Dit zijn de 7 meest memorabele merken die we niet meer terugzien in 2019

Het oudste merk van deze lijst stamt uit 1807 en werd ooit opgericht als de Hollandsche Sociëteit van Levensverzekeringen. De naam Delta Lloyd werd pas in 1969 geboren, nadat het inmiddels Delta geheten bedrijf fuseerde met Nedlloyd. Ondanks verschillende internationale overnames en fusies bleef het merk Delta Lloyd zelfstandig onder eigen naam in Nederland actief.
Dit ging lange tijd goed, maar in 2015 kwam het in zwaar weer. De financiële crisis liet de verzekeringsmaatschappij niet koud en de aandelenkoersen stortten in. Nationale Nederlanden rook haar kans en bracht in 2016 een bod uit van € 5,30 per aandeel. Dit bod werd door Delta Lloyd als ‘substantieel te laag’ bestempeld. Na maanden onderhandelen kwam de NN Group van Nationale Nederlanden met een verbeterd bod: € 5,40. Delta Lloyd ging voor dit dubbeltje overstag en een grote ombouwoperatie werd in gang gezet. Per1 december 2018 is de merknaam Delta Lloyd definitief vervallen en zijn alle diensten overgeheveld naar Nationale Nederlanden.

De meest tragische teloorgang komt op het conto van Stint. Na het drama in Oss, waarbij vier kinderen om het leven kwamen op een spoorwegovergang, werd ons land in rouw gedompeld. Na de tranen kwam de schuldvraag en al snel ging de kritische blik naar Stint. Het voertuig waarmee de jonge kinderen werden vervoerd, zou ‘op hol geslagen’ zijn; iets wat vaker gebeurde dan gedacht. Vele meldingen stroomden binnen en uit een rapport van de Inspectie Leefomgeving en Transport bleek dat Stint op zes cruciale punten 'ontoereikend’ was voor personenvervoer.

Minister van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) besloot daarom kort na het dramatische ongeval  om het merk van de weg te halen. Extra crue omdat Stint juist in 2011 ontworpen was om jonge kinderen veilig vanaf school naar een buitenschoolse opvanglocatie (BSO) te vervoeren. Voor deze korte ritjes werd tot dan toe duur en inefficiënt taxivervoer ingezet. De taxibusjes en touringcars zorgden daarbij voor drukke en onoverzichtelijke situaties rondom scholen. Stint werd dan ook met enthousiasme onthaald en geroemd om het goede overzicht en de eenvoudige besturing. Het aangevraagde faillissement loopt nog.

Al in 2016 werd de stekker getrokken uit de twintig fysieke winkels van Cook&Co, onderdeel van Blokker. Hier vond je alles op het gebied van koken, bakken en tafelbenodigdheden. Blokker lanceerde de keten in 2005 om in te haken op de trend van consumenten die thuis steeds luxer willen koken, met goede apparatuur en mooi gedekte tafels. In 2016 moest het echter toegeven dat de webshop Cook&Co weliswaar omzetgroei liet zien, maar dat de meeste fysieke winkels al jaren verlieslatend waren. Daarom werd besloten om zich volledig op online te gaan richten. Het gevolg was dat het merk niet meer zichtbaar was in de winkelstraten en daardoor ook van de online-radar verdween bij de shopper. In oktober dit jaar werd besloten om de website offline te halen en shoppers naar de eigen Blokker-formule te verwijzen.

ECI was ooit de drijvende kracht achter de langstlopende literaire reeks van ons land: Schrijvers van Nu. Maar van ‘nu’ was het merk helaas al jaren niet meer. ECI werd in 1967 opgericht door een Duitse uitgeefreus, die in 1985 de Nederlandse Boekenclub (NBC) opslokte. Na een nieuwe fusie met de Nederlandse Lezerskring Boek en Plaat (NLK) groeide het bedrijf uit tot een gigantisch leesmonster, met in de jaren tachtig een marktaandeel van rond de 25 procent. De club had meer dan een miljoen leden en lanceerde eigen 'clubwinkels'.

