KitKat, onderdeel van voedselgigant Nestlé, heeft aangekondigd de banden met Fairtrade te verbreken. Het besluit is gemaakt ondanks dat de non-profit organisatie Nestlé gewaarschuwd heeft dat duizenden boeren gedupeerd worden door het beëindigen van de verbintenis. De keuze van Nestlé om voor het merk KitKat te stoppen met Fairtrade betekent het einde van een tienjarige overeenkomst tussen de twee partijen. Fairtrade geeft aan het ‘zeer teleurstellend’ te vinden.
Nieuwe overeenkomst
Het voedingsmiddelenconcern geeft in een reactie aan dat het de cacao voor de KitKat-repen voortaan afneemt van boeren die aangesloten zijn bij de Rainforest Alliance. Hier heeft het Zwitserse concern voor andere merken ook al regelingen mee. Volgens Nestlé gaat de nieuwe overeenkomst in per oktober. De Rainforest Alliance is een keurmerk voor producten zoals koffie, thee, chocolade en vlees. De organisatie vecht voor natuurbehoud, verbetering van sociale- en arbeidsomstandigheden in landbouw, bosbouw en toerisme om zo de balans tussen mens en planeet te verbeteren.
Financiële steun
Het label Fairtrade geeft de garantie dat boeren een minimum prijs ontvangen voor de producten die zij leveren met daarnaast een financiële bonus. Het bekende non-profit label wordt toegekend aan diverse producten waaronder chocolade, koffie en bananen. Volgens een woordvoerder van Fairtrade is de beslissing hard aangekomen bij cacaoboeren in Ivoorkust: ‘Het is nooit een goede beslissing maar dit Afrikaanse land staat op dit moment voor een van de grootste gezondsheidscrises in de geschiedenis.’
De non-profit organisatie geeft aan dat veel gemeenschappen in Afrika baat hebben gehad bij de samenwerking met Nestlé, zo zijn er voorzieningen gebouwd voor elektriciteit en water. In een reactie maakt het Zwitserse voedingsconcern duidelijk dat het zich bewust is van de impact op sommige boeren maar dat de organisatie hard werkt om deze gevolgen te verzachten. Zo zegt het financiële steun te willen bieden aan gedupeerde boeren die zich aan willen sluiten bij de Rainforest Alliance.
'Geen geld uitsparen'
Nestlé benadrukt dat de beslissing om te veranderen van non-profit organisatie niet als doel heeft geld uit te sparen en dat het dezelfde hoeveelheid cacao af zal nemen voor aankomend jaar. Ook zegt de eigenaar van KitKat dat het wil investeren in initiatieven om boeren en gemeenschappen te steunen.
Lees ook: Racistische producten verdwijnen uit schap: 'Noodzakelijk, maar niet genoeg'
Het grootste verschil tussen beide is dat RA investeert in algemene middelen om, vaak middelgrote en grotere, boerenbedrijven en plantages te helpen om zelfstandig aan verbetering van rendement te werken. De deelname in die investeringen door bedrijven kent een min of meer vrijwillig karakter. Er wordt ook hier meer betaald voor koffie en cacao dan de wereld-marktprijs, maar ruim minder dan de gegarandeerde FT-prijs.
Bedrijven die het FT-keurmerk voeren, verplichten zich tot het betalen van een minimum inkoopprijs voor koffie en cacao. Daarbij wordt op die prijs door FT nog meebetaald aan projecten voor de community rond de plantages. Met dat geld kunnen, vooral de vele kleinere bedrijfjes werken aan een betere toekomst. Bedrijven die het FT-logo voeren betalen ook een licentie-fee.
Nu zijn de prijzen van koffie en cacao op de wereldmarkt over de afgelopen decennia vooral gedaald. Dat betekent dat het verschil tussen de huidige marktprijs en de FT-prijs steeds groter wordt. Wat doe je dan als wereldwijd beursgenoteerde multi-national waarbij rendement en dividend voor aandeelhouder en bestuur centraal staan?
Simpel. Bij lastige vragen verkoop je je 'move' als verandering naar een Fairtrade-vergelijkbaar beter alternatief met meer voordelen. De gemiddelde consument is dan weer rustig. Vertel ook dat de kunstmatig hoge FT-prijzen, nieuwe boeren aantrekken, waardoor de prijzen op de wereldmarkt nog sneller dalen. Helaas weten FT-boeren maar iets meer dan 30% van hun oogst ook als FT te verkopen. De rest moeten ze noodgedwongen gewoon tegen de marktprijzen wegzetten. Dit maakt toetreding voor nieuwe boeren echt niet heel aantrekkelijk.
Rainforest Alliance is in de basis ok, maar het is voor Multinationals vooral een goedkope manier om goede sier te maken op de ethische markt. Heb je toch mooi een logo....
Omdat het FT-effect het grootst is bij kleine boeren en hun gemeenschap, is het hier extra vervelend dat de de beslissing van Nestlé nou juist die groep treft. Nestlé betrok haar FT-cacao van overwegend kleine boeren in West-Afrika. De boeren in deze regio leven in extreme armoede. Daarom is in oktober 2019 de Faitradeprijs hier met 20% verhoogd. Maar dat zal vast niks te maken hebben met de beslissing van KitKat. Zo egoïstisch zijn aandeelhouder toch niet? Toch?
Zoals ik het zie, weet Rainforest Alliance gewoon beter de juiste motieven bij multinationals te raken. Dat er in dit geval nog minder geld beschikbaar komt voor een enorme groep kleine boeren (velen verdienen slechts € 1,- per dag), is voor Nestlé blijkbaar de ver van haar bed-show.