De smaak van Heks’nkaas is niet te beschermen

Tekst: Herwin Roerdink en Merel Rondhuis

Eerder werd op Adformatie al geschreven over de juridische strijd tussen Heks’nkaas en Witte Wievenkaas. Gisteren is hier met het arrest van het Europese Hof van Justitie een einde aan gekomen. De hoogste Europese rechter oordeelt dat de smaak van een voedingsmiddel niet auteursrechtelijk beschermd kan worden omdat een voedingsmiddel niet als auteursrechtelijk te beschermen ‘werk’ kan worden aangemerkt.

Auteursrecht

Op grond van de Auteurswet kan pas ergens auteursrecht op rusten, als er sprake is van een ‘werk’. Onder dit ‘werkbegrip’ vallen tal van voortbrengselen, zoals schilderijen, muzikale composities, fotografische werken en zelfs soms ook parfum. Het was dan ook niet per se een gekke gedachte om aan het Europese Hof te vragen of er op de smaak van een voedingsmiddel ook auteursrecht kan rusten. Met andere woorden, is de smaak van Heks’nkaas een werk?

Smaak van een voedingsmiddel is geen werk

Het Europese Hof zegt van niet. Smaak is volgens het Hof niet nauwkeurig en objectief uit te drukken – en dit is wel vereist om te kunnen bepalen wat er nu precies wordt beschermd. Het identificeren van smaak is hoofdzakelijk gebaseerd op smaakbeleving en smaakervaring. Smaakbeleving en smaakervaring zijn subjectief en variabel en zijn bovendien afhankelijk van factoren als leeftijd, voedselvoorkeur en consumptiegewoonten. Mogelijk zal dit later, door nieuwe technische middelen, wel zou kunnen.

Vangt Heks’nkaas dan helemaal bot?

Nee, op grond van het merkenrecht heeft Heks’nkaas wél kunnen optreden tegen Witte Wievenkaas. Eerder werd geoordeeld dat het merk ‘Heks’nkaas’ en de naam ‘Witte Wievenkaas’ te veel op elkaar lijken door de associatie die beide namen oproepen met (een soort) heksen. Het merkenrecht biedt voor de naam van een voedingsmiddel dus nog steeds een goede beschermingsgrond.

Hoe zit het na dit arrest met de bescherming van andere productaspecten? Een smaak is dus niet te monopoliseren. Met de komst van dit arrest blijft de bescherming van andere productaspecten evenwel ongewijzigd. Zo zal je op basis van onder meer het merken-, modellen- en/of auteursrecht gewoon kunnen blijven optreden tegen concurrenten die er vandoor gaan met bijvoorbeeld:

• het uiterlijk of de vormgeving van jouw product
• het uiterlijk of de vormgeving van de productverpakking
• de productnaam
• een slogan.

Wat betreft de bescherming van smaken lijkt er vooralsnog niet veel anders op te zitten dan gewoonweg het recept van het voedingsmiddel heel goed geheim te houden.

 

Herwin Roerdink en Merel Rondhuis zijn advocaat bij Vondst Advocaten