Justitie start Meldpunt Cybercriminaliteit

Het meldpunt is de eerste stap naar een volwaardig systeem om strafbare inhoud van berichten op internet, zoals kinderporno, discriminatie en inbreuken op auteursrechten, snel te kunnen verwijderen (notice-and-take-down). Onmiskenbaar terechte meldingen worden meteen doorgegeven aan de internetaanbieder, die de inhoud verwijdert. Daarnaast bewaakt het meldpunt specifieke sites en nieuwsgroepen waarvan bekend is dat er illegaal materiaal op voorkomt. De makers worden opgespoord. Het is nog onbekend wie het meldpunt gaat bemannen.

Onder de internetaanbieders bestaat draagvlak voor het idee, blijkt volgens Donner uit een haalbaarheidsonderzoek. "Pertinent onwaar", zegt het Internet Service Provider Overleg (ISPO). Het onderzoek is gehouden onder een select aantal (vijftien van de ongeveer 1700) providers. Het ISPO is een groep van grote, kleine, zakelijke-, consumentenproviders waaronder BIT, Planet, UPC, Tiscali, Wanadoo en XS4All.

Het ISPO vreest dat het meldpunt niet onafhankelijk is en wil zeker weten dat klanten kans op wederhoor krijgen en in beroep kunnen gaan tegen beslissingen, eventueel bij de rechter. Daarnaast noemen de internetaanbieders het belangrijk dat zij worden gevrijwaard van aansprakelijkheid. Het ISPO acht de genoemde datum van 1 januari 2006 onhaalbaar en wil snel met de minister in overleg.

Ook volgens de digitale burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom (BoF) is nog niet duidelijk hoe de balans gewaarborgd blijft tussen vrijheid van meningsuiting en rechten van derden. Een woordvoerder spreekt over een gedachtenpolitie: "Meldingen moeten door een groep onafhankelijke deskundigen worden beoordeeld. Providers zouden materialen alleen moeten verwijderen als er onmiddellijk gevaar dreigt, als de onrechtmatigheid echt onmiskenbaar is of er als er aantoonbaar grote financiële schade dreigt."

In de praktijk blijkt dat internetaanbieders te vlug ingrijpen. BoF zette vorig jaar een tekst van Multatuli uit 1871 bij tien providers online en liet een fictief persoon klagen. Zeven van de tien providers bleken de tekst te verwijderen terwijl dat niet nodig was: het auteursrecht op het werk was zeventig jaar na de dood van de schrijver verstreken.

De aankondiging van Donner komt in de week dat onder meer het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) en het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI) wezen op de noodzaak van adequaat optreden van politie en justitie tegen antisemitisme op internet. Aanleiding was een internationale rel over het Nederlandse internetfilmpje Housewitz over een niet-bestaand technofeest met beelden van het vernietigingskwamp Auschwitz, de gaskamers en foto's van slachtoffers.

De meldpunten voor discriminatie en kinderporno blijven bestaan en staan positief tegenover de ontwikkeling van het systeem, aldus de minister. (ANP).