Peter Ampe, Chief Creative Officer van FamousGrey uit Brussel, schreef samen met business en inclusiecoach (en zijn vrouw) Emily Rammant het boek Abnormaal Goed. Ontdek je talent via je afwijking, dat 23 augustus verschijnt bij Uitgeverij Lannoo.
Het boek toont volgens meervoudig Cannes Lions-winnaar Ampe aan dat neurodiversiteit (ADHD, autismespectrumstoornis/ASS, dyslexie) ook een positieve kant heeft. Meer nog, dat we deze zogenaamde afwijkingen zouden moeten omarmen, 'omdat die mensen sneller afkomen met nieuwe oplossingen in deze steeds sneller veranderende wereld'. Het boek is deels geënt 'op persoonlijke ervaringen (ikzelf heb een sterk vermoeden van ASS en ADHD) en het is ook deels geïnspireerd door de advertising agency, waar vooral in creatieve functies atypische breinen het verschil maken. Maar we hebben het breder getrokken naar alle domeinen en we geven ook een positieve boodschap naar iedereen met een vermoeden of een diagnose van een neurodiverse aandoening'.
Neurodiversiteit is de onderbenutte diversiteitsvorm
Ampe: 'We zijn gestart met het boek toen mijn zoon de diagnose kreeg van autismespectrumstoornis in combinatie met ADHD. Want ja, neurologische aandoeningen komen meestal in een pakketje van twee of soms meer. Toen mijn vrouw de symptomen van ASS voorlas, was het overduidelijk dat ik dit ook had. Het was voor mij in eerste instantie een shock, maar dat maakte snel plaats voor opluchting, want eindelijk wist ik waarom ik al mijn hele leven moeite heb met sociale contacten, een uitvergroot rechtvaardigheidsgevoel heb en nooit te bespeuren ben op feestjes die zo eigen zijn aan onze sector. Het verklaarde ook mijn oog voor detail, mijn analytisch vermogen en extreem geheugen.
Toen groeide het idee voor dit boek: we willen een inspiratiegids bieden voor iedereen die een diagnose heeft van een neurologische aandoening of een vermoeden ervan heeft. En meer bepaald voor ADHD, ASS, dyslexie en OCS (obsessief compulsief gedrag). Voor één keer willen we niet de negatieve aspecten benadrukken van elke aandoening, maar de positieve aspecten. Neem iemand met ADHD, bijvoorbeeld. Die krijgt al heel zijn leven te horen dat hij of zij niet kan stilzitten. Wat niet mocht als kind is juist een pluspunt als ondernemer. Een belangrijke kanttekening evenwel: het is niet bedoeld voor personen waarvan de aandoening zodanig aanwezig is dat het in de weg staat van normaal functioneren, het boek richt zich ook tot personen die een neurodivers vermoeden of diagnose combineren met een normale of bovengemiddelde intelligentie. Want we willen neurodiverse stoornissen absoluut niet minimaliseren, het kan moeilijk zijn om ermee te leven.’
Brainstormen
'Het boek is zowel voor jongvolwassenen en volwassenen met een vermoeden of een diagnose van neurodiverse aandoening. Het percentage van mensen met een diagnose schommelt van 1% voor ASS tot 7% voor dyslexie (zie ook kader onder, red.). Maar volgens ons zitten er nog veel meer op het linker spectrum, het deel op het spectrum waar je wel kenmerken hebt, maar geen diagnose zou krijgen. In onze sector loopt dit percentage wellicht hoger op. We weten allemaal dat de beste artdirectors een beetje dyslexie hebben en dat een aantal copywriters ASS hebben, en dat je het best mensen met ADHD uitnodigt voor een brainstorm. Die hebben eigenlijk niemand anders nodig om te brainstormen. Tenzij iemand aanwezig is om hun ideeën snel genoeg op te schrijven.
Maar neurodiversiteit wordt nog te veel beperkt tot het creatieve departement. Zolang je creatief bent, is het niet erg dat je een beetje anders bent. Accountmanagers kunnen echter de extra hoeveelheid energie die bij ADHD komt kijken ook goed gebruiken, om hun verschillende accounts te managen. Of patronen doorzien (ASS) zal een marketeer zeker vooruithelpen in zijn job, net zoals het snel kunnen schakelen bij veranderende marktsituaties, of als zijn merk in de media komt en er snel gereageerd moet worden (ADHD).
Ikzelf heb dus een vermoeden van ASS en ADHD. Ik zeg altijd al lachend: “Ik ben niet creatief, ik heb gewoon een aantal afwijkingen.” Emily heeft dan weer een lichte vorm van ADHD en OCS. Laat mijn ASS en haar vleugje OCS de perfecte combinatie zijn om dit boek mogelijk te maken. Ik ben iets gestart en zij heeft het afgemaakt. Laten we zeggen dat ik 40 pagina’s had, dankzij haar verdieping, bijdrages en doorzettingsvermogen zijn het er 200 geworden. De juiste “entourage” is trouwens een deel van het boek. Je leert niet alleen je talenten kennen via je afwijking, je leert ook in welke omgeving je het best tot je recht komt. Ik heb me altijd afgevraagd waarom ik me in bepaalde bureaus en bij bepaalde mensen wel thuis voelde en bij andere niet. Nu kan ik dat perfect plaatsen. Ik heb mensen nodig die me ruimte geven en in me geloven. Ik weet ook dat ik me moet omringen door afwerkers en tafelspringers, want anders blijven mijn ideeën even geïsoleerd als ikzelf.'
Hoe beter je bent, hoe slechter je betaald wordt
Ampe vervolgt: ‘Wij nodigen alle bureaus en adverteerders uit om dit anders denken dus ook te introduceren in andere departementen. Sinds Covid-19 verandert de economische en sociale situatie bijna elke dag en week. Deze nieuwe situaties hebben andere manieren van denken nodig. Mensen met dyslexie bijvoorbeeld kunnen in deze context uitstekende herdenkers zijn die net omdat ze minder in woorden denken, maar in beelden en patronen. Zo ontwikkelen ze vaker een holistische perceptie en vinden ze out-of-the-box oplossingen. In de nabije toekomst zal er trouwens een nieuwe generatie wetenschappers opstaan die veel meer beeldgeoriënteerd is. Het ontwerp van industriële goederen, van auto’s tot vliegtuigmotoren, zal in de toekomst in de Metaverse gedaan worden. Dankzij de digitale versnelling zullen mensen met dyslexie nieuwe arbeidskansen krijgen.
Terug naar onze sector, waar de uitdaging rond ons renumeratiemodel al jaren op de agenda staat. We worden nog altijd betaald per uur, wat in mijn logica totaal onlogisch is. Want eigenlijk komt het erop neer dat hoe beter je bent, hoe slechter je betaald wordt. Andere sectoren hebben het betaalmodel al herdacht, wij blijven achter.
Het is wel belangrijk dat je als bureau of bedrijf openstaat voor dit soort ideeën. Dan komen we weer bij de entourage terecht, die is superbelangrijk. Het komt erop neer dat je elkaars sterktes moet stimuleren en elkaars zwaktes compenseren. Een creatief met ADHD heeft baat bij een goeie planner/account die zijn ideeën structuur geeft. Een introverte strateeg met autisme heeft dan weer baat bij een inclusieve meeting-cultuur om een gelijke stem te krijgen. Op die manier kan neurodiversiteit het verschil maken. Niet enkel in de ideeën van bureaus, maar in alle departementen van alle sectoren.'
