Verwarring over functienamen is een risico voor crisiscommunicatie

[Door Cyriel Hamstra, Eric Seugling en Lodewijk van Wendel de Joode]

Een grote uitslaande brand bedreigt meerdere gemeenten in verschillende veiligheidsregio’s. Brandweercollega’s uit meerdere regio’s bieden snel hulp-, maar voor het blussen begint... eerst even overleg omdat er verwarring is over de functienamen. 'Wie doet wat? En wie is de baas?'

Realistisch? Gelukkig niet voor de brandweer. Noch bij andere hulpdiensten. Maar in crisiscommunicatie is dit risico er nog wél.

Tijd voor meer eenduidigheid.

Periscope: live meekijken

Van elke ramp verschijnen binnen enkele minuten foto’s en filmpjes op  sociale media. En sinds kort ook op de live-video streamingdienst  Periscope. Dus filmpjes – ook van rampen en crises – zijn nóg sneller te zien, live.

Aan de ene kant dus een enorme versnelling. Aan de andere kant een vertraging, omdat er verwarring is binnen de crisiscommunicatie over functienamen. Zo kan het dat er in drie veiligheidsregio’s drie verschillende namen zijn voor dezelfde functie. Wie in regio A 'CoPI-voorlichter' heet, wordt 'voorlichter van dienst' zodra hij zich in een andere veiligheidsregio bevindt.  Of 'operationeel voorlichter'.

Best vreemd, want als het gaat om de andere functies binnen het Commando Plaats Incident, is er wél eenduidigheid.

Wat de vertraging verergert zijn de verschillen in structuur voor crisiscommunicatie. Wie met wie belt en wie de leiding heeft, kan per regio verschillen. Het staat hen ook vrij een eigen structuur te kiezen. Als de informatielijnen en instructielijnen verwarrend zijn,  is het lastiger om in een andere regio te helpen.

En probeer dan maar eens de live video's van de Periscope-gebruiker bij te houden.

Doeners en denkers

Kan het anders? Ja natuurlijk, in de opleidingen crisiscommunicatie die vallen onder het kwaliteitslabel GROOTER, dat bedoeld is om de bevolkingszorg bij crises te professionaliseren,  is die eenduidigheid er al wel.

Alleen blijft de praktijk daarbij nog achter. Vergelijk dit met de medische zorg: een cardioloog in Maastricht heet en doet hetzelfde als zijn collega-cardioloog in Leeuwarden. Als we ons communicatievak ook zo inrichten kunnen collega’s elkaar makkelijker bijstand bieden bij grote incidenten. Het is namelijk voor iedereen duidelijk wie wat doet en hoe de lijnen lopen.

We zeggen vaak dat crisiscommunicatie ook een hulpdienst is. Laten we er dan ook naar handelen.

Cyriel Hamstra is adviseur communicatie Veiligheidsregio Groningen, Eric Seugling is senior communicatieadviseur Veiligheidsregio Hollands Midden, Lodewijk van Wendel de Joode is senior communicatieadviseur Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid

Foto: Nadja Haslinger, via Wikimedia Commons