Volgens de SP moet het aantal voorlichters gehalveerd worden. De partij baseert zich op een onderzoek van de UvA dat al talloze malen onderuit is gehaald. Wordt het niet eens tijd dat de communicatiesector van zich afbijt? Vier experts maken zich boos.
Communicatieprofessionals eruit? Dat gaat alleen maar geld kosten!
Betteke van Ruler, emeritus hoogleraar Strategische Communicatie
Dit soort berichten irriteert mij mateloos. Niet dat er geen ondersteuning nodig is voor de journalistiek. Die lijkt mij prima. En dat staat ook in hun programma. Maar dat de helft van de communicatieprofessionals eruit moet. Bizar. Ik kon er niets over terugvinden op hun site of elders op internet. Ik kon dus ook geen betere onderbouwing vinden dan wat er op CommunicatieOnline staat. En dat is niet veel. De redenering dat al die communicatieprofessionals niet anders doen dan spinnen naar de journalistiek. Bezopen! Daarbij wordt steeds weer dat vermaledijde onderzoek van de UvA gebruikt waarin mijn cijfers over de omvang van de hele beroepsgroep werden verengd tot '150.000 voorlichters die de pers belagen'. Flauwekul. Ten eerste is maar een klein deel van de communicatieprofessionals met perscommunicatie bezig, ten tweede zijn ze beslist niet alleen met spinnen bezig. Wat wel uit hun takenpakket kan, is het geneuzel van journalisten om 'even uit te zoeken hoe dit of dat ook al weer zat', gebruikt worden als archief dus. Dat scheelt pakweg 10 of 20 persvoorlichters, schat ik in. Maar voor het overige?
Ik durf niet te zeggen of ze allemaal nodig zijn maar ik weet wel dat de overheid steeds meer behoefte heeft om in verbinding te staan met de burger, behoefte heeft om signalen uit de buitenwereld op te halen, behoefte heeft om uitleg te geven en verantwoording af te leggen. De burger eist dat, of hij er nu gebruik van maakt of niet. Dat kun je voor een deel aan de overige ambtenaren en politici overlaten (alsof die niet net zoveel geld kosten) maar niet iedereen is daar goed in. Zodra het iets complexer wordt, is het echt een vak. Het is bovendien steeds duidelijker dat beleid tot stand komt in communicatie, communicatie is dus een basisproces en een productiefactor. Dat gaat lang niet altijd vanzelf goed. Ondersteuning, coaching, training, op gang helpen, dat worden steeds belangrijker onderdelen van het communicatievak. Communicatieprofessionals eruit? Dat gaat alleen maar geld kosten!
'Minder, minder, minder!'
Charles Huijskens, HuijskensBickerton
Het moment waarop ze bij de SP echt een hekel aan voorlichters en woordvoerders hebben gekregen, is lastig vast te stellen. Al begin vorig jaar stelde de partij zich in te willen zetten voor mensen die minder voorlichters in Den Haag willen. En recent herhaalde Emile Roemer zijn uitspraak in een zaal met SP-aanhangers. Hij vraagt: "Willen jullie in deze stad en in Nederland meer of minder voorlichters?" waarna het publiek "minder, minder" scandeert. Roemer besluit: "dan gaan we dat regelen". De SP wil dat de helft van de voorlichters bij de Rijksoverheid verdwijnt. Het gaat om 300 banen.
Volgens het Openbaar Ministerie is er echter sprake van belediging vanwege de door Roemer gehanteerde retoriek bij de vraag 'meer of minder voorlichters'. Roemer zou de vraag zo gesteld hebben dat het wat het OM betreft eerder om een stelling gaat, waardoor een groep weggezet wordt als minderwaardig en er sprake is van belediging. De uitspraken van Roemer hadden mede door de voorbereiding en het gebruik van verschillende stijlfiguren een stokend en ophitsend karakter, stelt het OM. Hier geldt dus letterlijk voor de SP: wordt vervolgd!
