De mythe van War of the Worlds

De Amerikaanse wetenschappers Jefferson Pooley en Michael Socolow hebben hun bevindingen neergelegd in het boek War of the Worlds to Social Media en schrijven erover in een artikel op de site Slate.com.

Klassiek voorbeeld
De beide wetenschappers zetten uiteen hoe de mythe rond War of the Worlds tot zulke grote proporties heeft kunnen uitgroeien. In de het hoorspel van Orson Welles waren nieuwsberichten opgenomen die verslag deden van de Martiaanse invasie. Dit zou grote paniek bij veel luisteraars hebben veroorzaakt. Het radioprogramma werd het klassieke voorbeeld van effect en invloed van de media.

Luisteronderzoek
Hoewel sommige wetenschappers al eerder twijfelden aan de omvang van de paniek, werd het beeld nooit ontkracht. Dat doen Pooley en Michael Socolow nu wel. Ze geven diverse argumenten die aantonen waarom het wel meeviel met die paniek. Zo zou er op de avond van de uitzending een luisteronderzoek zijn gehouden, waaruit bleek dat slechts twee procent van de mensen antwoordde dat ze naar het radioprogramma luisterden. En allen gaven aan dat ze naar een hoorspel luisterden, en dus prima wisten dat het geen nieuwsuitzending betrof.

Legendevorming
Dat de legende van het hoorspel echter zo groot werd, heeft diverse oorzaken, aldus Pooley en Socolow. De belangrijkste is dat het toen nog jonge medium radio veel reclame-inkomsten wegsnoepte van de kranten. Die grepen Welles' programma aan om met sensationele koppen hun concurrent radio in diskrediet te brengen als bron van nieuws. Veelzeggend is de titel van het redactioneel dat de New York Times plaatste : Terror by Radio.

Dit frame waarin War of the World al direct terechtkwam heeft volgens bij onderzoekers grote gevolgen gehad. In latere onderzoeken naar de effecten van de uitzending werd er van uitgegaan dat de paniek groot was geweest. De omroepen hielden later overigens de legende in stand. Ze hadden er belang bij om tegenover adverteerders het beeld overeind te houden dat radio een enorme invloed heeft op het publiek.