Public relations kent vele definities, variërend van het onderhouden en bevorderen van publieke relaties, tot en met het scoren van zoveel mogelijk ‘gratis’ publiciteit. Minder academische definities vertalen pr als spindoctoring of propaganda. In tijden van corona doet pr denken aan ‘goed-doen-maar-niet-geloofd-worden’.
Kun je het ooit helemaal goed doen als mens of organisatie? Beroepsfilantroop Bill Gates, die in een TED-talk in 2015 feilloos waarschuwde voor een pandemie en met zijn echtgenote zijn hele kapitaal weggeeft aan liefdadigheid en miljoenen investeert in zeven kandidaat-coronavaccins tegelijk, wordt door opmerkelijke aantallen criticasters beticht van ongecontroleerde, onwetenschappelijke, manipulatieve en ijdele handelingen.
Ook donerende sportsterren doen het niet voor iedereen goed: ‘Lionel Messi doneerde een miljoen aan de strijd tegen Covid-19. Een deel daarvan stroomt ziekenhuizen van Barcelona in, een ander deel kabbelt naar Argentinië. Ook Cristiano Ronaldo, Pep Guardiola en Roger Federer deden ieder een miljoen in de coronapot. Dat wordt de rest van de maand kliekjes’, schreef columniste Carolina Trujillo (voltooide studie scenarioschrijven aan de Filmacademie) in de NRC (27/3/20).
coronahufters, coronahelden
Diverse bedrijven hebben door de coronacrisis ingrijpende beslissingen genomen. Grote ondernemingen als Carglass, ICI Paris XL, Action, Hema en de Bijenkorf schorten zonder te overleggen eenzijdig hun betalingstermijnen op. ‘Coronahufters’, noemt vakblad Sprout dergelijke uitstellers op hun website. Volgens voorzitter Hans Biesheuvel van werkgeversorganisatie ONL gaat het vaak om bedrijven met hoge schulden en Angelsaksische aandeelhouders. De prijs van het kapitalisme. Baas boven baas is, zoals wel vaker, Amazon, dat medewerkers ontslaat die iets van bescherming tegen coronabesmetting in hun werk verlangen (dat ongeveer het minimumloon oplevert).
Er zijn bedrijven die aardiger doen. DSM en Bavaria leveren gratis desinfecteringsmiddelen, Shell geeft daarvoor de grondstoffen. ABN Amro geeft laptops aan basisscholieren. Unilever doneert 100 miljoen euro aan zeep en ontsmettingsmiddelen. Hotels vangen patiënten op om ziekenhuizen te ontlasten. Google stelt mobiliteitsgegevens van gebruikers uit 131 landen beschikbaar, uitgesplitst naar bijvoorbeeld parken, winkels en recreatiegebieden. Het Formule 1-team van Mercedes ontwikkelde een beademingsapparaat voor coronapatiënten. British American Tobacco werkt aan een vaccin tegen Covid-19. Coca-Cola schenkt 120 miljoen dollar aan coronahulpverlening. Blokker en Albert Heijn stellen zich netjes op in betaling naar leveranciers en Heineken scheldt nu soms huur kwijt. Maar de ‘experts’ reageren eerder met argwaan dan applaus. Thecla Schaeffer, CMO van Tony Chocolony, het ‘purposebedrijf’ dat goed verkoopt door onbewezen claims over zo slaafvrij mogelijke chocolade, zei hierover tegen Adformatie (8/4/20): ‘Ik erger me aan bedrijven die opeens een sociaal gezicht laten zien’.
Ook Unilever biedt afnemers en leveranciers de helpende hand. De Volkskrant (25/3/20) registreert dat als pr: ‘Werken na de banken, die het mkb lucht willen geven, nu ook de multinationals aan hun pr? Unilever, bekend van het afschaffen van de dividendbelasting, trekt 500 miljoen euro uit om afnemers en leveranciers te helpen’. De NRC (28/3/20) beschrijft eveneens liefdadigheid van een groot bedrijf, in dit geval Alibaba, als pr: ‘Jack Ma van webwinkel Alibaba strooit met miljoenen mondkapjes. De Chinese filantroop stuurt mondkapjes en testkits de wereld over. Dat is een uitstekende pr-campagne voor China.’
Niet iedereen reageert cynisch op goede daden van het bedrijfsleven: ‘Omarm het als KLM, Facebook en Google ons helpen in de coronacrisis’, schrijft Muel Kaptein op 14/4/2020 in het Parool. Kaptein is hoogleraar bedrijfsethiek aan de RSM Erasmus Universiteit en partner bij KPMG, de onderneming waarvan de topman in Nederland in 2014 moest vertrekken na een reeks schandalen en in de VS in 2019 een boete kreeg van vijftig miljoen dollar wegens het stelen van examenrapporten van accountancytoezichthouder PCAOB. Ik sluit me graag aan bij zijn positieve houding, want wie goed doet, goed ontmoet.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!