Het was zo’n dag die begon met ‘weet je het al-appjes’. Ruud de Langen, chief growth officer van Dentsu Benelux, en Remon Buter, chief investment officer van GroupM, werden al vroeg in de ochtend op de hoogte gebracht over de uitspraak van de ACM over de fusie van RTL Nederland en Talpa Network.
Het was anderhalf jaar wachten geweest voordat de marktwaakhond zijn tanden liet zien en de plannen aan flarden scheurde. Geen van beiden had het nieuws verwacht.
‘Ja, ik was verbaasd’, zegt Ruud de Langen. ‘Ook omdat er een oplossing leek te zijn gevonden met een onafhankelijk verkoophuis voor de sales voor de Talpa-zenders. Maar klaarblijkelijk heeft men de ACM niet kunnen overtuigen, Misschien was die onafhankelijkheid niet goed vastgelegd of konden ze niet garanderen dat de zenders van Talpa een bepaald marktaandeel zouden houden in die constructie. Ik kan anders niet bedenken waarom het niet zou lukken. Voor Dentsu was het een acceptabele oplossing mits de waarborgen goed vastgelegd waren.’
Grote investeringen nodig
Ook Remon Buter zag de uitkomst van het beraad van anderhalf jaar niet aankomen. Hij wil niet al te veel op details ingaan vanwege een nondisclosure-agreement dat hij heeft getekend toen GroupM advies uitbracht over de laatste plannen van Talpa en RTL. ‘We zijn natuurlijk onderdeel van de markt.’
Buter begrijpt dat er vanuit het perspectief van adverteerders op de korte termijn vrees was voor machtsconcentratie en hogere prijzen. Hij zegt het niet met zoveel woorden, maar vreest dat ze op langere termijn van een koude kermis kunnen thuiskomen.
Buter: ‘De vraag resteert nu of het alternatief voor deze fusie op de lange termijn het beter zal zijn voor de markt. Dat weten we niet. In onze ogen zijn grote investeringen in het non-lineaire domein noodzakelijk om de uitdagingen van lokale spelers op het gebied van content en kijkers tegemoet te komen.’
Belangen schaden
Die grote investeringen zullen in ieder geval niet meer uit de fusie van RTL Nederland en Talpa komen. Ruud de Langen denkt evenals Buter dat het afblazen van de fusie de mediasector in Nederland uiteindelijk kan schaden en daarmee de belangen van adverteerders.
De Langen: ‘Door het synergievoordeel zou er naar ik meen zo’n 120 miljoen euro zijn die nodig waren om te blijven investeren in content en in strijd met de sterk opkomende streamingdiensten. Die ben je nu kwijt. Het wordt voor Talpa veel lastiger om fors in content te blijven investeren. Ook vanuit adverteerderspunt is dat niet gunstig. Talpa Network kan op lange termijn gedwongen zijn om de prijzen te verhogen om rendabel te blijven. Het afblazen kan een ongewenst effect op de prijzen hebben.’
In de etalage
En wat nu? Talpa heeft de slechtste kaarten in handen van de twee partijen. Het heeft geen eigen streamingdienst en zal flink moeten investeren in de eigen zender SBS6, is de opinie in de markt.
RTL Nederland is afhankelijk van wat de RTL Group van plan is. In het voorjaar van 2021 kwam de strategie van Thomas Rabe, de topman van de RTL Group, naar buiten. In strijd tegen de internationale spelers als Netflix, Amazon, Disney en Facebook en Google wilde hij zijn concern vanuit ‘thuisland’ Duitsland versterken door overnames. Om daar de financiële slagkracht voor te hebben zette RTL zijn mediabedrijven in diverse Europese landen in de etalage.
In België leidde dit tot de overname van RTL door DPG Media. Ook in Nederland aasde het concern van Christian Van Thillo op de RTL-tak, maar zag tot zijn verrassing dat die besloot Talpa over te nemen om te fuseren. RTL Nederland zou 70% van de aandelen in handen krijgen, Talpa 30%.
Van alles denkbaar
Het is de vraag wat de aandeelhouder van RTL in Luxemburg wil, stelt zowel Remon Buter als Ruud de Langen. Wil die het zelfstandig houden of een andere partner zoeken?
De Langen: ‘Ook is de vraag wat John de Mol wil nu hij als kleinere partij het synergievoordeel mist. Hij zou aan Mediahuis kunnen verkopen. Of je zou aan verticale integratie kunnen denken: VodafoneZiggo heeft de voetbalrechten voor de Europa League en Champions League, misschien wil dat wel meer zenders hebben. Er zijn erg veel mogelijkheden denkbaar, die overigens alle een overeenkomst hebben. Ze moeten allemaal weer langs de ACM.’