Waarom duurt verandering zo lang?

Er is iets wat ik niet begrijp en dat heeft te maken met kansberekening. Niet omdat ik slecht ben in wiskunde, want ik ben nog steeds kinderachtig trots op die 8,48 voor wiskunde op mijn eindlijst, maar omdat het niet klopt. We leven in een van de meest geëmancipeerde landen ter wereld, we hebben dit jaar al 100 jaar kiesrecht. En toch zijn de kansen niet gelijk.

Het gegeven: de helft van de Nederlandse bevolking is vrouw. Net als ikzelf, mijn moeder, zus, dochter, vriendinnen, buurvrouwen en onze dochters en kleindochters. Totdat de technologie zo ver is dat we baby’s maken in fabrieken, heb jij 100% kans dat jouw biologische moeder een vrouw is. We hebben vrouwen nodig om ons voort te planten. En of je nu een man bent (50% kans) of vrouw (ook 50% kans): met zoveel vrouwen in Nederland is de kans groot dat jij meerdere vrouwen kent die je dierbaar zijn: je moeder, zus, dochter, vriendin, nichtje of andere vrouwen in je omgeving. Toch?

Als vrouwen zo nodig en zo geliefd zijn: waarom krijgen ze dan aanzienlijk minder kansen als het gaat om hun carrière? En waarom krijgen ze aanzienlijk minder kansen om hun verhaal te vertellen op het podium of in de media?

Gewoon even een greep uit recent nieuws:

• Seksediscriminatie door recruiters: mannen vaker benaderd dan vrouwen
• Vrouwen verdienen 5-7% minder dan mannen, zelfs na correctie
• Van alle mensen die in 2019 in Nederlandse non-fictietelevisieprogramma's te zien is geweest, was maar 36,6 procent vrouw.
• Van de meest 100 meest invloedrijke mensen in de media, is maar 30% vrouw
• Er is een vrouwenquotum nodig om minimaal 30% vrouwen in raden van commissarissen te krijgen
• Geen ruimte voor het vrouwelijke perspectief aan de talkshowtafel

Deze recente cijfers liegen er niet om

Mannen krijgen op (bijna) elk vlak meer kansen. Of het nu gaat om een plek aan de spreekwoordelijke groene tafel in de raad van commissarissen, benaderd worden door recruiters, gevraagd worden je mening te geven bij televisieprogramma’s, of als invloedrijk persoon in de media. Mannen krijgen meer kansen en verdienen meer. Inmiddels is dat niets nieuws en schrijft de media er veelvuldig over. Zijn steeds meer mensen zich er bewust van. Maar waarom duurt het dan zo lang voordat er verandering komt? Waarom verandert er weinig tot niets? Waarom laten wij - zowel mannen als vrouwen – die ongelijke kansen toe?

Statistisch gezien minder kansen voor onze dochters: ik schaam me gewoon

Terwijl ik dit schrijf kijkt mijn dochter met me mee. En ik schaam me gewoon als ik de cijfers aan haar laat zien. Ik vind het pijnlijk dat ze met op 9-jarige leeftijd al 1-0 achter staat, terwijl haar carrière nog niet eens is begonnen. Dat is aan een kind toch niet uit te leggen? Het maakt niet uit of je later als je groot bent even hard werkt als anderen: zij worden meer beloond dan jij. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de kinderen van mijn gekleurde vriendinnen, die in Nederland statistisch gezien nog slechtere kansen hebben. Die net als alle andere Nederlanders van kleur een relatief grote kans om al op jonge leeftijd te maken te hebben met discriminatie. Wat pijnlijk duidelijk wordt in de hele zwarte pieten discussie. Over pijnlijk gesproken: ik denk dat zwarte piet over 10 jaar niet meer bestaat (en hoop eerder!) Dat we naar deze ‘traditie’ kijken zoals buitenlandse pers als The Guardian. Het doet me goed dat steeds meer merken en media zich openlijk uitspreekt tegen zwarte piet. Maar waarom duurt die verandering zo lang als we allang weten dat dit kwetsbaar is voor grote groepen kinderen?

Als branche kunnen we dit veranderen, samen.

Misschien denk je nu dat ik met de oplossing kom, maar helaas is niets minder waar. Ik heb de wijsheid niet in pacht. Ik heb geen kant-en-klare oplossing. En niet de macht om dit te veranderen. Maar als branche kunnen we dat wel. Als branche hebben we wel de power om grote groepen mensen te bereiken en ongelijke kansen aan te kaarten. Inclusieve journalistiek te bedrijven. Steeds meer media zien het nut en de noodzaak in om diversere teams aan te nemen, om te schrijven over inclusiviteit en representativiteit. En aan de stabiele groei van onze community IncludeNow. te zien, vinden ook steeds meer mensen gelijkheid belangrijk. Dat geeft hoop. Al gaat het allemaal tergend langzaam.

Het jaar 2020 is het jaar van verandering.

Koffiedikkijker.comDecember is de maand van saamhorigheid, de maand dat we terugblikken op het jaar. De maand dat we uitspreken wat we willen veranderen en verbeteren, de maand van goede voornemens. Volgens kansberekeningen klopt de verdeling nu niet. Hebben sommige groepen meer kansen dan anderen. Dat is helaas geen nieuws. Maar wat wel nieuw is, is dat steeds meer mensen zich daarvan bewust zijn. Het jaar 2020 is het jaar van verandering. Ook al gaat die verandering veel langzamer dan we willen. Elke stap is er een. En samen zijn we met velen. Want we hebben meer met elkaar gemeen dan we in eerste instantie denken. Het gaat om bewustwording. Het zien. Doe je mee?

Maartje Blijleven is digital community expert en een van de oprichters van de  Facebook-groep Diversiteit in marketincommunicatie, digital, media en reclame. Zij spreekt donderdag 9 januari 2020 op Koffiedik Kijken.