Uitgevers DPG Media en Mediahuis hebben meegewerkt aan illegale prijsafspraken bij de gunning van het distributiecontract voor kranten en tijdschriften aan Bpost, het nationale Belgische distributiebedrijf. Ook de overname van Aldipress van DPG Media was verdacht. Dat schrijft De Tijd.
Uit intern onderzoek van Bpost, voor 51 procent staatseigendom, zou blijken dat er op grote schaal malversaties plaatsvonden om te voorkomen dat er een harde strijd om het distributiecontract voor de periode 2023-2027 zou ontstaan met PPP (Pers, Periodicals en Publiciteit), een gespecialiseerde distributeur van kranten en tijdschriften. Dit leidde tot de terugtrekking van PPP uit de tender voor de persdistributie.
DPG Media (familie Van Thillo) en Mediahuis (families Leysen en Baert) slepen door de deal indirect staatssteun binnen. Met het contract subsidieert de Belgische overheid de bezorging van kranten en tijdschriften voor ongeveer 170 miljoen euro per jaar, voor deze periode 850 miljoen euro. DPG ontkent dat daarmee de uitgeverij wordt gesubsidieerd. De uitgever betaalt per bezorging in België nog 0,24 euro, veel minder dan de prijs voor een regulier poststuk. 'Dat bedrag is ongeveer net zo veel als de bezorging in Nederland kost', oppert de woordvoerster van DPG, en beweert: 'De subsidiëring door de Belgische staat van DPG Media en Mediahuis is een hardnekkige feitelijke onjuistheid die in Nederland blijft rondzingen.'
Tripartitedeal
Vanaf april en mei 2021, na publicatie van de tender door de Belgische overheid, was er al geheim overleg tussen Bpost en PPP en met de directies van DPG Media en Mediahuis. Dit leidde tot een ‘tripartitedeal’, waarbij de uitgevers een beperkt deel van de krantenvolumes – voor Brussel, Antwerpen en Gent - van Bpost naar PPP schoven in ruil voor de terugtrekking van PPP uit de tender. Daardoor kon Bpost het volle pond van de subsidie innen.
Vooraf stelde de Belgische regering in de regels voor de tender dat distributeurs en uitgevers geen onderling contact mochten hebben. Dit was ook bij DPG en Mediahuis bekend, maar toch vond er veelvuldig overleg plaats waarmee de directies van de uitgeverijen meewerkten aan kartelvorming. In hoeverre dat tot vervolging leidt, moet nu blijken.
Vanwege aanwijzingen van onregelmatigheden bij de toekenning van het contract voor 2023-2027 ontsloeg Bpost eind 2022 al ceo Dirk Tirez en enkele directeuren, en begon uitgebreid onderzoek door de Belgische Mededingingsautoriteit (BMA). Haar rapport ligt nu bij de regering in Brussel.
Aldipress-overname door DPG verdacht
Ook de overname van tijdschriftendistributeur Aldipress van DPG door Bpost in september 2022, was onderdeel van het onderzoek. Het vermoeden rees dat DPG het distributiebedrijf voor een schappelijke prijs van de hand deed als onderdeel van de afspraken voor het Belgische subsidiecontract met Bpost.
‘De algemene context van de onderhandelingen en de toon van bepaalde e-mails wijzen op een mogelijke verwarring tussen de belangen van Bpost en die van DPG’, stelt het auditrapport volgens De Tijd. Harde bewijzen daarvan zijn niet gevonden. Er waren commerciële redenen voor DPG om de distributie af te stoten en over de prijs zouden zware onderhandelingen tussen DPG en Bpost hebben plaatsgevonden.
Vervalsing van stukken
Er is ‘actief schade toegebracht aan het onderzoek door het verstrekken van misleidende informatie en vervalste documenten’, zo staat volgens De Tijd in het nog niet openbare rapport van Bpost, opgesteld met advocatenkantoren.
Er is gesjoemeld met teksten van bewijsstukken alvorens die als bewijsmateriaal aan de onderzoekers zijn verstrekt. In hoeverre de directies van DPG en Mediahuis hiervan op de hoogte waren of hebben meegewerkt, meldt de krant niet. Wel dat waarschijnlijk ook voor het vorige contract al afspraken zijn gemaakt tussen Bpost en concurrenten.
Ook zijn details gemeld over een ‘copieuze lunchvergadering’ tussen de top van Bpost en van DPG Media en Mediahuis in het Antwerpse driesterrenrestaurant Zilte, om de uitgevers te danken voor hun medewerking.
De woordvoerster van DPG Media zegt desgevraagd: ‘Het betreft een intern auditrapport van Bpost. Dit rapport kennen wij niet en dus wij zullen hier dan ook niet op reageren. Verder loopt er een onderzoek van de Belgische mededingingsautoriteit. Daar werken wij op alle mogelijke manieren aan mee en we geven hun volledige openheid over de gang van zaken. We zullen de conclusie van dat onderzoek moeten afwachten.’
