‘Sociale media kunnen de kloof tussen overheid en burgers verkleinen’

Overheden maken slechts op beperkte schaal gebruik van de mogelijkheden die sociale media te bieden hebben. Dat komt naar voren uit wetenschappelijk onderzoek van onderzoeksinstituut CTIT van de Universiteit Twente, dat in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het Ministerie van Veiligheid en Justitie is uitgevoerd.

Beleid

Wil de overheid echt goed gebruik maken van de mogelijkheden, dan vraagt dat volgens de onderzoekers om principiële beleidskeuzes. ‘De overheid kan in principe sociale media op allerlei terreinen inzetten zoals informeren, adviseren, meebeslissen, raadplegen, coproduceren en voor interne communicatie tussen ambtenaren. Toch lijkt dit in de praktijk nog maar op beperkte schaal te gebeuren. Uit het onderzoek komt naar voren dat sociale media momenteel met name ingezet worden om burgers naar het juiste (traditionele) loket door te verwijzen.’ Volgens de onderzoekers hebben sociale media de potentie om de kloof tussen overheid en burgers te verkleinen. ‘Meer dan tachtig procent van de burgers maakt momenteel gebruik van een of meerdere sociale media platforms. Belangrijk voordeel van sociale media is dat contact laagdrempelig is en communicatie snel en in twee richtingen plaats kan vinden.’

Mogelijkheden en beperkingen

De centrale vraag van het onderzoek, dat is gebaseerd op groot literatuur- en casusonderzoek was: wat zijn de mogelijkheden en beperkingen van actieve overheidsparticipatie via sociale media? Voor het onderzoek werden diverse concrete casussen uitgewerkt om inzicht te krijgen in verschillende strategieën van de inzet van sociale media. Zo keken de onderzoekers bijvoorbeeld naar de interactie van (toen nog minister) Frans Timmermans met zijn volgers op Facebook, Twittergedrag rondom de aardbevingen in Groningen en uitingen op sociale media nadat bekend gemaakt werd dat Benno L. zich in de gemeente Leiden ging vestigen. Dat resulteerde in een serie interessante factsheets.

Commerciële partijen

Volgens de onderzoekers zijn er mogelijkheden te over. ‘Maar het goed benutten van deze mogelijkheden is niet zo eenvoudig. In de sociale media begeeft de overheid zich namelijk niet op het eigen technologische domein, maar op platforms van commerciële partijen met eigen doelen en belangen. Op deze platforms heeft de overheid geen controle over de manier waarop informatie verspreid wordt. Verder zijn er strikte richtlijnen voor ambtenaren om geen persoonsgegevens of privacygevoelige informatie te delen, ook al doen burgers dat soms zelf wel’, zo schrijven de onderzoekers.

Ander onderzoek

Gemeente Nijmegen en Amsterdam onderzochten enkele maanden geleden het gebruik van sociale media. Daaruit bleek dat gemeente Nijmegen sociale media nog niet volop benut en dat bewoners van Amsterdam de interactieve mogelijkheden van sociale media erg op prijs stellen.

Bron: Binnenlands Bestuur, Sjoerd Hartholt