Het hoger beroep van IAB Europe tegen een verbod op zijn cookiesysteem wordt door de Belgische beroepsinstantie eerst ter advies voorgelegd aan het Hof van Justitie van de Europese Unie. De verwachting is dat het advies niet eerder dan ver in 2023 of zelfs in 2024 wordt gegeven.
Dit meldt IAB Europe. De adviesaanvraag bij het Europese Hof betekent dat er toch een kleine kans blijft dat dit systeem om cookies van derde partijen te plaatsen blijft bestaan.
Persoonsgegevens of niet?
De beroepszaak van IAB Europe draait om de vraag of zijn zogeheten Transparency and Consent Framework (TCF) zorgt dat de surfvoorkeuren van personen in de zogenoemde TC String (een numerieke codering van de voorkeuren) voldoende onherleidbaar zijn naar die personen.
Is dat niet zo, dan zijn ze als persoonsgegevens te beschouwen en wordt de AVG overtreden. De Belgische Autoriteit Gegevensbescherming (GBA) oordeelde begin februari 2022 dat er inderdaad sprake van persoonsgegevens is .
Volgens de GBA is IAB Europe zelf in feite de verwerker van deze persoonsgegevens door partijen die het TCF gebruiken om cookies van derden te plaatsen op sites van uitgevers.
Omdat consumenten daarvoor nooit toestemming hebben gegeven, is IAB Europe zelf de overtreder van de AVG. GBA deelde een boete van 250.000 euro uit.
Geen touw aan vast te knopen
De Belgische beroepsinstantie wil de bezwaren van de GBA tegen het hanteren van het TCF nu eerst toetsen bij het Europese Hof van Justitie. In feite zegt de beroepsinstantie er geen touw aan vast te kunnen knopen.
Sowieso begrijpen weinigen de precieze werking van TCF. ‘Als specialist zou ik precies moeten weten hoe het TCF werkt’, zei een online reclame-expert eerder tegenover Adformatie. ‘Maar nee. Hoe zouden consumenten het dan kunnen weten?’
De veroordeling van IAB Europe leek de nekslag te betekenen voor het plaatsen van volgcookies om data te verzamelen voor gerichte reclame. Temeer daar de Nederlandse toezichthouder AP in februari direct liet weten dat hangende het beroep van IAB Europe toepassing van TCF verboden zou zijn.
Raamwerk gewoon in gebruik bij DPG, RTL en Talpa
Nederlandse uitgevers gebruiken het framework desondanks nog gewoon, bijvoorbeeld de grootste webuitgever DPG Media, valt te lezen in diens cookieverklaring.
Ook RTL plaatst nog derdencookies op grond van het TCF en verwijst in haar privacyverklaring (9 september 2022) zelfs naar een niet meer bestaande site Advertisingconsent.eu. Talpa Network is ook het TCF van IAB Europe blijven gebruiken, zo staat in de actuele cookieverklaring.
Emerce stopte in februari wel direct met volgcookies. Adformatie maakt in de cookieverklaring geen melding meer van toepassing van TCF en verzamelt via onder meer inlogs persoonsgegevens voor verschillende doeleinden. Zusteruitgave Business Insider maakt melding van cookies van 130 reclamepartners, buiten TCF om.
Alle partijen die TCF nog hanteren, zullen in het uitlopen van de beroepszaak richting de Europese rechter een mogelijkheid zien om daarmee door te gaan. Wel hebben heel veel partijen inmiddels hun cookiemeldingen aangepast waarbij het eenvoudiger voor consumenten is geworden om reclamecookies te weigeren.
AP blijft bij verbod als uitgangspunt
Of er momenteel handhaving plaatsgrijpt, kan de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens (AP) niet zeggen. Dat is afhankelijk van de indiening van klachten en het in behandeling nemen daarvan. Ondertussen is er een vraag-antwoord van de AP over TCF toegevoegd waarin gebruik van het TCF uitdrukkelijk wordt afgewezen.
De woordvoerder laat weten dat de AP daaraan vasthoudt: ‘Het stellen van prejudiciële vragen in Luxemburg is slechts het inwinnen van informatie bij een hogere rechter. Er is dus nog geen uitspraak of standpuntwijziging.’
Martijn Poulus, jurist van branchevereniging DDMA, zegt dat zijn organisatie leden geen hard advies heeft gegeven over het al dan niet inzetten van TCF.
Poulus: ‘Wettelijk mag het niet volgens de AP, maar IAB Europe kreeg een aantal maanden voor herstel en de zaak is nu onder de Europese rechter. Dat wekt verwarring. Het is aan bedrijven om te bepalen of ze menen dat TCF nog niet definitief is afgewezen, of dat ze de AP volgen en geen enkel risico op een boete willen lopen. Hopelijk komt er via de Europese rechter definitief uitsluitsel.’
Nadenken over alternatieven
Hoe de toekomst er van de derdepartijcookies uitziet is nog ongewis.Veel partijen hebben inmiddels hun cookiemeldingen aangepast waarbij het eenvoudiger voor consumenten is geworden om reclamecookies te weigeren.
IAB Europe en IAB France zijn intussen samen een taskforce begonnen die zich buigt over wat er moet gebeuren als de third-party-cookies niet meer zijn toegestaan.
Marktpartijen lieten Adformatie eerder weten dat zijn voorzien dat er een overgang komt naar een nieuw tijdperk met voornamelijk first-party-cookies voor ‘behavioural targeting’.
Ook denken ze dat er methoden zullen komen om alsnog bestanden met reclamedata te kunnen combineren zonder de privacywet te overtreden. Deze methoden zullen overigens net zo weinig transparant zijn als het TCF.