Reclameman Mark Woerde trommelde filmmakers, psychologen en muzikanten op voor een documentaire over drummer Richard Lems. Het resultaat is een korte film waarin de ex-verslaafde afrekent met zijn drugsverleden.
Drummen over verslaving
De documentaire heet ‘Rebirth in The Amsterdam Red Light District’ en speelt op de Amsterdamse wallen. In de film laat Lems zien wat hij tijdens zijn twintig jaar durende verslaving meemaakte. Zo beleeft hij op verschillende plaatsen opnieuw hoe hij wordt neergestoken, gebruikt, stoned zijn eindexamen doet en wordt opgesloten in een politiecel. Hij vertelt over deze ervaringen, maar herbeleeft de momenten vooral drummend.
Reclameman Woerde (bekend van o.a. lokmeisje Sweetie en onderscheiden door de Verenigde Naties om zijn project ‘Make friends across religions') nam het initiatief voor deze documentaire. Hij is namelijk een oude vriend van Lems. Meer dan twintig jaar geleden maakten ze samen muziek. Ze wilden samen een band beginnen: Lemz.
Zo kwam bureau Lemz aan zijn naam
‘Lems was een zeer talentvolle drummer’, vertelt Woerde. ‘Maar tegelijkertijd was hij perfectionist. Hij kon de druk niet aan en vluchtte in de drugs. Het duurde niet lang of hij ontwikkelde een serieuze drugsverslaving. Binnen enkele maanden kwam er een einde aan z’n carrière en begon een jarenlange ellendige periode.’
Door de verslaving eindigde ook het contact met Woerde. Die stopte met muziek maken en begon een reclamebureau: Lemz. Woerde: ‘De inspiratie voor die naam komt dus van Richard.’
Opvallend: in een artikel in Adformatie uit 2006 vertelt Woerde dat de inspiratie voor de naam uit de scheikunde komt: een afkorting van Liquid Encapsulated Melting Zone, een scheikundig proces waarmee je kristallen kweekt. Woerde: ‘Dat is het gelikte verhaal. Het echte, ruige verhaal is natuurlijk dat de naam ontstaan is uit de band.’
Schaamte
Inmiddels is Lems al meer dan negen jaar clean. Hij drumt weer en kwam opnieuw in contact met Woerde. Maar ook al is hij fysiek van de drugs af, hij worstelt nog steeds met zijn verleden. Hij schaamt zich er voor en verbergt het. Hierdoor durft hij ook niet vol voor zijn drumschool te gaan.
Filmmakers, psychologen en muzikanten in actie
Woerde wilde hem helpen en zijn verhaal vertellen. Hij werkte het idee uit met mede-reclamemakers Demy Sapthu en Tim Boom. De korte documentaire is het regiedebuut van cameraman Olaf Schuur (bekend van o.a. Ik Vertrek, Mosselmannen en De Baartmannetjes). Iedereen die heeft meegewerkt aan het project heeft dat belangeloos gedaan, uit liefde voor het project en Richard Lems.
Therapeutische filmopname
Het team nam de film in één nacht op. Met medewerking van onder meer verslavingsarts (en muzikant) Gerard Alderliefste, Mike Garson, muziektherapeut Meagan Hughes en geluidsexpert Geert van Gaalen. Woerde: ‘Tijdens de opnames onderging Lems een soort van EMDR, een therapie waarbij je trauma’s verwerkt door ze opnieuw te beleven. Hij herbeleeft zijn nare ervaringen door te drummen.’
Alderliefste: ‘Muziek kan die emoties naar de oppervlakte brengen. Alleen zo komt hij erachter dat het niet aan hem lag, maar aan de drugs.’
Lems is niet de enige
De makers hopen dat ook andere (ex-)verslaafden kracht putten uit de documentaire. Uit onderzoek van het Trimbos Instituut blijkt dat veel ex-verslaafden zich schamen. Ze praten er niet snel over, terwijl dat juist belangrijk is. Mike Garson, jarenlang de pianist van David Bowie: ‘Richard is just one of the millions of tortured souls living on this planet. Seeing his rebirth might pull a few of them out of the madness.’
De documentaire heeft een internationale tv-première op 16 mei op Stingray DJAZZ. Vanaf 6 februari 12.30 is de korte documentaire al voor iedereen te zien op youtube.com/RebirthRichard (hieronder)
Filmteam:
Directed by: Olaf Schuur
Producers: Marga Bierema en Maarten von Schmidt
Production managers: Sio van Bochove en Thamara van Trappe
DOP: Olaf Schuur
Camera team: Casper Brink en Tijn Sikken
Sound: Manuel Reichert
Edit: Erik Verhulst en Olaf Schuur
Idee: Demy Sapthu, Tim Christiaan Boom en Mark Woerde (Havas Lemz)
Sound design: Hessel Herder, Guus Halenbeek en Geert van Gaalen (Studio de Keuken / Dangerous Music)
Composer additional music: Geert van Gaalen
Grading: Qianwei Tong (Captcha!)
