Als je beweert altijd de juiste klik te maken tussen freelancers en opdrachtgevers, dan moet je niet alleen veel koffie zuipen met vrije vogels, maar ook met klanten. Gelukkig ken ik al reteveel mensen bij reteveel bureaus, productieclubs en opdrachtgevers. Maar het kan natuurlijk altijd meer. Daarom besloot ik contact op te nemen met prospects om te vragen waar hun freelance engeltjes nou precies aan moeten voldoen.
Het gebruikelijke riedeltje kwam voorbij: DNA’s, tijdelijke contracten, company richtlijnen, supplier formulieren, huisstijlgidsen die je uit je hoofd moet kennen. Freelancers hebben het allemaal wel al een keertje voorbij zien komen. Nou, dan heb je nog geen klus gedaan bij Save the Children.
Tijdens mijn rondvraagrondje nam ik ook contact op met een oude bekende die daar werkt. Ik liet haar weten dat ze altijd bij mij terecht kan voor freelance designers, strategen, copywriters en zelf powerpointspecialisten. Maar toen hoorde ik van de enorme screening die elk personeelslid – en dus ook de freelancer – sinds kort moet doorlopen voordat je ook maar één woord mag schrijven of één klein illustratietje mag maken voor Save the Children.
“Toen ik interim werkte bij Save the Children had ik voldoende aan het inleveren van een VOG en het ondertekenen van de policy. Maar eigenlijk vind ik dat niet meer dan normaal. En ik kan me heel goed voorstellen dat ze er sinds het Haïti schandaal van Oxfam Novib nóg meer aandacht aan besteden.” Jacqueline Brens, freelance project manager.
Ik had er geen moment bij stilgestaan – en ik denk vele anderen met mij ook niet – dat kinderhulporganisaties paradijsjes zijn voor pedofielen en andere zieke geesten die misbruik willen maken van mini-mensen. Eenmaal binnen hebben ze namelijk toegang tot beeldmateriaal, informatie en misschien wel de kinderen zelf. Kwetsbare kinderen die een makkelijke prooi zijn.
57,5% van de veroordeelde kindermisbruikers stippelt zijn of haar carrière hier bewust op uit. No kidding; ze bewandelen een loopbaan die gunstig is voor hun zieke gedachten. Sterker nog, de meesten zien het niet eens als een zieke gedachte. Ze zien niets verkeerd in wat ze doen. Het is dan ook niet gek dat kinderhulporganisaties het meeste last hebben van deze gekkies. En dat zij veel kwetsbaarder zijn dan welke andere organisatie dan ook.
“Natuurlijk kun je denken ‘wat kan een copywriter nou kwaad doen’ en dat kan grosso modo ook niet. Maar die doet er misschien ineens ook een fotografie klusje bij. Of krijgt toegang tot de fotodatabase en blijkt samen te werken met kinderhandelaars. Je kunt het zo gek niet bedenken of we komen het tegen. En geloof me: mensen met kwaad in de zin zijn gewiekst en weten precies welke paden ze moeten bewandelen om bij hun doel te komen.” Linda Sinac – Head of Brand Marketing and Communications bij Save the Children.
“Gezien al het gedoe rond hulporganisaties – waarbij het publiek het idee krijgt dat het een ongeregelde, grenzeloze bende is – is het logisch dat deze organisaties een streng protocol in het leven roepen om er alles aan te doen om misdragingen tegen te gaan. En ja, daar kan ik dan natuurlijk alleen maar achterstaan.” Chris de Bode – freelance fotograaf
Het verhaal raakte me en liet me niet los. Het verbaasde me dat veel mensen – waaronder ondergetekende – niet beseffen hoe ver kinderhulporganisaties gaan om kinderen te beschermen. Tijd voor een blogje dus. Maar dat leek me iets te makkelijk. Ik besloot het screening-traject zelf door te lopen. Om eigenhandig te voelen hoe Save the Children werkt. En om straks precies te weten wat toekomstige freelancers van Save the Children te wachten staat. Want behalve talent en een flexibele attitude moet je als freelancer ook wel wat veerkracht hebben als alle leedverhalen op je af worden gevuurd.
Stap 1
Koffie met Annemieke Ruggenberg, woordvoerder bij Save the Children. Annemieke werkt pas sinds januari 2019 bij Save the Children. Ook zij verbaasde zich erover dat weinig mensen weten hoe ver kinderhulporganisaties gaan met screening. Ze wil van de daken schreeuwen dat kinderhulporganisaties zo hard knokken voor de veiligheid van kinderen dat ze zelfs hun freelancers en personeel onderwerpen aan een intensieve screening. Tijdens die koffie kreeg ik al de eerste leedverhalen om mijn oren. Zoals het Oxfam Novib schandaal natuurlijk. Wat voor veel kinderhulporganisaties, zoals Save the Children, een reden was om de screening nog verder aan te scherper.
“Schandalen zijn voor veel mensen reden om het vertrouwen in onze organisatie te verliezen. Als ngo loop je continu op dun ijs en reputatieschade is killing. Ook al doe je het goed, je doet het in de ogen van het publiek bijna altijd fout.” Linda Sinac
Stap 2
Het thuis doornemen van de Anti-Harassment Policy en de Child Safe Guarding Policy. Waarin precies staat wat van je verwacht wordt en wat duidelijk niet van je verwacht wordt. Voor gezonde geesten zoals jij en ik voornamelijk logische punten. Maar toch goed om het allemaal even op een rij te zetten. Als ik door de screening kom, moet ik ze allemaal ondertekenen. Plus de Code of Conduct en de Whistle-blower Policy. Kortom, heel wat handtekeningen voordat je een klusje kunt doen. Maar zover ben ik nog niet.
