10 onmisbare freelancetips van ervaren zelfstandigen

De arbeidsmarkt en ook het communicatievak kent steeds meer zelfstandigen en freelancers. Freelance verhalenverteller, docent journalistiek en schrijftrainer Yolan Witterholt schreef daarom een handboek voor de startende freelancer in dit vakgebied: De journalist als zzp’er. Ze  interviewde diverse ervaren rotten onder de freelancers en vroeg ze naar hun ervaringen en adviezen. 10 onmisbare adviezen: 

1
Specialiseren is echt belangrijk. Inhoudelijk, of in een genre. Houd daarbij voor ogen dat je wordt wie je bent, doet wat bij je past. Dat doen we allemaal. Brigit Kooijman is gespecialiseerd in interviews en daar hoeft ze geen moeite voor te doen, want ze is oprecht geïnteresseerd. Als kind was ik al met mensenrechtenkwesties bezig, Govert Schilling keek als jongetje al naar de sterren. Eigenlijk zit je specialisatie al in je. (FG)

2
Ik geloof dat je met iemand een klik hebt of niet. Is die klik er niet, dan kun je ook maar beter niet voor iemand gaan werken. (AH)

3
Spreid je portefeuille, zodat je niet direct een probleem hebt als er een opdrachtgever wegvalt. (MS)

4
Zorg dat je verschillende dingen doet, dat je meer kurkjes hebt waarop je kunt blijven drijven. Het liefst ook een paar kurkjes die geld opleveren haha! Kijk goed waar behoefte aan is en probeer zowel voor de overheid als in het bedrijfsleven te werken. Dat is leuk en goed voor een breed netwerk! (TF)

5
Leer veel collega’s kennen, met wie je dingen kunt uitwisselen. Zie ze niet als concurrenten. Toen ik begon, kreeg ik ook genereus advies van sommige mensen en ik vind het zelf ook leuk om tips te delen. Samen sta je sterker. (BK)

6
Zeur niet! Heel belangrijk. Niet over opdrachtgevers, gewoon nooit. Je kunt dat hooguit in kleine kring doen maar verder niet, anders verziek je de relatie. Je werkt voor iemand of je doet het niet. Behandelen ze je slecht, stop er dan gewoon mee. Accepteer hoe de praktijk werkt en zorg dat je zelf altijd goed werk aflevert. Commercieel gezien is klagen ook stom, je raakt verzuurd. De mensen die het redden als freelancer, dat zijn de optimisten, de vrolijke mensen! (BK)

7
Zorg in de onderhandelingen dat je een verdomd goed plan B hebt. Dat je eigenlijk beter af bent als de opdracht niet doorgaat haha! Dat noem ik de fuck-you-constructie: ik ben blij als het niet doorgaat want dan kan ik iets anders gaan doen waar ik me nog meer op verheug! Als je plan B beter is dan je Plan A, dan kom je altijd als winnaar uit de onderhandelingen. (PS)

8
Onderhandelen is eng maar vergeet niet dat de meesten met wie je onderhandelt gewoon aardig zijn en er niet op uit om jou kapot te maken. De opdrachtgever moet ook bang zijn dat hij jou te weinig betaalt als je goed bent, en dat je dan niet terugkomt. In het begin moet je nog niet te veel aan geld denken en vooral veel kilometers maken; doe dat dus al als je nog student bent. Heeft je opdrachtgever geen budget? Jij ook niet! Moet jij erop toeleggen omdat hij een blaadje wil maken? (FG)

9
Werk niet gratis, nooit. Wat ik altijd een hele goede vind als je begint: no cure no pay. Jij maakt iets en je opdrachtgever betaalt alleen als hij het plaatst, maar dan wel een normaal tarief. Dat is win-win.  (SK)

10
Draag zelf ideeën aan en stel je flexibel op, dus pas ook je leven aan. Gewoon gaan, als je op gekke tijden wordt gevraagd. Freelancers moeten echt flexibel zijn. Voor jou tien anderen; zo is het gewoon. (FF)

De tips zijn afkomstig van Fréderike Geerdink (FG), Maaike Severijnen (MS), Frédérik Ruys (FR), Bart Jansen (BJ), Brigit Kooijman (BK), Sander Koenen (SK), Floor Foole (FF), Botte Jellema (BOJ), Anneke Hymmen (AH), Tanja Fraai (TF), Pierre Spaninks (PS).

In De journalist als zzp’er van Yolan Witterholt vind je alles wat je moet en wilt weten als (startende) freelancer. Villamedia omschreef dit handboek als: ‘Reddingsboei voor de spartelende freelancer’