Deze week maakte Albert Heijn bekend dat het 250 miljoen klontjes suiker uit 100 huismerkproducten haalt en trok daarmee als vanouds de rol van marktleider naar zich toe. Ook meldde de supermarkt dat het komt met de Friswijzer, waarop supermarktklanten in één oogopslag kunnen zien hoeveel suiker er in frisdranken zit.
Huismerken
Het nieuws haalde het achtuurjournaal en veel andere landelijke media besteedden er veel aandacht aan. Dat maakt nieuwsgierig naar de concrete (behaalde) doelstellingen van de rest. Daarom vroegen wij aan Jumbo (de runner-up in de supermarktbranche), Superunie (de inkooporganisatie van 14 supermarkten en producent van 6 huismerken), Plus (de grootste supermarkt die inkoopt via Superunie) en de discounters Lidl en Aldi naar hun concrete suikerverlagingen die ze op eigen initiatief doorvoeren.
Akkoord
Op eigen initiatief, want het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), waarin alle supermarkten verenigd zijn, heeft al het Akkoord Verbetering Productsamenstelling getekend samen met de minister van VWS, Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI), Koninklijke Horeca Nederland en Vereniging Nederlandse cateringorganisaties (zie ook infographic in dit bericht). Daarin is al voorzien in verbeteringen die de gezondheid ten goede komen, waaronder ook suikerreducties. Heel concreet is het akkoord op het gebied van suikerreductie niet. Het spreekt onder meer van deze gezamenlijke ambitie: ‘Het voor consumenten makkelijker te maken minder energie te consumeren. Dit te realiseren voor 2020 door waar dat mogelijk is zowel energiedichtheid van producten te verlagen via reductie van suiker en/of (verzadigd) vet en/of portiegrootte te verkleinen, als groente en fruit te blijven promoten.’ Het hele akkoord is hier na te lezen.
Minder suiker?
Zowel Jumbo, Plus, Lidl als Aldi noemen het lidmaatschap van het CBL en het daaraan verbonden akkoord (Superunie deed dat overigens niet), maar zijn de supermarkten transparant in de (behaalde) doelstellingen die ze voor zichzelf hebben geformuleerd? En zo ja, wat zijn die concrete doelstellingen?
Jumbo
Jumbo noemt geen concrete doelstellingen als het gaat om reductie van suiker in huismerkproducten. De supermarkt heeft het bijvoorbeeld over ‘een aanzienlijke vermindering’. Dit zegt Jumbo: ‘We zetten zelf ook nog extra stappen in het huismerk om het huismerkassortiment stapsgewijs gezonder te maken en dus suiker, zou en vet (verzadigd vet) terug te dringen. Dit voorjaar hebben we de eisen voor ons huismerk op dit vlak aangescherpt en worden met elk nieuw of vernieuwd product doorgevoerd. Een voorbeeld zijn onze kant- en klaar maaltijden waarvan we het assortiment hebben geoptimaliseerd. Er zijn meer groentes toegevoegd en suiker/vet/zout is aanzienlijk verminderd. Zo zijn ook de onlangs tussendoortjes aangepast.’
En verder?
Jumbo zegt dat het probeert om klanten te stimuleren gezonder te eten en leven. De woordvoerder: ‘Eén van de initiatieven is het aanbieden van het Koningsontbijt aan ruim 1,2 miljoen basisschoolkinderen. Daarmee onderstrepen we hoe belangrijk het is om elke dag te ontbijten. Maar ook door diëtisten die klanten op de winkelvloer van vrijblijvende adviezen voorzien, het aanbieden van fruit bij de kassa’s in enkele winkels, gezonde recepten in het magazine Hallo Jumbo, het groente en fruit kwartet spel, speurtochten in onze foodmarkten om kinderen te stimuleren gezonde producten te proeven, etc.’
Lidl
Lidl noemt – los van het CBL-akkoord - geen concrete doelstelling betreffende suikerreductie. De woordvoerder redeneert als volgt: ‘Lidl verkoopt uitsluitend eigen merk, dat betekent voor de klant bij reductie van bijvoorbeeld energie / suiker van een bepaald product de klant automatisch een gezondere keuze maakt. Zo verkopen wij bijvoorbeeld maar 1 soort ketchup.’ (In Duitsland voert Lidl ook een light ketchup, zie beeld, red.)
En verder?
De woordvoerder: ‘We hebben een grote focus op vers en het als eerste invoeren van de gezonde kassa is daar ook onderdeel van.’
Aldi
Het verbeteren van voedingswaarden — dus ook het reduceren van zout, (verzadigd) vet en suiker — staat volgens Aldi bij Aldi hoog op de agenda. De woordvoerder: ‘Bij iedere koop toetsen we op artikelniveau of een artikel voldoet aan onze kwaliteitsfilosofie. Afgelopen jaar heeft Aldi fors geïnvesteerd in het doorvoeren van smaaktesten en benchmarkstudies (voedingswaarden en ingrediënten) om naast smaak ook de voedingswaarden verder te verbeteren.
