Daar lag hij dan, gegaard in de oven en aan de buitenkant bewerkt met een soort crème-brûlée-brander. Glimmend en erg groot, precies wat je van een mammoet-gehaktbal verwacht. Maar hoe hij smaakt, dat bleef een raadsel; de mammoetbal moet eerst de goedkeuringsstempels voor voedselveiligheid verzamelen voor hij geproefd en gegeten kan worden.
Dinsdagmiddag werd in Nemo Science Museum de eerste gehaktbal ter wereld gemaakt van mammoet-dna onthuld, naar een idee van ‘creative disruptor’ Bas Korsten, de mondiale chief creative officer van Wunderman Thompson. Hij wil de discussie over voedsel en vleesproductie fundamenteel veranderen.
Een creatief bureau is er volgens Korsten namelijk niet alleen om zijn klanten te helpen met vernieuwende oplossingen. ‘We hebben nog een taak. We maken deel uit van de voorhoede van ontwikkeling en technologische vernieuwing. Ik vind het fascinerend om na te denken over de vraag hoe kunnen we de techniek van de toekomst kunnen inzetten om de grote problemen die op ons afkomen op te lossen.’
Symboliek
Korsten deed dat dat in 2016 al met The Next Rembrandt, het baanbrekende project dat met artificiële intelligentie het werk van Rembrandt analyseerde om met een 3D-printer het volgende werk van de grootmeester te creëren.
Zeven jaar later doet hij het met de technologische ontwikkeling van nu, die van het cultured meat. Dit kan volgens Korsten een belangrijke rol spelen in de verandering van het wereldwijde voedselsysteem, dat een van de primaire oorzaken is van de climate change en het verlies aan biodiversiteit.
Niemand aanwezig in Nemo kon de symboliek ontgaan; hoe kun je het uitsterven van diersoorten beter aanpakken dan met het kweekvlees van een uitgestorven diersoort.
Korsten benaderde met zijn plan Tim Noakesmith, de oprichter van Vow, een Australische startup in kweekvlees. Er werd een internationaal team van experts en wetenschappers gevormd dat met nieuwe, innovatieve technologie DNA van de uitgestorven wolharige mammoet aanvulde met DNA van de Afrikaanse olifant, het levende wezen dat het nauwst verwant is met de mammoet. Deze sequentie werd geplaatst in stamcellen van een schaap, die zich vermenigvuldigden tot er voldoende mammoetvlees was.
Eenvoudig klusje
Volgens Ernst Wolvetang, een Nederlands-Australische wetenschapper gespecialiseerd in stamcelbiologie, was dit een relatief eenvoudige klus. Het op grote schaal produceren van het mammoet-kweekvlees zal een moeilijkere opdracht zijn. Ook zal de acceptatie van de consument van doorslaggevend belang zijn.
James Ryall, chief scientific officer bij Vow, denkt dat die consument de voordelen van het kweekvlees moet ervaren: ‘In plaats van simpelweg bestaande producten na te maken, kunnen we met deze technologie iets unieks en beters maken.’
Kweekvlees heeft volgens de wetenschappers en betrokkenen in Nemo het potentieel om een revolutie te veroorzaken in de manier waarop we over voedsel denken. De mammoetgehaktbal is een slimme manier om dit op de kaart te zetten.
Olifant in de kamer
Bas Korsten: ‘Ons doel is om een gesprek op gang te brengen over hoe we eten, hoe toekomstige alternatieven eruit kunnen zien en smaken. Kweekvlees is vlees, maar niet zoals we het kennen. Het is de toekomst.’
De eerste aanzet voor dat kweekvleesgesprek is in ieder geval opgepikt. Alle grote nieuws-outlets in de wereld – van CNN en Bloomberg tot The Guardian – besteedden dinsdagmiddag al aandacht aan de mammoet-gehaktbal. Het persagentschap AP sprak daarbij nog wel van een Elephant in the dining room, ofwel de vraag: is het geen1-aprilgrap?
Het team achter de Mammoet-meatball haastte zich om die suggestie weg te nemen: kweekvlees is een serieus antwoord op een serieus probleem.