Met kortere en leesbare ambtelijke stukken kunnen raadsleden hun controlerende taak beter uitoefenen. Dat stelt een meerderheid van de raadsleden als belangrijkste verbeterpunt in een belevingsonderzoek onder decentrale volksvertegenwoordigers. Raadsleden zijn door de bank genomen tevreden over de steun die ze van ambtenaren, de griffie en fractieassistenten krijgen.
Bestuurlijke gevoeligheid
Meer dan negen op de tien volksvertegenwoordigers zeggen hun bestuur goed te kunnen controleren, maar stellen tegelijkertijd dat de informatieachterstand ten opzichte van wethouders het lastig maakt om het beleid te controleren. Compacte, goed leesbare stukken zou volgens 55 procent van de raadsleden bijdragen aan het dichten van die informatiekloof. ‘Het zou al heel veel helpen als er leesbare stukken werden geproduceerd door het ambtelijk apparaat, die in 2 A4tjes de essentie en de besluitvorming kunnen aangeven’, stelt een raadslid in het onderzoek ‘Het aanzien van het politieke ambt’ dat in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken is uitgevoerd. ‘Als ambtenaren een raadsstuk zouden samenvatten door de voor- en nadelen en risico`s beter te belichten, vermindert dat het vele leeswerk en de voorbereidingstijd’, stelt een ander raadslid. Een betere bestuurlijke gevoeligheid vindt zijn weerslag ook in betere stukken, stelt weer een ander. ‘Ze schrijven langere stukken dan gemeenteraadsleden kunnen lezen. Ze willen alles laten zien wat ze weten. Ze leven zich niet in, in wat wij zouden moeten weten. Zo krijgen wij heel veel overbodige informatie en daarmee helpen ze mij niet.’
Gedreven en trots
Acht op de tien raadsleden, Statenleden en leden van het Algemeen Bestuur (AB) van de Waterschappen zijn volksvertegenwoordiger geworden omdat ze een bijdrage willen leveren aan de samenleving. Ze zijn gedreven en trots op hun functie. Vrijwel alle decentrale politici stellen dat zij de opvattingen van burgers kunnen vertegenwoordigen, aldus het onderzoek. Burgers zijn veel negatiever gestemd over de mate waarin politici het beleid kunnen beïnvloeden. Ook zijn ze negatiever over de voldoening die het werk als volksvertegenwoordiger met zich meebrengt. Burgers staan niet te popelen om zichzelf te kandideren.
Financiële vergoeding
Zittende volksvertegenwoordigers hebben over hun kandidaatstelling ook flink achter de oren gekrabd, zo blijkt uit het onderzoek. Acht van de tien zittende gemeenteraadsleden geven aan dat zij erover twijfelden zich kandidaat te stellen. Statenleden en AB-leden hadden daar met respectievelijk 76 en 70 procent iets minder vaak twijfels over, maar het is in geen geval een beslissing die in een achternamiddag wordt genomen. De werkdruk, de hoge tijdsbelasting of het aantal vergaderuren zijn de drie belangrijkste ‘twijfelredenen’. Drie op de tien Statenleden hebben getwijfeld vanwege de lage financiële vergoeding’; veel meer dan bij raadsleden (een op de zes) en AB-leden (een op de tien). Twee de op drie Statenleden vindt dat hun (financiële) vergoeding te laag is. Raadsleden en watenschapsvertegenwoordigers klagen daar minder over, maar nog altijd vindt respectievelijk 42 en 35 procent de vergoeding te laag.
Geen waardering
Een minderheid van de volksvertegenwoordigers is tevreden met de waardering die zij voor hun werk krijgen; bij raadsleden is die het laagst. Slechts een derde van de raadsleden vindt dat zij voldoende gewaardeerd worden. Bij Statenleden ligt dat percentage op 44 procent en bij ‘waterschappers’ op 48 procent. Ook de maatschappelijke waardering van het ambt laat in de ogen van de volksvertegenwoordigers te wensen over. Slechts een vijfde van de Statenleden en ‘watenschappers’ zijn daar positief over tegenover. Bij raadsleden ligt dat percentage op 28 procent. ‘De soms agressieve en vijandige houding van burgers als ze het ergens niet mee eens zijn, is vervelend. Ik heb er geen enkel probleem mee als mensen ergens voor opkomen. Spandoeken, petities... alles mag van mij. Maar intimidatie en verbaal geweld gaan mij te ver. Dit neemt wel toe’, stelt een van de respondenten in het onderzoek.
Actieplan
De onderzoeksuitkomsten zijn een belangrijke basis voor een actieplan voor het versterken van de aantrekkelijkheid van politieke functies. Via een PvdA-motie heeft de Kamer minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) hiertoe opdracht gegeven. Het plan moet er voor de zomer liggen.
[Door Yolanda de Koster]
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!