[door Floor Bakhuys Roozeboom]
Software engineers doen het allemaal maar: razendsnel complexe systemen bouwen in multidisciplinaire teams met professionals die vaak ook nog verspreid over de hele wereld zitten.
Wat kan het communicatievak van hen leren over het belang van snelheid, het geheim van effectiviteit en de kracht van samenwerking? Rini van Solingen, deeltijdhoogleraar software engineering en CTO bij agile trainingsbureau Prowareness vertelt.
Les 1. Vraag níet: wie doet wat?, maar: wat willen we bereiken?
‘Veel traditionele bedrijven werken nog volgens het oude model van verschillende afdelingen die allemaal hun eigen landje aan het bewaken zijn: marketing, sales, communicatie, etc. Maar in de wereld van software egineering werkt dat niet. Het doet er namelijk helemaal niet toe wie wat doet, het enige dat ertoe doet is of het product werkt. Als iedereen alleen maar bezig is met het afbakenen van zijn eigen gebiedje en het afvinken van zijn eigen to do’s, dan krijg je een situatie van: operatie geslaagd, patiënt overleden.
‘Wat ik bij de communicatieafdelingen waar ik mee te maken heb gehad nog wel eens zie is dat men erg gericht is op taakjes. Op de vraag: wie doet wat? Terwijl de vraag zou moeten zijn: wat willen we bereiken? En hoe kunnen we zo snel en effectief mogelijk tot dat resultaat komen? Het antwoord op de vraag wie het beste wat kan doen, volgt dan vanzelf. En zal bovendien elke keer weer net anders zijn.’
Les 2. Creëer (of suggereer) nabijheid
‘De technoloy professor Thomas Allen ontdekte in de jaren zeventig dat de communicatie tussen engineers exponentieel afneemt als de fysieke afstand tussen hen groter wordt. Volgens de zogenaamde ‘Allen Curve’ is de kans op spontane, informele communicatie het grootst als de afstand tussen mensen niet groter is dan 50 meter lopen. In het vak van software engineering is de mogelijkheid tot spontane communicatie heel belangrijk. Je moet snel kunnen schakelen en gemakkelijk kunnen overleggen, zodat je zo snel mogelijk weer door kunt. Met een team in één ruimte zitten is ideaal. Maar die nabijheid kun je ook virtueel creëren. Met een webcam, een headset, een chatpogramma of samenwerkingstool. Maar dan nog de leiding, die de noodzaak wel moet erkennen en medewerkers daarin moet faciliteren. Uit de praktijk blijkt: hoe laagdrempeliger je de mogelijkheid tot spontane interactie maakt, hoe effectiever de communicatie en dus de samenwerking.’
Les 3. Werk alsof het altijd crisis is
‘In de wereld van software engineering wordt veel gewerkt via scrum, een methode waarbij je met een team bij elkaar gaat zitten, een probleemstelling of doel formuleert met de intentie om zo snel mogelijk tot een werkbare oplossing of een opleverbaar product te komen. Eigenlijk vergelijkbaar met de taskforce die sommige communicatieafdelingen optuigen als ze een acute communicatiecrisis moeten oplossen. Dat doen ze omdat ze snel met een oplossing moeten komen. Maar in de wereld van software moet je altijd snel tot een oplossing komen. Want wat vandaag werkt, is mogen alweer achterhaald. En in het communicatievak is het tegenwoordig eigenlijk niet wezenlijk anders. Of beter gezegd: het zou niet anders moeten zijn. Nu zoveel van de communicatie online en via sociale media plaatsvindt, moet je snel kunnen reageren. Je kunt een wendbaar team optuigen als je een probleem hebt, maar je kunt ook altijd met een wendbaar team werken, zodat je elk probleem dat zich voordoet snel en doelgericht het hoofd kunt bieden.’
College Tour, deel 1, de 3 lessen van antropoloog Jitske Kramer, vind je hier.
College Tour, deel 2, de 3 lessen van primatoloog Liesbeth Sterck, vind je hier.