soms ook vermoeiend. Je voelt dat je hier meewerkt aan iets groots. Ook maak je de mensen hier niet gauw de pis lauw. Dat zag je bijvoorbeeld ook na de recente aanslagen. Ze zijn heel sterk en gaan direct weer over tot de orde van de dag: werken.’
De do’s & don’ts van Annelies Valk, Vodafone Group in Londen
Doen:
● Vind mensen binnen je netwerk en/of via LinkedIn die je droombaan hebben in de stad of het land waar je heen wilt, en vraag advies.
‘Ik heb heel veel aan mijn netwerk gehad en sta zelf ook altijd open om mensen te helpen of te verbinden aan bekenden in de stad. Mocht je naar Londen willen, vraag het dus aan mij!’
● Zoek zo snel mogelijk een appartement.
‘Pas als je een plek hebt waar je je echt thuis voelt en kunt werken, kun je op kantoor optimaal presteren.’
● Ga naar netwerkevenementen.
‘Elke stad heeft clubs of netwerken voor PR, communicatie of advertising. Daar kun je snel mensen ontmoeten waar je zowel privé als zakelijk wat aan hebt. Ook de SHAPR-app is hier heel goed voor; een soort Tinder voor netwerken.’
Niet doen:
● Bang zijn dat je je Nederlandse netwerk verloochent.
‘Je breidt je wereldwijde netwerk juist uit. En via LinkedIn kun je echt heel goed contact onderhouden.’
● Alleen maar Nederlandse nieuwssites blijven volgen.
‘Duik in de media van het land waar je woont en je leert snel veel over de cultuur.’
500 kandidaten
Een van de organisaties die internationaal talent aan een passende organisatie koppelt, is de VMA Group, die al bijna 40 jaar actief is in ‘search en selection’ van communicatie- en marketingprofessionals. Eerst vanuit Londen, sinds een aantal jaren ook vanuit kantoren in Brussel, Frankfurt, Hongkong, Parijs en Amsterdam. Jaarlijks plaatst het meer dan 500 kandidaten in communicatieposities. ‘Als je iets voorstelt in de communicatie, dan ligt je CV bij VMA Group’, stond er enkele jaren geleden in dit magazine.
Gouden tijden
Vanuit Amsterdam bestiert Willem de Ruijter de regio Europa, Midden-Oosten en Afrika, waarbij hij zich concentreert op communicatiejobs op senior-niveau. De Ruijter ziet veel mogelijkheden voor internationale toppers, en spreekt zelfs van ‘gouden tijden voor communicatieprofessionals’. Hij beroept zich op een recente survey van de VMA Group onder 40 ceo’s, waarin ze hun visie geven op de rol van communicatiedirecteuren en -afdelingen. Daaruit bleek dat hun belang sterk is toegenomen. De Ruijter: ‘Een van de rode lijnen is dat reputatie gezien wordt als driving business factor, en dat van communicatiedirecteuren een proactieve en zelfs provocatieve rol verwacht wordt, gebaseerd op een zeer grondige kennis van het bedrijf en alle kritische processen.’
Taalknobbel
Proactief, provocatief; wij Nederlanders zijn nooit te verlegen om ons uit te spreken. We denken zelfs gemakkelijk een woordje over de grens te spreken, met name in Angelsaksische contreien. Wie Ronald Koeman echter een BBC-interview ziet geven, weet dat we onze Engelse taalknobbel niet moeten overschatten. Extreem voorbeeld, maar toch; tussen jezelf verstaanbaar maken en de corporate boodschap van een multinational uitdragen gaapt een flink gat.
Editingfunctie
Het internationale klimaat mag volgens de VMA Group dan optimaal zijn, De Ruijter weet dat er bedrijven zijn die voor hun zwaardere communicatiefuncties ‘native Engels’ eisen, vaak waar ‘writing’ (of de verantwoordelijkheid daarvoor) een belangrijk onderdeel van het takenpakket is. ‘Soms kunnen we die bedrijven daarop uitdagen en dan kan een serieuze talenkennistest onderdeel van de selectieprocedure zijn. Er is ook een verschil tussen interne en externe communicatiefuncties. Voor externe communicatie is er soms een editingfunctie in het bedrijf of een bureau dat dat doet, en wellicht zit er in een grotere interne communicatieafdeling een Britse kracht.’
Tips van Willem de Ruijter, executive director Emea van VMA
● Uitzending
‘Een mooie eerste stap kan zijn dat je wordt uitgezonden door je huidige werkgever. Je werkervaring in dat andere land is dan aantoonbaar.’
● Taal
‘Wees reëel over je – gesproken en geschreven – kennis van het Engels, en wees voorzichtig met het claimen dat je near native bent. Zorg ervoor dat je hierdoor geen geloofwaardigheid verliest.’
