Hoe moet het verder met de boekwinkels en uitgeverijen? (I)

Tik eens 'Bookstore closure' in bij Google en zie de vele hits. Het gaat niet goed met vooral Amerikaanse boekwinkels. Ketens zoals Barnes & Noble, Borders, onafhankelijke winkels en vele tweedehandsboekenwinkels.

Redenen? De economie natuurlijk, maar wellicht niet in die mate die je zou verwachten. De online verkoop draagt ook zijn steentje bij. Maar de voornaamste reden blijkt het veranderend gedrag van fanatieke lezers te zijn.

Degenen die het meeste van boekwinkels houden, zijn ook degenen die de boekwinkels hun nek omdraaien.

Ik las in de kerstvakantie een artikel in The New York Times van een journalist die met schaamrood op zijn kaken bekent dat hij er hoogstpersoonlijk aan bijdraagt dat de boekwinkels steeds meer op hun gat komen te liggen en de uitgeverijen het steeds moeilijker krijgen.

En terwijl ik het las, kleurden ook mijn wangen rood...
Want wat blijkt?

Zware gevolgen
Het zijn niet de slechte economische tijden die mensen ervan weerhouden om in boekwinkels boeken aan te schaffen, maar internet. En dan niet de boeken die goedkoper bij Amazon.com zijn te vinden.

Het gaat om de consument die buiten de boekwinkels om boeken koopt en verkoopt van/aan andere consumenten. Al dan niet via een zogenaamde 'internetdealer'. Deze groeiende markt, waar boeken soms voor enkele dollars worden verhandeld, heeft zware gevolgen de uitgeverijen en nieuwe en tweedehandsboekenwinkels.

Want het geld komt niet meer bij boekwinkels, uitgeverijen en auteurs terecht, maar blijft bij de consument. Neem de 'back catalogus', de klassieke boeken. De verkoop van deze boeken zorgt ervoor dat de uitgeverijen en boekwinkels in staat zijn nieuwe boeken van onbekende auteurs te publiceren en verkopen. Nu deze klassiekers voor een paar dollar van particuliere eigenaar wisselen, droogt die geldstroom op.

Diverse uitgeverijen hebben aangegeven te gaan schrappen in hun aanbod van nieuwe boeken, en mensen te zullen ontslaan. Hoofdreden is de slechte economie, maar het veranderd koopgedrag is helemaal funest.

Nieuwe boeken zijn het duurst, en dalen later (paperbacks, goedkope edities) in prijs. Dat was altijd al het geval, maar nu kan de consument even wachten en online voor bijna niets het boek tweedehands kopen. Een auteur die in het New York Times-artikel aan het woord komt zegt: 'Met internet is nooit meer iets verloren. Dat is het goede nieuws, maar ook het slechte nieuws.'

Play.com
Ook ik bestel me wezenloos, maar niet blut, via internet. Ik doe dat via Play.com. Tientallen Britse (maar ook Amerikaanse) tweedehandsboekenwinkels zijn bij Play.com aangesloten. Voor een habbekrats zijn er tweedehandsboeken te bestellen. Ik heb onlangs alle boeken van Britse auteur Patrick McGrath bij vijf verschillende boekwinkels besteld. Kosten per boek, inclusief verzendkosten, ongeveer vier-zes euro.

Onvoorstelbaar lage prijzen. Het is de vraag of daar nog winst op wordt gemaakt. En dit zijn boekwinkels die winst moeten kunnen maken, in tegenstelling tot particulieren die besluiten hun overtollige boeken de deur uit de deur te doen om weer wat ruimte in huis te hebben.

Is dit een manier om te overleven? Zo valt er toch geen winst te maken? Net als de New York Times-journalist knaagt mijn geweten. Zoveel mooie boeken, voor zo weinig geld. Dat kan toch niet goed gaan. Wie financiert straks de publicatie van nieuwe boeken? Wie geeft ruimte aan jonge auteurs?

Ik, als consument, in ieder geval niet zolang ik voor een habbekrats mijn boeken koop.

Morgen deel 2 : De Nederlandse markt