Stap 3
Child Safe Guarding. Een training met Dominique Bovens, Program Manager bij Save the Children. De training duurde anderhalf uur, maar wordt binnenkort opgeschaald naar vier uur. En wordt bovendien jaarlijks herhaald voor iedere werknemer en freelancer. Training is misschien een beetje een groot woord. Eigenlijk is het een presentatie waarbij vervelende cijfers, nare weetjes en horrorverhalen de revue passeren. En waarbij Save the Children heel goed duidelijk maakt wat er van je wordt verlangd. Zo mag je nooit alleen zijn met een kind en mag een kamer nooit op slot. Ook niet als je in alle rust een UX moet designen voor Save the Children.
Een paar cijfertjes waarbij ik toch even moest slikken: 25% van de kindermisbruikers is zelf kind. Een op de vier kinderen is ooit mishandeld. En elke vijf minuten sterft een kind als gevolg van misbruik.
Dominique is full time bezig met deze Safe Guarding training. Dag in dag uit ziet ze de cijfers from hell op haar scherm verschijnen. En elke werkdag opnieuw gaat ze de gesprekken aan over wat er allemaal mis kan gaan. Toen ik haar vroeg wat al dit leed met haar persoonlijk deed, zag ik toch paar lichte rode oogjes verschijnen. Dat is niet gek als jonge moeder van twee kinderen. Natuurlijk zijn er mensen die het niet aankunnen en zichzelf afsluiten voor de ellende in de wereld. Maar dat zijn er gelukkig heel weinig. Bij de meeste mensen – zoals bij Dominique – ontstaat geen vluchtgedrag, maar juist vechtlust. Het leed motiveert. Het wakkert passie en kracht aan om alles te doen in je macht om de kinderen te helpen.
“Soms zit je er helemaal doorheen. Maar elk kind dat je redt is er een. Je gaat door.” Dominique Bovens
Elk jaar komen de Nederlandse kinderhulporganisaties – zoals WarChild en SOS Kinderdorpen – samen om nog eens goed naar hun protocollen te kijken. Op die manier houden ze elkaar scherp en leren ze van elkaar.
Uiteraard heeft Save the Children ook een soort huisstijlgids. Met hele strenge regels over bijvoorbeeld fotografie; over hoe je kinderen in beeld brengt - volledig gekleed klus. Een van de freelance fotografen van Save the Children - Chris de Bode – heeft ook hele duidelijke instructies gekregen. Hij staat met zijn lens bovenop de kwetsbare kinderen en moet dan ook precies weten wat hij moet doen als hij iets niet vertrouwt.
Extra stap voor freelancers in het veld
“Je hebt kantoorfreelancers en je hebt freelancers – zoals ik - die het veld ingaan. Iedereen die namens Save the Children naar risicogebieden gaat en in contact kan komen met kinderen, moet nog een extra online test afleggen van Save the Children door. Deze test duurt een uurtje of vier. En elke keer als je een fout maakt, kun je de hele test weer opnieuw maken. Het is natuurlijk nuttig. Maar het is onbetaald en het is geen garantie voor loyaliteit of heel veel werk van de organisatie. Als organisatie stel je enorm hoge eisen aan je mensen, die vervolgens misschien heel incidenteel voor je gaan werken. Het is veel gedoe. En ik vraag me af of het niet op een andere manier kan. Met een goed gesprek of zo.
Maar ik kreeg er wel iets moois voor terug. Save the Children bood me namelijk een gratis veiligheidscursus aan in Soesterberg. Dit is geen cursus van Save the Children, maar een onafhankelijke training die alle NGO’s verplicht stellen aan iedereen die voor langere tijd wordt uitgezonden naar risicogebieden. Tijdens deze intensieve leer je omgaan met stress, ontvoering, schietincidenten enzovoorts. Zo’n cursus doet het erg goed om mijn cv.” Chris de Bode - freelance fotograaf
Stap 4
Ik zit nu even in het duister. Want Dominique en haar collega’s zijn me nu aan het screenen. Onder andere door een VOG op te vragen: een verklaring omtrent gedrag. Save the Children gaf de Gemeente Haarlem opdracht om contact met mij op te nemen. Met het verzoek om een VOG aan te vragen waarbij specifiek wordt gelet op de eisen van Save The Children.
Stap 5
De VOG viel na twee weken keurig op mijn deurmat. Hoera! Met vlag en wimpel geslaagd. Die kan op de bus richting Den Haag. En dan krijg ik binnenkort hun policies op de mat. Die ik moet voorzien van paraafjes en krabbeltjes en ook terug moet sturen. Maar als dat allemaal achter de rug ik, zit ik officieel in het freelance bestand van Save the Children.
Advies
Na het hele traject te hebben doorlopen en gesprekken te hebben gevoerd met een paar freelancers kan ik Save the Children maar één ding aanraden: bouw zo snel mogelijk een grote pool freelancers op. Het protocol versoepelen zal onmogelijk worden. Maar die zit wel behoorlijk in de weg als je snel flexibele krachten nodig hebt. Ik weet zeker dat er veel designers, fotografen, cameramannen, copywriters en strategen zijn die met liefde – net als ik - het hele traject willen doorlopen. Zodat ze stand-by staan in het geval Save the Children dringend een freelancer nodig heeft. Wellicht krijg die copywriter maar één klusje in het jaar, maar je moet je leger met vrije krachten paraat hebben.
Alles voor de kinderen!
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!