Het belang van het Waarom

Ondernemingen die zich bewust zijn waarom ze zijn ontstaan hebben meer succes, meer invloed, zijn innovatiever en hebben de beste overlevingskansen. Tot deze opmerkelijke opvatting komt Simon Sinek. Zijn TedX presentatie spreekt tot de verbeelding. Zijn boek over de Gouden Cirkel gaf mij de inspiratie zijn even simpele als duidelijke analyse over succesvol ondernemerschap tot me te nemen. Een ondernemersmodel dat terugvoert naar de authenticiteit van de ondernemer en de onderneming. Niet de winst van de onderneming is de reden van bestaan maar het waarom. Winst is slechts een resultaat. De vraag naar wat de oprichter en leider inspireert is relevant. En de vraag of de onderneming dat nog voor ogen heeft. Alles begint met het waarom.

Het waarom, hoe en wat.
Sinek noemt dat zijn Gouden Cirkel. Het begint van binnenuit. Met de vraag Waarom. Elke onderneming heeft een Wat. Ze beschrijven hun producten of diensten en bieden die te koop aan. Een onderneming die wil verklaren waarom haar product of dienst onderscheidend en uniek is is bezig met de Hoe vraag. Het kan zitten in een bijzondere verkoopformule, een bijzonder procedé, een exclusief talent of competentie van medewerkers. Maar een bedrijf dat authentiek is is een bedrijf waarin leiding en medewerkers duidelijk maken Waarom ze doen wat ze doen. Het motief, het geloof, de bestaansgrond van het bedrijf. Dit zijn motieven die aan de oprichting van het bedrijf vooraf gaan. Bij elke marketinguiting moet dat grondbeginsel doorklinken. Dat maakt ondernemingen krachtig en waarachtig. De markt wordt geraakt door het geloof in de principes van de ondernemer. Niet de winst maar de dienende functies. Het bereiken van relevante doelen en realiseren van heldere principes en uitgangspunten.
Zo was Bill Gates gedreven door het idee dat elk gezin moest beschikken over een personal computer die gemakkelijk toegang verschaft tot informatie. Dus niet alleen de grote bedrijven met een IBM systeem. Ook zijn tijdgenoot Steve Jobs ging er van uit dat elk individu onafhankelijk moet zijn en zich moet kunnen verzetten tegen de grootmachten. Het waren de uitgangspunten uit de hippie tijd van de jaren 60.
En juist deze principes van informatie beschikbaarheid, onafhankelijkheid en onderscheidend zijn de leidende principes in hun bedrijven.

Medewerkerwaarde staat primair.
De grondlegger van de onderneming met zijn oorspronkelijke visie, zijn eigenwijsheid, doorzettingsvermogen zoekt in de beginfase medewerkers die zijn idealen delen. Zo ontstaat een organisatie waarin medewerkers hetzelfde idee uitdragen als dat van de oprichter. Alle neuzen staan in dezelfde richting. De oprichter is zich er van bewust dat als hij tevreden medewerkers heeft hij, bij gevolg, werkt aan tevreden klanten. Tevreden klanten genereren een positief bedrijfsresultaat en uiteindelijk dienen die de belangen van stakeholders en shareholders. Het begint dus met medewerker belang centraal te stellen. Klanten kopen dan niet wat je doet maar waarom je het doet.

Perverse beloningen en bonussen.

Organisaties die alleen nog maar bezig zijn met de vraag hoe en wat ze produceren benoemen managers en medewerkers die zich alleen voor die doelen inzetten. Ze raken het waarom kwijt. De kloof tussen vision (het waarom van de ondernemer) en mission (hoe uit te voeren) wordt alleen maar groter. Exorbitant betaalde managers en perverse bonusstructuren houden zich niet meer bezig met de vraag naar de ontstaansredenen van de organisatie maar alleen nog met de vraag hoe de organisatie running te houden. Moeilijke tijden worden opgevangen met nog meer rationalisatie. Met hoge beloningen wil men hogere inzet en productiviteit bereiken. Meer van het Wat en een nog efficiëntere Hoe. Topsalarissen aan managers die het bedrijf vervolgens uit eigen belang kaalvreten en de oorspronkelijke principes van het bedrijf uithollen. Het worden leiders die het verschil tussen manipuleren en inspireren kwijtraken.

Leiderschap.
Sinek merkt op dat het leiden van een onderneming die gedreven wordt door de Waarom vraag dikwijls een duo leiderschap heeft. Een leider met het oorspronkelijke idee. De visionair, de gedrevene. De man die op de voorgrond staat, die exponent is van het gedachtegoed. Achter hem staat zijn rechterhand. Dikwijls meer introvert maar uitstekend in staat de Hoe vraag te beantwoorden. De visie om te zetten in structuur en organisatie. Duo’s die elkaar vaak al van kinds afaan kennen, schoolvrienden. De Wozniak naast de Steve Jobs. Bill Gates en Paul Allen, De Vroom & Dreesman. Of duo’s met de chemie van de familieband; De gebroeders Wright, Walt en Roy Disney, Albert en Gerrit Jan Heijn, Anton en Frits Philips.

De één heeft het idee de ander het plan. Het Waarom-type en het Hoe-type. De een maakt het vision statement de ander maakt het mission statement. De transitie van verbeelding naar realisatie. Deze leiders hebben begrepen dat manipulatie wel kan leiden tot transacties, maar niet tot loyaliteit. Als bedrijven het waarom en het wat laten vervagen dan kunnen ze aan hun succes ten ondergaan. We weten dat loyale klanten en medewerkers er toe doen in zware tijden.