Het succesvolle merkverhaal veranderde in een drama na de millenniumwisseling. Ineens was daar het internet, een plek waar Bol.com binnen no-time een alleenrecht op boekbestellingen claimde. De omzet daalde en vele reorganisaties en overnames volgden. Uiteindelijk belandde het merk in handen van Novamedia, eigenaar van onder andere de Nationale Postcode Loterij. Zij bouwden dit jaar de hele club om tot de online boekenwinkel BookSpot. 

De Kijkshop-formule kennen we al sinds de jaren zeventig en was ooit een groot succes. De winkels waren, echt waar, zeer innovatief in het retaillandschap door alle producten achter glas te presenteren. Shoppers bestempelden de producten daardoor als ‘exclusief’. De merken en producten achter de vitrines profiteerden op hun beurt van een optimale presentatie. Uniek voor een discountformule. Later sloeg de stemming onder consumenten om. De Kijkshop werd ineens afstandelijk genoemd en kende nauwelijks nog voordelen ten opzichte van opkomende webwinkels. We vonden het ineens vervelend dat we een product niet even konden vastpakken of uit de schappen halen. Een eigen webshop kon niet uitblijven voor Kijkshop, maar het kwaad was al geschied. Het oer-Hollandse ‘kijken, kijken, niet kopen’ betekende dit jaar het einde voor deze ooit zo exclusieve merknaam.

Faillissementen laten zich vaak als een soap vertellen. Ruzies, intriges en onbegrijpelijke beslissingen zijn debet aan menig verdwenen merk. Maar zelden lag het er zo dik bovenop als bij de val van de IJsselmeerziekenhuizen in Lelystad en Emmeloord. In het vorige decennium kregen zij landelijke bekendheid als de opnamelocatie voor de populaire tv-soap ‘Medisch Centrum West’. John de Mol maakte toen al dankbaar gebruik van de leegstand in Lelystad.

In het bijna veertig jarig bestaan hebben zich veel meer verhalen afgespeeld. De start was nog revolutionair, met in de directie geen medici meer. De specialisten kwamen in loondienst en werkten dus niet, zoals toen nog gebruikelijk, in een maatschap. Dit zou passen bij het innovatieve karakter van ‘de nieuwe stad’ die Lelystad toen nog was. Binnen twee jaar na opening moest de directie echter al opstappen op gezag van de Inspectie voor de Gezondheidszorg.

Ook in de jaren erna blijft het rumoerig, met de doodsteek in 2018. De ziekenhuizen draaien al jaren een miljoenenverlies en wederom grijpt de Inspectie in. Ondanks het beloofde beterschap blijken nieuwe machtswisselingen te laat. De geldkraan gaat dicht en een faillissement wordt uitgesproken. Het moet nog blijken of een doorstart met nabijgelegen ziekenhuizen levensvatbaar is.

Het merk had grootse plannen toen het in 2016 bekendmaakte om zich in een flink aantal vestigingen van het failliete V&D te huisvesten. De bescheiden keten, in 1996 in Leerdam opgericht als Sportsworld, zou moeten uitgroeien tot sportief warenhuis waar je terecht kon voor sportkleding, maar ook voor cosmetica, parfum, elektronica, schoolartikelen woonartikelen en etenswaren. Oprichtster en ondernemer Inge van Kemenade ging er vol enthousiasme in en tekende langdurige huurcontracten voor de voormalige V&D-panden in Arnhem, Nijmegen, Groningen en Alkmaar.

Achteraf gezien lijkt ze om de tuin te zijn geleid door de vastgoedbeheerder, dat onder meer niet had gezegd over asbest in de panden in Groningen en Nijmegen. Hierdoor duurden de verbouwingen langer dan gepland en was de wedstrijd eigenlijk al vooraf verloren. Enkele maanden na opening werd de handdoek in de ring gegooid. Februari sloot de laatste vestiging in Arnhem. Van Kemenade blijft, ondanks een verlies van 7 miljoen, strijdbaar en zint naar eigen zeggen op revanche. Wie weet komen we dit merk nog tegen als comeback-merk.

Robbert van Loon en Richard Otto zijn auteurs van het boek Verdwenen Merken.