‘Black Friday zet 7 op de 10 consumenten aan tot onnodige aankopen’

'Het bijzondere van Black Friday is dat er heel veel psychologische principes bij elkaar komen. Aangezien we toch al inkopen wilden doen voor Sinterklaas en Kerst ben je al helemaal in de stemming om geld uit te geven. We speuren dan naar een goede deal en vinden die in Black Friday. Door de kortingen ontstaat er een gevoel dat er geld verdiend is, in plaats van uitgegeven. Bedrijven roepen daarom allemaal dat ze hoge kortingen bieden. Tot wel zoveel procent!'

'Wat het gevoel versterkt is dat Black Friday in Nederland ook al een bekend fenomeen aan het worden is. Bij Black Friday denk je meteen aan hoge kortingen. Winkels bieden tegen elkaar op, dus het moet wel waar zijn. Consumenten controleren dan niet meer of het wel echt een dikke korting is. Vergelijk het met tax-free op Schiphol. Dat blijkt bij naspeuren ook niet zo voordelig te zijn.'

'En omdat het een tijdelijk evenement is ervaren we een gevoel van schaarste.  De aanbiedingen zijn maar beperkt verkrijgbaar. De jager/verzamelaar in ons zegt dan: Zorg dat je er nu bij bent anders is het te laat. Dat zie je terug in: alleen tijdens de Black Friday week.'

'Dat denk ik niet. Er spelen nog al wat belangen voor verschillende partijen. De consument wil graag besparen op de kosten en de winkelier hoopt vanaf die dag in de zwarte cijfers te komen. We willen onze economie wel draaiende houden. Overmatige consumptie is alleen niet goed voor het milieu en dus onze leefomgeving. Dat gaan steeds meer consumenten inzien. Mensen vragen daarom vaker om terughoudendheid van bedrijven en er ontstaan tegenbewegingen als Green Friday of #buynothingday. Je ziet dus dat er een verschuiving plaats vindt van wat de maatschappij beschouwt als de grens van ethisch handelen.'

'Volgens de monitor Duurzaamheid, zet Black Friday volgens 7 op de 10 consumenten aan tot onnodige aankopen. Dit geldt natuurlijk voor veel meer aankopen dan alleen rond Black Friday. Als ik naar mijn schoenenkast kijk, moet ik zelf ook concluderen dat zo’n 50% niet echt essentiële aankopen zijn geweest. Immers ik heb schoenen genoeg.'

'Meer retailers doen mee met Black Friday. Er wordt ook meer geadverteerd. Meer retailers worstelen er ook mee. Ze willen de boot niet missen, maar voelen dat het ‘kopen om het kopen’ ook in een bewuster licht wordt gezien en dat dat tegen ze kan keren. Meer initiatieven rondom green friday ontstaan, waarbij je op deze dag bijdraagt aan een betere wereld door bomen te laten planten, of aan andere goede doelen te doneren.'

'Ook zie je creatieve ontwikkelingen: bij Bever kun je bijvoorbeeld op de For Future Friday, je jas een opkapbeurt laten geven. Met goede verzorging, stellen zij, gaat je kwalitatieve jas, nog veel langer mee.'

'Nee hoor, ik denk dat deze trend niet te stoppen is.'

'Daar kan natuurlijk alleen een retailer op antwoorden. Ik bezie het zo: zes jaar geleden hadden we in Nederland nog geen Black Friday. Het is nu een extra campagne moment geworden. Ik denk niet dat Black Friday, voor veel extra consumptie heeft gezorgd. Het is een middel om die omzet bij een concurrent weg te stelen. Dat kan heel effectief zijn. Het oordeel of het op de lange termijn commercieel verantwoord is, kan alleen de publieke opinie beoordelen. Persoonlijk koop ik liever lokaal en denk ik twee maal na of ik iets nieuws nodig heb. Maar aan mijn schoenenkast te zien, lukt me dat dus niet altijd.'