Investeren in onafhankelijke journalistiek is van levensbelang voor onze democratie
Jan Driessen, Q-A Communicatie
Voor het eerst in mijn leven ben ik het gedeeltelijk eens met de SP. Want het is in deze populistische tijden wel weer fijn dat politici de betekenis van journalistiek weer helder onderschrijven: ‘Kritische en onafhankelijke journalistiek is van essentieel belang om de overheid te kunnen controleren.’ Daar ben ik het 100% mee eens! Daarom wil de SP 10 miljoen euro extra investeren in de journalistiek, met name regionaal. Dat is natuurlijk veel te weinig. Alleen op de regionale omroepen wordt de komende jaren al 17 miljoen euro bezuinigd. Draai die bezuinigingen terug. Want nooit eerder was het zo belangrijk dat de (regionale) onafhankelijke journalistiek, het héle verhaal blijft vertellen. Journalistiek controleert namelijk niet alleen de overheid maar geeft groepen die nu gepolariseerd naast elkaar leven, ook de andere kant van het verhaal. Geeft groepen die zich nu meer en meer terugtrekken in hun eigen bubbel en alleen aangewezen zijn op de eigen timelines voor het henzelf bevestigende nieuws, een professioneel tegengeluid.
Investeren in onafhankelijke journalistiek is dus van existentieel belang voor het behoud van onze democratische rechtstaat. Maar dat dat volgens de SP betaald moet worden door halvering van het aantal overheidswoordvoerders is rabiate onzin. We hebben in Nederland helemaal geen 600 voorlichters. Het merendeel van deze communicatiemedewerkers geeft informatie aan de burger. Over al onze onnodig betuttelende, wantrouwende en volstrekt overbodige regelgeving. Halveer al die vaak onzinnige regels en uitzonderingsbepalingen! Maak het als SP voor de hardwerkende Nederlander weer leuk en begrijpelijk. En geef aan diegene die onverhoopt hulp nodig hebben helderheid over rechten én vooral ook plichten. En ja, als die ongelooflijke berg aan regelgeving dan is gehalveerd, kun je ook denken aan verlaging van het aantal communicatiemanagers die al die regels dagelijks weer moeten uitleggen. Maar wel in die volgorde.
150.000 voorlichters is veel te weinig, 15.000 journalisten trouwens ook
Roland Kroes, woordvoerder Menzis
Eerst dacht ik: Ach, morgen wordt de vis er in verpakt. Maar was dat maar waar. Het leger van honderd miljoen miljard woordvoerders is een prak uit 2010 (!) die steeds maar weer wordt opgewarmd. Hebben ‘we’ dat dan zeven jaar lang over onze kant laten gaan? Integendeel! Het is feitelijk geprobeerd , emotioneel , Betteke van Ruler schreef er over en ik ook. Maar ongefundeerde beweringen doen het blijkbaar beter dan feiten, als het gaat om het imago van het vak. Waren we SIRE, dan begonnen we een campagne.
Ik gooi het over een andere boeg: 150.000 is nog veel te weinig! Zoveel vakgenoten werken dag in dag uit om over onze organisaties te communiceren met de buitenwereld (en met de binnenwereld). Dat doen we meer en meer door medewerkers zelf communicatiever te laten worden en om hen steeds vaker zélf namens de organisatie naar buiten te laten treden. You ain’t seen nothing yet, dus. Maar dan wel graag met minstens een veelvoud van het aantal van 15.000 journalisten tegenover ons. En als we naar die kant van het SP voorstel kijken, dan moet ik sterk denken aan Arjen Lubach over Geert Wilders: “Hoe dan!?”. Een regionale variant van het huidige voorstel werd uitermate sceptisch ontvangen. En ook op andere plekken woedt onder journalisten zelf behoorlijk discussie. Verdere uitwerking van de plannen en consensus daarover is dus wenselijk. Het geeft ons de tijd om verder te bouwen aan het leger.