● Vertegenwoordiging
‘Laat je vertegenwoordigen door een headhunter die je professionele kwaliteiten kan inschatten en toelichten. Die kan je sollicitatie op basis van inhoud verder brengen langs mensen die snel afwijzen, bijvoorbeeld omdat ze geen native Engels zien of anderszins te oppervlakkig oordelen.’
● Ontwikkeling
‘Ontwikkel jezelf op meerdere communicatiegebieden, niet enkel het nu voor de hand liggende social/digital, maar ook interne én externe communicatie. Schrijf veel en graag, en weet dat je als board advisor de feiten moet kennen.’
Engels onderwijs
Bij de VMA Group weten ze dat Nederlanders die in Engelstalige landen hebben gewoond of gestudeerd eerder geloofwaardig zijn als ‘native speaker’. Annelies Valk is er zo een. ‘Ik ben tweetalig opgevoed – Ierse moeder, Nederlandse vader – en heb ook altijd Engels onderwijs gevolgd. Dus wat dat betreft zit ik goed.’ Daarnaast volgde zij de master Interculturele Communicatie met als specialisatie Engels. ‘Vanuit dat perspectief ben ik ervan overtuigd dat jezelf opleiden tot native of near to native Engels een uitstekende investering is. Er werken hier in Londen heel veel internationals, maar iedereen spreekt inderdaad perfect Engels.’
Uitzending
Als Londen vanwege verschuivende politiek, verhuizende kantoren, taal, of andere factoren dan toch een brug te ver is voor de Nederlandse communicatieprof, waar dan wel? VMA Group heeft geen harde macrodata, maar de organisatie kent wel veel Nederlandse communicatieprofessionals, vaak op seniorniveau, in onder meer Brussel, Groot-Brittannië, Duitsland, Zwitserland, Frankrijk en Scandinavië. Die maakten de stap naar het buitenland in eerste instantie via uitzending door hun werkgever. Eenmaal in het buitenland stappen ze dan soms over naar een andere werkgever.
Snel functioneren
Zonder te willen generaliseren ziet De Ruijter dat Nederlanders, evenals Belgen en Scandinaviërs, relatief snel in andere culturen kunnen functioneren. ‘We weten dat zowel in Brussel als in andere landen Nederlandse communicatieprofessionals vaak welkome kandidaten zijn als ze al internationale ervaring hebben. Het kan een voordeel zijn als je hebt gewerkt bij Nederlandse vestigingen van internationale bedrijven, maar het is niet altijd voldoende.’
EU-vuur
In Brussel werken in communicatiefuncties veel Nederlanders, maar ook veel andere nationaliteiten, en zeer nadrukkelijk ook Britten. Zoals Powell. ‘Iedereen probeert te begrijpen wat de Brexit teweeg gaat brengen, dus is het voor onze klanten in Londen heel belangrijk dat wij hier dicht op het EU-vuur zitten. Het is onze meerwaarde en levert ons absoluut meer werk op.’ Hij gelooft niet dat er veel nieuwe PR-kantoren bij komen in Brussel, maar verwacht wel dat de netwerken meer gaan investeren in de kantoren die zij er al hebben. ‘Ze zullen hun teams hier, maar ook in financiële steden als Frankfurt en Parijs, versterken.’
Voorkeuren
Voor wie de overstap naar Brussel, Londen of ander exotische bestemmingen serieus overweegt, is naast taal en inhoudelijke kennis van een vakgebied of sector, ook de cultural fit enorm van belang. De Ruijter ziet mogelijk zelfs een verband tussen cultural fit en taalvaardigheden. ‘Maar daar mag je niet over generaliseren. Naast de lastige vraag wie bij bedrijven de cultural fit bepaalt, is het voor communicatiedirecteuren belangrijk om samen te werken met alle bestuursleden, en die kunnen wel of niet internationaal van samenstelling zijn. Dit kan leiden tot bepaalde voorkeuren.’
Mediatitels
Voor collega-communicatieprofessionals die naar het buitenland willen heeft Annelies Valk naast enkele do’s en dont’s (zie kader) vooral één advies: ‘Gewoon doen! Het opent je wereld enorm. Nederland is te gek, vooral om te leren, maar uiteindelijk toch ook wel best klein. Het veel grotere aantal mediatitels hier in Engeland, de manieren waarop mensen communiceren, en de concurrentie van vrijwel elk bedrijf waar je kunt werken... Je leert daardoor in korte tijd enorm veel.’
Voor meer informatie over de impact van de Brexit op de cacarrièrekansen van communicatieprofessionals, klik hier.
FOTO: 123RF
