Jaap Biemans is als artdirector van De Volkskrant niet alleen verantwoordelijk voor de covers van het Volkskrant magazine, hij is ook een ware coverjunkie (.com). Uit zijn verzameling internationale coronacovers maakte hij voor Adformatie een selectie extra geslaagde exemplaren.
Collectieve belevingen
‘Er waren duidelijk stadia, golven, in de coverbenaderingen. Eerst ging iedereen op dat virusdeeltje zitten, maar daar zou je nu niet meer mee kunnen aankomen. Vervolgens kwamen de medici en zorgmedewerkers die we voor hun hulp gingen bedanken. Toen waren er nog de slachtoffers en het isolement van de quarantainemaatregelen en nu zijn we duidelijk beland in het “leven na corona-stadium”. Wat het mooie is: ook al woon je in Luxemburg, de States of Nederland – die stadia en de covers die erover gingen zag je overal. Crisisbelevingen, maar ook de covers daarover, gaan kennelijk gelijk op.’
Zielspiegels
‘Covers zijn er eerder om mensen een hart onder de riem te steken, dan om ze bevoogdend toe te spreken. Een anti-lockdown cover heb ik misschien een keer gezien, maar de “houd vol-varianten” zijn eindeloos. Vergeleken met tien jaar geleden zijn bladen en covers veel meer bezig met sociaal engagement. Dat heeft ook wel een reden. Waar het toen echt nog ging om de zichtbaarheid in het schap en de verkoopbaarheid, toont een cover nu veel meer de ziel en mening van het blad. Men is veel uitgesprokener. Dat is dan wel weer een positief neveneffect van de crisis.’
Clever
‘Echt op onze flikker krijgen we niet van een cover. De strengste uit de selectie die ik heb gemaakt, is ‘If you are reading this, go home” van de Washington City Paper. Die is om een aantal redenen heel clever. Ten eerste om het moment van publicatie, 20 maart. Dat was zo vroeg in de crisis dat de oproep ook eerder als uiting van zorg dan als verwijt moet worden gezien. Daarnaast omdat er in kleine lettertjes bij staat dat ze op pagina drie nog tips hebben voor daklozen. Dus dat “home” een rekkelijk begrip is, hadden ze ook dondersgoed in de gaten.’
Perfecte tijdssom
‘Gemiste kansen heb ik niet echt vastgesteld. Uit beroepsdeformatie was ik wel eens teleurgesteld als ik wéér een dokter of zuster voorbij zag komen, in plaats van een geniale grafische of fotografische vondst. Maar eerlijk is eerlijk: wie bijvoorbeeld de laatste twee maanden aan New York magazine-covers erbij pakt, krijgt een perfect tijdsbeeld van wat er nu gaande is. Alles is voorbijgekomen en dat is juist spot-on.’
Vragen, antwoorden, statements
Zozeer als de wereld is stilgezet door de pandemie, zo plotseling raakte corona ook weer overvleugeld door de Black Lives Matter-opstand. Dat er zo snel een nieuw, allesoverheersend mondiaal thema is, heb ik nooit eerder meegemaakt. Misschien wel daarom heb ik op het moment behoefte aan reflecterende covers. Iets dat boven het nu uitstijgt en daar een vraag of een antwoord bij biedt. Daarom was ik ook wel blij met de ‘Beter, sneller, lekkerder, meer, nieuwer, groter-cover’ die ik voor Volkskrant magazine maakte. Die cover correspondeert natuurlijk met een artikel uit het blad, maar omdat er ook in rode letters het woord ‘nee!’ uitspringt, wordt er gelijk een statement gemaakt.’
Denkcovers
‘Zelf heb ik behoefte aan veel meer slimme post-coronacovers. Ik woon in Amsterdam en heb, ondanks de chaos in de wereld, genoten van de stilte in de stad de afgelopen maanden. Dus vraag ik me af: gaan we dat kunnen vasthouden? Hoe delen we het leven hierna verder in? Hoe ziet werk er hierna uit? Wat als er een tweede golf komt? Daar zijn zoveel slimme, meer filosofische covers mee te maken. Die zijn welkom. Want dat is wat een cover moet doen: mensen aan het denken zetten.’