Maar wat levert dat concreet op? In de groepen frisdranken, vruchtensappen en siropen voert Aldi naar eigen zeggen momenteel actief suikerreducties door. De woordvoerder: ‘Daarmee lopen we voor op het “Akkoord Verbetering Productsamenstelling” bij deze groepen, waarvoor eind 2020 een suikerreductie gerealiseerd dient te zijn.’ Aldi noemt de volgende concrete voorbeelden van het afgelopen jaar:
- Bij de Frisse Fruitdrank, in zowel de 1,5 liter pakken als de 0,25 liter drinkpakjes is een suikerreductie doorgevoerd tussen de 33 - 39%.
- Bij de 1,5 liter Ice Tea is het suikergehalte met 35% gereduceerd.
- Bij de Slurpie Kinderlimonade (drinkpakjes van 200 ml) is de receptuur aangepast. Het product bevat nu 22% tot 24% minder suiker bevat het tevens geen kleurstof meer.
- Vorig jaar zijn er tevens suikerreducties doorgevoerd in onze River Sinas en in onze FruitFris siropen.
En verder?
Naast de doorgevoerde suikerreducties heeft Aldi Coca Cola Zero Sugar opgenomen in het assortiment. Ook is er Smaakwater ontwikkeld en toegevoegd aan ons assortiment. Aldi: ‘Een dorstlessend alternatief voor frisdrank zonder suiker en zoetstoffen.’ Verder zegt Aldi: ‘Binnen ons assortiment en op artikelniveau zien wij nog voldoende aanknopingspunten voor verdere verbetering (van zowel smaak als voedingswaarden). Dit is voor ons een continu proces.
Superunie
Superunie is de inkooporganisatie voor de supermarkten Plus, Sligro, Boni, Deen, Poiesz, Spar, Vomar, MCD, Coop, Dekamarkt en Dirk, Hoogvliet, Jan Linders en Nettorama. Plus is met een marktaandeel van ruim 6 procent de grootste super van de kleintjes en wordt daarom in dit artikel ook apart genoemd. Superunie produceert voor Plus het Plus Huismerk, daarnaast voeren de andere supermarkten de huismerken Perfekt, Markant, 1 de Beste (Dirk en Dekamarkt), Spar en sinds kort ook G’woon.
Superunie communiceert geen doelstellingen rond de reductie van suiker. In een reactie komt de inkooporganisatie met een algemeen verhaal. De woordvoerder: ‘Superunie is voor haar eigen merken de laatste jaren in algemene zin continu bezig met zout-, vet- en suikerreductie. De uitdaging daarbij is om het product wel net zo lekker te laten, hetgeen een grote uitdaging is omdat deze 3 ingrediënten nou net een hele belangrijke rol spelen in de smaakbeleving bij de consument.’
Plus
Naast de basisafspraken uit het akkoord van het CBL, verlaagt Plus (naast verzadigd vet en zout) in veel meer huismerkproducten suiker. De concrete voorbeelden die Plus noemt zijn:
- Suikerreductie in desserts zoals vruchtenkwarken en vla van 10-15%
- Suikerreductie in houdbare zuivel zoals drinkyoghurts en chocolademelk van 10-15%
- Suikerreductie in Xoozz (vruchtensappen) komt er nog aan (30%)
- Suikerreductie van 40% in krokante muesli’s
- Suikerreductie in vruchtenlimonade siroop (ruim 30%)
- Verlaging suiker in vruchtennectars en vruchtendranken (geen concreet percentage genoemd)
En verder?
Plus zegt verder klanten te helpen minder suiker te consumeren door de introductie van Plus bruiswaters met een smaakje (0% suiker, 0kcal). Maar daar blijft het volgens de woordvoerder van Plus niet bij: ‘Ook in de communicatie helpen we klanten om bewustere keuzes te maken. Voorbeelden hiervan zijn de kcalwijzers bij de frisdranken (Albert Heijn kwam daar deze week ook mee, Plus introduceerde zijn kleurensysteem in mei van dit jaar, red.), het aanpassen van de ongezonde Plus Huismerkverpakkingen voor kinderen en het stimuleren van gezondere producten onder kinderen (lees eerdere berichtgeving hierover hier). Onlangs hebben we tijdens onze Angry Birds-campagne bijvoorbeeld nog herbruikbare Angry Birds-stickers geplakt op voorverpakte groente, om kinderen te stimuleren meer groente te eten.’
Overigens noemt Plus ook nog de deelname aan het bewuste-keuze-vinkje van Stichting Ik Kies Bewust. Plus: ‘De criteria van het vinkje zijn vorig jaar aangescherpt en we hebben onze Plus Huismerkproducten dan ook verbeterd om aan de criteria van het vinkje te kunnen blijven voldoen. Suiker is daar een onderdeel van, naast verzadigd vet en zout.’ Overigens zijn de meningen over het nut van het bewuste-keuze-vinkje verdeeld.
