Emoji: De digi-taal van de toekomst?

door Bart Delwig

Vertaling (plaatje hierboven):

“Hallo,

Ik schrijf vandaag over emoji als taal.

Woorden worden vaak vervangen door emoji.

Emoji als taal is universeel.”

Het begin

Bedenker van de emoji is Shigetaka Kurita, een werknemer van het Japanse telecombedrijf Docomo. Om de communicatie van het bedrijf onderscheidend te maken en meer aan te spreken bij de jongere generatie, voegde hij simpele afbeeldingen toe die waren geïnspireerd op zowel manga als kanji (Japanse tekens). Emoji is Japans voor plaatje (e) en teken (moji). Gesproken Japans is gevuld met lagen van betekenis die niet makkelijk zijn over te brengen in schrift. Emoji waren de ideale uitvinding om meer context te geven.

Ze werden een wereldwijd succes toen Apple (in 2011) en Android (in 2013) een emoji-keyboard toevoegden aan hun smartphones. Sindsdien gaat het hard met de vrolijke symbolen. Een emoji is uitgeroepen tot woord van het jaar. Er is iemand opgepakt wegens verkeerd emoji-gebruik. En deze zomer krijgen de geliefde plaatjes zelfs een eigen film.

Ook de cijfers liegen er niet om. 92% van de mensen die online communiceren, gebruiken emoji en één derde doet dit dagelijks. Op Instagram bevat meer dan de helft van de berichten een emoji.

Een nieuwe taal

Het gebruik van emoji neemt zulke grote vormen aan dat sommigen zelfs spreken van een nieuwe taal. Daar is iets voor te zeggen. Emoji vervangen online slang, woorden en zelfs hele zinnen. Iedere keer dat we :-) gebruiken, besparen we een ‘hahaha’ of een ‘ROFLOL’. En emoji verrijken onze taal. Albert Mehrabian, hoogleraar psychologie aan de UCLA, introduceerde in 1971 de 7% regel. Deze houdt in dat communicatie slechts 7% verbaal en 93% non-verbaal is. Het gaat niet alleen om wát je zegt, maar vooral hóé je iets zegt. Om online misverstanden te voorkomen, zijn emoji een perfect hulpmiddel. Ze zorgen voor tone-of-voice in een omgeving zonder tone of voice. 

Door de taalbarrière

Emoji bieden ook uitkomst voor andere problemen. De wereld wordt steeds kleiner en emoji zijn de volgende stap in (digitale) communicatie. Marcel Denasi stelt in zijn boek The Semiotics of Emoji (2016) dat emoji ons helpen concreter te communiceren met mensen “van een andere culturele en taalkundige afkomst.”

BBC’s Newsbeat testte dit door taalkundestudenten met elkaar te laten communiceren via emoji. Iconspeak probeert problemen van reizigers op te lossen met speciale kleding, waarmee je via emoji kan communiceren met iemand die jouw taal niet spreekt.

Maar hoe zit het met symbolen die in andere culturen verschillende betekenissen hebben? Het ok-symbool wordt in het Westen gebruikt om goedkeuring uit te drukken. In Brazilië betekent het iets als “up your derrière”. Kan dit veranderen door emoji? Deze emoji is wereldwijd zo populair – hij staat op de twaalfde positie in de Emojitracker – dat één universele betekenis niet ver weg lijkt.

In de kinderschoenen

Emoji zijn de snelst groeiende vorm van communicatie aller tijden. Maar het is nog geen taal. Daarvoor staat het nog teveel in de kinderschoenen. Emoji zijn volgens taalkundeprofessor Herring een pidgintaal. Een pidgin is een primitieve uitingsvorm die uit noodzaak ontstaat tussen twee bevolkingen zonder gemeenschappelijke taal. “Pidgin basically comprises nouns and verbs strung together.”

Emoji doen hetzelfde. Ze kennen geen werkwoorden. En iets in verleden- of toekomende tijd uitleggen zonder hulp van woorden, is onbegonnen werk.

Emoji zijn spraak zonder geluid, taal zonder grammatica. Betekenis en identificatie lijken belangrijker te zijn dan regels en structuur. De mogelijkheid om emoji een huidskleur te geven was een enorme ontwikkeling. Naarmate het gebruik van emoji toeneemt, willen we ons zelf er steeds beter mee uiten. Een integratie met Snapchats Bitmoji – waarmee je een persoonlijke sticker kan maken – lijkt een logische volgende stap.

Misschien zullen emoji nooit volledig aan de definitie van ‘taal’ voldoen. Ze zullen het bestaande schrift niet vervangen, laat staan vernietigen. Maar in een online wereld waarin visuele content steeds meer de overhand krijgt, ontwikkelen emoji zich in rap tempo tot het dialect van het internet: een nieuwe digi-taal. 

Bart Delwig is Digital Content Producer bij Social Inc