Obesitas is het nieuwe issue, maar niet voor Nederlanders

De bestrijding van overgewicht wordt als minst belangrijke maatschappelijke thema genoemd. Dit blijkt uit een onderzoek op initiatief van GfK Panel Services Benelux en Between-us. Daarin is aan 2.775 Nederlanders gevraagd om uit 28 maatschappelijke thema's een topdrie samen te stellen.

Nederlanders vinden de bestrijding van honger en armoede verreweg het belangrijkste maatschappelijke thema. Naast de bestrijding van honger en armoede (genoemd door 32 procent van de respondenten) staat rentmeesterschap (de plicht om op verantwoorde wijze met aarde en natuur om te gaan, gericht op de toekomst) op nummer twee (genoemd door 26 procent van de respondenten) samen met het bevorderen van gezondheid (26 procent van de respondenten).

Aspecten die het minst belangrijk worden gevonden zijn de bestrijding van overgewicht en het bevorderen van dierenwelzijn.

Mannen en vrouwen
Tussen vrouwen en mannen treden aanzienlijke verschillen op. Vrouwen vinden bestrijding van honger en armoede het belangrijkste maatschappelijke thema. Mannen geven de voorkeur aan rentmeesterschap als belangrijkste maatschappelijke thema. In het algemeen geldt dat mannen meer waarde hechten aan 'Planet' gerelateerde aspecten, terwijl vrouwen juist meer 'People' gerichte aspecten belangrijk vinden.

Lezers van kranten
De belangrijkste maatschappelijke thema's blijken ook naar groepen krantenlezers sterk te variëren. Zo wordt door 30 procent van de Volkskrantlezers het bevorderen van mensenrechten in de topdrie van meest relevante issues genoemd tegen slechts 12 procent van de Telegraaflezers.

In het onderzoek is ook gekeken naar het maatschappelijk draagvlak voor het bevorderen van eerlijke handel (fair trade). Gemiddeld vindt 19 procent van de Nederlanders dit een heel belangrijk maatschappelijk thema. Lezers van de Volkskrant, NRC en Trouw vinden dit aspect vaker dan gemiddeld heel belangrijk (respectievelijke scores 36 procent, 32 procent en 39 procent).

Topdrie belangrijkste maatschappelijke thema's
Totale Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder
1. Bestrijding van honger en armoede (32 procent)
2. Rentmeesterschap (26 procent)
3. Bevorderen van gezondheid (26 procent)

Mannen
1. Rentmeesterschap (28 procent)
2. Gebruik van natuurlijke energiebronnen (27 procent)
3. Bestrijding van honger en armoede (27 procent)

Vrouwen
1. Bestrijding van honger en armoede (36 procent)
2. Bevorderen van gezondheid (28 procent)
3. Rentmeesterschap (25 procent)

Topdrie minst belangrijke maatschappelijke thema's
Totale Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder
1. Bestrijding van overgewicht
2. Bevorderen van dierenwelzijn
3. Samenwerking met de lokale gemeenschap

Topdrie belangrijkste maatschappelijke thema's per lezersgroep
De Telegraaf
1- bevorderen van gezondheid (29 procent)
2- bestrijden van honger en armoede (27 procent)
3- gebruik van natuurlijke energiebronnen (20 procent)

De Volkskrant
1- rentmeesterschap (40 procent)
2- bestrijden van honger en armoede (34 procent)
3- bevorderen van mensenrechten (30 procent)

Algemeen Dagblad
1- bestrijden van honger en armoede (32 procent)
2- rentmeesterschap (27 procent)
3- gebruik van natuurlijke energiebronnen (24 procent)

NRC
1- bevorderen van onderwijs (36 procent)
2- rentmeesterschap (35 procent)
3- bevorderen van gezondheid (20 procent)

Meisjes minder beïnvloedbaar
Vorige week werd ook onderzoek gepresenteerd van het Behavioural Science Institute van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Daaruit blijkt dat jongens gaan meer snoepen en snacken als ze reclames voor lekkere dingen zien. Meisjes zijn minder beïnvloedbaar, mogelijk omdat zij al vanaf jonge leeftijd rekening houden met de slanke lijn.

Volgens hoogleraar opvoedings- en gedragsproblemen Rutger Engels is voor het eerst ter wereld het snack- en snoepgedrag van kinderen tijdens het tv-kijken onderzocht.

Engels noemt de bevindingen belangrijk voor de huidige discussie over snoepreclames op kindertelevisie. Hij heeft de uitkomsten van het onderzoek onder de aandacht van de Reclame Code Commissie gebracht.

March of the Penguins
Onderzoekers lieten 120 kinderen uit de groepen 3 tot en met 6 van de basisschool de film March of the Penguins zien. Elk kind zat daarvoor alleen in een kamer met een glaasje water en een schaal M&M's voor zich. De helft van de kinderen zag tussendoor twee keer een reclameblok met 'neutrale' onderwerpen. De andere helft zag behalve 'neutrale' reclame ook spotjes voor koekjes, snoep, hamburgers, chickenwings, muffins en toetjes.

Jongens die de voedselreclames zagen aten anderhalf keer zoveel M&M's als jongens die geen snoepspots te zien kregen. Jongens aten meer chocoladesnoepjes dan meisjes en meisjes gingen ook niet meer eten door 'lekkere' reclames, aldus Engels. ‘Jongens krijgen dus meer honger en willen ook gaan snacken.’

De wetenschappers denken dat jongens gevoeliger zijn voor voedselprikkels. Ook zouden zij hun impulsen minder goed in bedwang hebben. Bovendien spelen jongetjes vaak de hoofdrol in snoep- en snackreclames. Uit eerder onderzoek is bekend dat zelfs kleine meisjes vaak al aan de lijn doen en dus niet willen snoepen.

Het Nijmeegse instituut gaat nader onderzoeken of reclame voor lightproducten ook invloed heeft, of ouders hun kinderen kunnen beïnvloeden over reclames en of de industrie jongens speciaal aanspreekt. Dit onderzoek zal nog ongeveer twee jaar duren, verwacht Engels.