‘Covid capital of the world’, New York magazine, 13 april 2020. Fotograaf: Alexei Hay
‘Op social media doet deze foto het heel slecht. In het echt is hij fantastisch! Het gaat er namelijk om dat je de cowboy ziet. Die er vervolgens ook nog met gebalde vuisten blijkt te staan! Hij is echt het extraatje dat deze onderscheidend maakt van andere desolate beelden op covers. Dergelijke extraatjes nastreven is waar het om gaat bij covers maken. …En die cowboy; wie kent hem niet?!’
Volkskrant Covers
‘I will survive’, Volkskrant magazine, 2 mei 2020. Illustrator: Yeye Weller, artdirection: Jaap Biemans
‘Dit was een heel traject. Eerst kwam de illustrator met een chagrijnig, rokend, drinkend mannetje, totdat we bedachten dat we de wereld wilden laten zien en deze een feelgood-boodschap wilden meegeven. Ik houd ook van de stijl van deze illustrator.’
‘Beter, sneller, lekkerder, meer, nieuwer, groter’, Volkskrant magazine, 25 april 2020. Artdirection: Jaap Biemans
‘De tekst is een quote uit een artikel uit dit Volkskrant magazine-nummer, maar toen ik de woorden alleen in beeld had, bleef het wat vlak. Ik bedacht dat er een uitroepteken bij moest en dat kon door de i uit “nieuwer” om te draaien. Daarop zag ik de “nee!”. Het perfecte antwoord op deze tijd en tegelijk een mooie uitlaatklep voor mij.’
Empty seats, Sports Illustrated
Empty seats, Sports Illustrated, april 2020. Foto: SI Cover / Sports Illustrated / Getty Images
‘De perfecte verbeelding van de impact van het virus op de sport- en evenementenbranche.’
Il mondo dopo il coronavirus, Internazionale, 27 maart – 2 april 2020. Illustratie: Noma Bar
‘Je denkt eerst: “wat saai, weer zo’n virusdeeltje”, maar dan zie je dat er wat anders gebeurt. Dat is precies het effect dat makers willen bereiken: het verrassingseffect. Deze kunstenaar streeft dat trouwens altijd na.’
‘U.S. deaths near 100.000, an incalculable loss’, The New York Times, 24 mei 2020
‘Het idee was al eerder uitgevoerd in Brazilië, maar daar hadden ze alleen namen van coronaslachtoffers genoemd. De New York Times ging nog een stapje verder door er ook hobby’s en beroepen bij te noemen, waardoor de slachtoffers nog meer als “us” werden gevoeld. Heel confronterend.’
‘What we’ve learned in quarantine’, New York Times magazine, 24 mei 2020. Illustrator: Brian Rea
‘Hier vind ik alles goed aan. Die tekenaar is echt heel goed. Een simpele belijning die je toch een heel benauwd gevoel geeft; knap! Het is zo’n beetje het meest amateuristische poppetje en lijntje denkbaar, maar het meest impactvolle dat je ermee kunt maken.’
Wie wird unser Sommer, Das Magazin, 21-23 mei 2020. Foto: Osma Harvilahti
‘Ook hier moest ik om lachen. Na alle ellendige covers met ziekenhuismedewerkers en -patiënten, heb je hier iets brutaals, iets optimistisch. En tekst en beeld vullen elkaar hier ook perfect aan, want net als je denkt: “ha lekker, de zorgeloosheid van de zomer”, plaatst de ankeiler daar weer vragen bij.’
The long way back, Time, 11 mei 2020. Illustratie: Ben Wiseman / Time
‘Een geniale vondst. De woordspeling ligt eigenlijk erg voor de hand, maar ik heb hem nergens anders gezien – dus tamelijk geniaal gevonden. Op Instagram was dit een regelrechte hit.’
If you’re reading this, go home, Washington City Paper, 20-26 maart 2020. Coverdesign / artdirection: Julia Terbrock
‘Intrigerend dat de lezer direct wordt aangesproken, niet? Deze cover is gebaseerd op de klassieke Amerikaanse cover van National Lampoon uit 1973 waarop je een hond zag met een wapen op zich gericht en de tekst “If you don't buy this magazine, we'll kill this dog". In feite is dit een anti-reclame, want de krant roept immers eigenlijk op geen exemplaar te kopen. Waarmee het juist het belang van de go home-boodschap onderstreept.’
