Tin, kobalt, coltan, goud, wolfraam – die, en nog veel meer, zitten allemaal in je smartphone. Ruim honderd onderdelen vormen samen dat complexe product dat je zo veel gemak geeft.
Stap voor stap
Veel van de exotisch klinkende grondstoffen komen uit Kongo, waar ze gedolven worden onder slechte arbeidsomstandigheden, zoals de documentaire Blood in the Mobile laat zien. Tessa Wernink, directrice communicatie bij Fairphone: “Dat moet doordringen. We willen meer zijn dan een telefoon, en een beweging in gang zetten om stap voor stap de productieketen transparant te maken. Net als bij bananen, cacao en koffie gebeurd is.”
Wat zit erin?
Fairphone is ontstaan uit nieuwsgierigheid en onwetendheid. “We wilden weten wat er allemaal in een telefoon zit. Dus maakten we er een open, analyseerden de onderdelen en gingen na hoe ze tot stand zijn gekomen”, vertelt Tessa. Kijk de beelden terug van PICNIC 2012 waar oprichter Bas van Abel ingaat op zijn uitspraak ’If you can’t open it, you don’t own it’.
‘Seriously cool’
Geen grondstoffen uit conflictgebieden, geen uitbuiting en geen vervuilende productie, dat is wat Fairphone ‘seriously cool’ moet maken – het statement op de website waar wordt bijgehouden hoe veel Fairphones al zijn voorverkocht. Tessa: “We gaan twintigduizend telefoons produceren in China. We hebben de vijfduizend voorbestellingen vóór 14 juni nodig om de productie op te kunnen starten. In oktober verwachten we de levering. De telefoon kost 325 euro, een eerlijke prijs die de echte waarde reflecteert.”
Inzichtelijke productieketen
Het ideaal van Fairphone is een inzichtelijke productieketen, waarin sociale waardes en het milieu vooropstaan. Bij smartphones gaat het tot dusver om hogere snelheden, en steeds plattere toestellen. Tessa: “Wat we al bereikt hebben? We doen mee aan het CFTI (Conflict-Free Tin Initiative). Daarmee kunnen we grondstoffen traceren van mijn tot telefoon. Daarnaast publiceren we een lijst van partijen met wie onze fabrikant werkt. Dit zijn de eerste stappen die meer inzicht moeten geven in wat waar gemaakt wordt.”
Huisvrouwen en hackers
Zeventienduizend geïnteresseerden telt de website, op Facebook negenduizend, Twitter ruim tweeduizend. Tessa: “Op z’n zachtst gezegd: een uiteenlopende groep. Van betrokken huisvrouwen tot hackers die ontevreden zijn over de OS’en van smartphones. Maar ze praten allemaal met elkaar over Fairphone. We krijgen veel aanvragen om vrijwilligerswerk voor ons te doen.” We zijn nu tweeënhalf jaar bezig, via Waag Society – een instituut dat technologie voor sociale doeleinden inzet. Nu we bijna door ons budget heen zijn, moeten we gaan voor het vijfduizenddoel. Het lijkt erop dat dat gaat lukken. Zo niet, dan krijgen alle inschrijvers hun geld terug.”
Keurmerk
Een keurmerk voor smartphones à la Fairtrade of UTZ ontbreekt vooralsnog. Tessa: “Certificaten zijn een eerste stap. Die moeten blijvend aangepast worden en zijn altijd een compromis tussen wat we willen en wat mogelijk is in de keten.” Wat helpt, is de eco-score die momenteel met Vodafone ontwikkeld wordt. Op een schaal van 1 tot 5 worden toestellen op duurzaamheid beoordeeld.”
Storytelling
“Of het nou gaat om de manier waarop kleren gemaakt worden, voedsel of elektronica – we moeten andere waarden vooropstellen en werken naar een nieuwe economie. De smartphone, een alledaags product, is een prachtig voorbeeld dat de complexiteit van ketens aangeeft. Het is herkenbaar, en dat helpt een goed verhaal te vertellen dat dichtbij het grote publiek staat.”
Accenture organiseert in 2013 voor de zevende keer de Innovation Awards. Nieuwe, innovatieve, veelbelovende concepten, jonger dan drie jaar en gelanceerd op de Nederlandse markt kunnen meedoen aan de competitie.
Elke week bespreek ik op Molblog een opvallend concept dat zich heeft ingeschreven. Of deze kanshebber werkelijk een Tulp in de wacht weet te slepen, is uiteraard aan de jury. Naast media-, communicatie- en hightech-concepten is het dit jaar weer mogelijk in vier andere sectoren in te schrijven. De prijsuitreiking vindt in november plaats op het Accenture Innovation Event.
Kijk voor meer informatie en het inschrijfformulier op www.innovation-awards.nl. En weet je een concept waarvan je denkt: dat is nu echt een kanshebber – aarzel niet en laat het weten, bijvoorbeeld via Twitter.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!