Bestrijden we elke probleem in Nederland met een campagne?

Jaap Toorenaar: 'Ik wil u uitnodigen om op deze plaats even samen aan onze overheidsvoorlichters te denken. Ze denken ook vaak genoeg aan ons. De grootste voorlichtingscampagne die ooit van overheidswege tot ons kwam, liep van 1996 tot en met 2001 en moest ons voorbereiden op de komst van de euro. Hij kostte rond de 80 miljoen gulden. Onze voorlichters hadden werkelijk aan alles gedacht. Er waren honderden reclame-uitingen, brochures in vijf verschillende talen waaronder braille en zelfs een tv commercial in gebarentaal. Er was een door de minister goedgekeurd ezelsbruggetje dat moest aangeven welke landen overstapten op de euro en dat geen hond kon onthouden. Er was zelfs een ‘gratis’ eurokit voor alle burgers om ons aan de nieuwe munten te laten wennen. Extra kosten: tientallen miljoenen guldens.

Werd in andere eurolanden ook zo’n muntenverzameling uitgereikt? Nee. Waren daar speciale radiocommercials voor bijziende en dementerende bejaarden met een allergie voor chartaal geldverkeer? Nee. In Spanje en Portugal kostten de campagnes respectievelijk 4 en 2 miljoen gulden, en voor zover bekend zijn er geen doden of gewonden gevallen als gevolg van gebrekkige voorlichting. Het nieuws over de komst van de euro had er al uitgebreid in de krant gestaan, zeiden de voorlichters, en de analfabeten zouden bij het afrekenen wel merken dat hun peseta’s en escudo’s een gedaanteverwisseling hadden ondergaan.

Zijn veel Nederlandse voorlichters overijverig en overbezorgd? En overbodig? U kent ongetwijfeld de sympathieke posters en spandoeken met daarop "De scholen zijn weer begonnen." Je ziet ze in augustus en september als elk normaal mens weet dat de scholen weer begonnen zijn. Zeker als je grote zwermen jongeren ziet fietsen, naar de scholen die weer begonnen zijn. Bestaat er één ander land in de wereld dat burgers waarschuwt omdat kinderen weer te voet, met de fiets op per kameel naar school gaan? Nee. Mogen we als idioten racen zolang de scholen niet begonnen zijn? "De vakanties zijn weer begonnen", zou een logischer boodschap zijn. Dan zie je soms fietsers waar je ze niet verwacht. En dan vergeet ik nog de slachtoffers die vielen doordat automobilisten meer op spandoeken en posters letten dan op fietsers.

Of wat te denken van billboards langs de weg met daarop "Word geen slaaprijder"? Een advies als "Twee uur rijden, een kwartier rust", begrijp ik. Maar waarom moet de Rijksoverheid ons publiekelijk afraden om op de A28 tussen Zwolle en Groningen een dutje te doen achter het stuur? Het is altijd lente in de ogen van de tandartsassistente. Maar in de ogen van de overheidsvoorlichter zijn u en ik leeghoofdig en levensmoe.

Laatst zag ik weer zo’n gouden tip in een berm staan. "Ga goed voorbereid op weg". Wat zou dat beteken? Neem altijd een kalasjnikov mee voor het geval u autopech krijgt op Noord-Bevelandt? Nee, kijk voor u van huis weggaat op een speciale site tegen fileleed. Morgennacht zal de rechter rijbaan tussen Kamperland en Wissenkerke kortstondig versperd zijn. Er moet een voorlichtingsbord geplaatst worden in de berm.

Het lijkt erop dat we in Nederland elk probleem willen bestrijden met een campagne. "Gelieve hier geen moorden te plegen." Ik verwacht die tekst binnenkort bij de grenzen, in vijftien talen. Ben ik tegen overheidsvoorlichting? Helemaal niet. De Bob-campagne, in 1995 bedacht op een Vlaams reclamebureau, behoort tot de knapste van het land. En als ik morgen de baas word van Postbus 51, is binnen een week mijn eerste commercial klaar. "Denk mee met de premier" wordt het thema. Jawel, we gaan burgers oproepen om Den Haag te overladen met adviezen. En er komen speciale premies voor overheidsdienaren die aangeven dat hun baan in het kader van de bezuinigingen kan worden opgeheven.'

Bron: Reclamewereld