Premium

Regisseur Johan Kramer: 'Uiteindelijk zit de werkelijke inspiratie van binnen'

Random Pic(k) Of The Day For A Week. Nils Adriaans vraagt vakgenoten naar hun inspiratie. Ditmaal Johan Kramer, regisseur bij Halal.

Johan Kramer, fotografie: Isabella Kramer

Deze week is Johan Kramer, als regisseur verbonden aan Halal Film and Photography en voormalig medeoprichter van KesselsKramer, curator van Random Pic(k) Of The Day For A Week.

Vijf dagen lang deelde hij zijn inspiratie op de Facebook-pagina van Nils Adriaans (één bijdrage per dag). De rode draad in zijn week: groots zijn in de beperking. 'De beperking is interessant.' Hier zijn 5 pic(k)s:

1. Roy Rauschenberg

'Er is zoveel beeld. Er is zoveel inspiratie om ons heen. Er zijn bijvoorbeeld nog nooit zoveel goede cameramensen geweest als in 2020. Instagram brengt ons dagelijks in contact met honderden directors of photography. Het aanbod lijkt maar eindeloos door te groeien. Het ene beeld nog mooier dan het andere. Veel reels van regisseurs lijken tegenwoordig wel reels van cameramensen.

Wat me opvalt is de eindeloze herhaling van vele beelden. Zo blijft surfen een heel populair onderwerp. Logisch, het is fotografisch gezien natuurlijk fraai. Als je het aantal scènes in commercials ziet met surfers, zou je haast denken dat het volkssport nummer 1 is. Ook overal te zien: mensen gefilmd in silhouet tegen een gordijn met veel tegenlicht, liefst in blauw, rood of groen - ik heb me er ook wel eens schuldig aan gemaakt. Of een hippe Berlijnse fotograaf portretteert modellen zittend op een lantaarnpaal. De maanden erna zien we soortgelijke beelden overal op duiken. Op een gegeven moment herhalen de mooie beelden zich constant. En als je ze overal ziet, worden mooie beelden lege beelden. Ze zijn volledig inwisselbaar. Was het nou een commercial voor Samsung of dat hippe kledingmerk?

Mooie beelden alleen zijn meestal geen goede films. Mooie beelden zijn perfect voor een reel van een cameraman. Maar een regisseur moet proberen verhalen te vertellen, die uit hem of haarzelf komen. Een regisseur zorgt voor afkadering, voor beperking. Vertelt verhalen op een originele, maar vooral eigen manier. Uiteindelijk zit de werkelijke inspiratie van binnen. Het is de optelsom van al je ervaringen, ontmoetingen, boeken die je las, de beelden die je opsloeg, waar je steeds weer een eigen persoonlijke draai aangeeft.

Kortom, mijn favoriete makers zijn makers die heel eigen zijn, die onmiskenbaar herkenbaar zijn, en groots zijn in de beperking. Misschien is het wel het uitzicht vanuit je bureau. Of het oude, gele cameraatje dat in de kast ligt. Of dat beeld op die scheurkalender van het Chinese restaurant. De beperking is interessant.

Daarom begin ik graag met een werk van een fantastische kunstenaar: Roy Rauschenberg, een Amerikaanse artiest die aan de basis stond van de pop art-beweging. In de jaren '50 schilderde hij meerdere volledig witte schilderijen. Even terug naar het niets. Er gebeurt alleen iets als de kijker er voor gaat staan. En met zijn schaduw iets creëert. Lang leve het niets.'

"Considered shocking and even characterized as a cheap swindle when they were first exhibited publicly in 1953, the White Paintings have gradually secured a place in art history as important precursors of Minimalism and Conceptualism."
 

Robert Rauschenberg White Painting [three panel], 1951
Robert Rauschenberg White Painting [three panel], 1951

2. John Cage - 'I have nothing to say'

'We trekken de lijn van het niets nog even door, met het indringende werk van John Cage. En wel de compositie 4’33, geschreven in 1952. Het is eigenlijk de muzikale vertolking van de witte schilderijen van Rauschenberg. Cage zei er zelf over: “I have nothing to say, and I am saying it, and that is poetry, as I needed it.”'

William Marx performs John Cage's 4'33
William Marx performs John Cage's 4'33

3. Bill Jacobson - 'Alles moet tegenwoordig scherper, nog meer pixels hebben, maar als we alles zien, zien we dan niet veel minder?'

'De fotograaf Bill Jacobson tart onze natuurlijke wens om scherp te zien. De Amerikaan creëert met zijn onscherpe beelden fraaie, abstracte composities, die zorgen voor een poëtische rust.

Ook hier is de beperking zo interessant. Alles moet tegenwoordig scherper, nog meer pixels hebben, maar als we alles zien, zien we dan niet veel minder?'

Bill Jacobson, Untitled #3591
Bill Jacobson, Untitled #3591

4. Woodkid - 'Het is handig als je videoclips maakt dat je geen regisseur hoeft te zoeken'

'Ik houd van filmmakers en kunstenaars die heel eigen zijn. Van mijn held Jacques Tati tot de Zweedse Roy Andersson, van Andy Goldsworthy tot Jean Jacques Sempé. Maar er zijn op dit moment natuurlijk ook oneindig veel fantastische makers. Eentje daarvan is de Franse regisseur Yoann Lemoine van Iconoclast, of eigenlijk beter gezegd: Woodkid. Hij is een multi-talent en naast regisseur, kunstenaar, grafisch ontwerper ook zanger. Dat is handig als je videoclips maakt dat je geen regisseur hoeft te zoeken. Zijn nieuwe, ontroerende song "In your likeness" past prachtig bij het einde van 2020, een nummer dat ik nu vaak speel en bovendien een pareltje van een clip is; groots in zijn uitvoering, maar ook groots in zijn beperking.'

Yoann Lemoine alias Woodkid
Yoann Lemoine alias Woodkid

5. A million more - 'Dat het op 35mm film gedraaid is, zien misschien alleen de kenners. Maar de kijkers voelen het'

'Ooit was het een missie bij mijn eigen bureau KesselsKramer om te proberen om commerciële boodschappen het liefst te voorzien van wat zinnigs, niet alleen het propageren van nog meer consumptie, maar ook een boodschap die betekenisvol kan zijn. De recente commercial "A million more" voor Volvo over de autogordel - een citaat uit 1959: "the seat belt is a violation of human rights" - doet dat uitmuntend. Het is relevant, indringend, maar ook ingetogen.

Je had dit idee (van het Zweedse bureau Forsman & Bodenfors, geregisseerd door Laerke Hethoni) heel bombastisch en groots kunnen uitvoeren. Maar de emotie zit juist in het kleine. In de beperking. Dat het ook nog op 35mm film gedraaid is, zien misschien alleen de kenners. Maar de kijkers voelen het.'

 

Still uit A million more
Still uit A million more

Komende week is Darija Kalkan, Manager Marketing & Communicatie en lid van het Management Team van het Stedelijk Museum, curator van #RPOTDFAW.

premium

Word lid van Adformatie

Om dit artikel te kunnen lezen, moet je lid zijn van Adformatie. 15.000 vakgenoten gingen jou al voor! Meld je ook aan met een persoonlijk of teamabonnement.

Ja, ik wil een persoonlijk abonnement Ja, ik wil een teamabonnement
Advertentie