De laatste jaren gaan in de maatschappij en de politiek meer geluiden op om ook andere dagen te bestempelen als officiële feestdag. Demissionair minister Dijkgraaf zei in WNL op Zondag dat hij wil kijken of dat haalbaar is voor Keti Koti op 1 juli, de dag waarop wordt stilgestaan bij de afschaffing van de slavernij. Maar hoe kijken bedrijven eigenlijk naar deze ontwikkeling? Zien zij deze dagen als een oprechte viering van diversiteit en geschiedenis, of is het eerder een kwestie van ‘voor de bühne’? Om hier meer inzicht in te krijgen, ging VIA-bestuurslid Mèlanie Bosveld in gesprek met Annelotte Pera, managing director van Home, een social first agency waar Keti Koti al drie jaar lang een verplichte vrije dag is.
De wet bepaalt niet dat je op een officiële feestdag vrij moet zijn, desondanks is het vrij zijn op de christelijke feestdagen er bij Nederlanders ingesleten. Jullie hebben daarentegen drie jaar geleden besloten om ook van 1 juli een verplichte vrije dag te maken. Waarom hebben jullie hiervoor gekozen?
Wij geloven dat door er een vaste vrije dag van te maken we meer bewustzijn creëren rondom de geschiedenis en de impact die de geschiedenis heeft op het heden. Met name dat laatste is nogal onderbelicht. Wat naar mijn idee meer aandacht mag krijgen, is dat we ons meer kunnen verdiepen, inlezen en laten informeren over de hedendaagse gevolgen van de slavernij. En dat niet alleen op 1 juli maar ook de rest van het jaar. Door meer bewustzijn ter creëren, breng je mensen binnen je bureau, maar ook binnen de samenleving, dichter bij elkaar.
Wat zijn volgens jou de belangrijkste aspecten van Keti Koti die meer aandacht verdienen?
Dat vind ik moeilijk om te bepalen vanuit mijn perspectief als witte vrouw, maar ik heb hier wel al eerder met een aantal vrienden en collega’s over gesproken om hun perspectief vanuit de community te horen en te begrijpen. Zij gaven onder andere aan dat er meer aandacht mag zijn voor healing en voor de effecten van de doorwerking. Want welke werkelijke veranderingen komen er voor mensen uit de gemeenschap, vooral nu het herdenkingsjaar ten einde loopt. Twee mooie quotes die ik uit die gesprekken wil delen zijn: ‘De geschiedenis van zwarte mensen begint niet bij de slavernij. Onze voorouders hebben heel veel bereikt voor dat het werd verstoord door kolonialisme.’ ’Je hebt de vrijheid om te “zijn”, maar wat betekent dat als je ook nog de geschiedenis van de kolonisatie met je meedraagt? Het ontmantelen van patronen van het koloniale verleden is een moeilijk proces, meer bewustzijn creëren binnen en buiten de community hierover is een belangrijke.’
Misschien een heel directe vraag, maar was het verzoek vanuit het team gekomen om van 1 juli een vrije dag te maken of heeft het management dit bedacht?
Het management heeft dit in 2021 bepaald. In 2022 zijn we ook aangesloten bij ‘‘Ik neem vrij op 1 juli’ omdat we geloven dat 1 juli bij meer organisaties een dag zou moeten zijn van reflectie.
Hoe is deze beslissing binnen het team ontvangen?
Goed, maar elk jaar leggen we ook opnieuw uit waarom we dit doen. Dit vinden we belangrijk zodat het bewustzijn van waarom het een vrije dag is bij elke (nieuwe) collega bekend is. Ook helpt het dat we in aanloop naar 1 juli
Free Heri Heri For All, een initiatief van KIP Republic, ondersteunen met de communicatie en hen op de dag zelf ook met een deel van het team helpen.
Zijn er naast Keti Koti ook nog andere ‘minder gangbare’ feestdagen waarvoor jullie een verplichte vrije dag hebben ingesteld? Bijvoorbeeld Divali?
Wij laten het team hierin vrij om een andere keuze te maken dan de standaardfeestdagen. De feestdagen zoals die bepaald zijn door de rijksoverheid houden we aan als de standaard vrije dagen. En daar is Keti Koti voor ons bijgekomen. We bieden het team wel de volledige flexibiliteit om deze feestdagen naar eigen wens aan te passen. Dit communiceren we met ons team en hierover staat in onze manual het volgende: Please feel free to exchange your day off for another day that suits your culture better.
Merk je dat er echt behoefte is aan verlof voor minder gangbare feestdagen, of is team vooral blij met de (extra) vrije dag?
Je merkt dat er enorme waardering is voor het feit dat we Keti Koti als vaste vrije dag erkennen. Er wordt dan ook niet of nauwelijks gebruikgemaakt van onze regeling om ook op een andere, minder gangbare feestdag vrij te zijn als daar vanuit persoonlijke cultuur en/of overweging behoefte aan is. Maar dat betekent ook dat wij als team nog niet door elke community vertegenwoordigd zijn.
Ben jij van mening dat ieder bedrijf een verplichte vrije dag moet instellen voor Keti Koti?
Ja, maar dan wel vanuit het perspectief dat er niet alleen gevierd moet worden, maar ook erkenning moet zijn voor het feit dat het koloniale verleden nog altijd doorwerkt in het heden in de vorm van racisme en ongelijkheid. Door die dag vrij te geven, creëer je hier bewustwording voor. En wat nog mooier is, is om ook het gesprek te openen. Zodat men van elkaars cultuur kan leren, om die verbinding ook op de werkvloer te initiëren.
Zijn er specifieke benaderingen of beleidsmaatregelen die je zou aanraden?
Het belangrijkst bij het bepalen van een beleid rondom vrije dagen is het echt luisteren naar de medewerkers. Wat speelt er bij het team, waar hebben zij behoefte aan, wat vinden zij belangrijk en waarom? Maar ook, als je dan een vaste vrije dag als Keti Koti invoert, goed blijven toelichten waarom je dit doet als bedrijf. Zodat het niet wordt gezien als ‘een lekkere extra vrije dag’ maar medewerkers ook de why begrijpen.
Wat denk je dat de industrie kan leren van Homes benadering van ‘minder gangbare’ feestdagen in termen van inclusie en respect voor diverse culturele achtergronden?
Ieder bedrijf moet vooral doen wat het zelf prettig vindt. Het gaat er vooral om dat er met oprechtheid en interesse gekozen wordt voor het inzetten van ‘minder gangbare’ feestdagen. Niet om een vinkje te halen in het kader van diversiteit, dan verandert er niks. Wij geloven hier heel erg in, en we hopen dat andere bedrijven hiervan kunnen leren. Want ons enige doel is een prettige werkplek creëren voor iedereen.
Welke boodschap zou je willen meegeven aan andere bedrijven met betrekking tot het omarmen van diversiteit en het erkennen van de culturele verscheidenheid binnen de samenleving?
Ik heb het afgelopen jaar bij Home geleerd dat het erkennen van de culturele verscheidenheid in ons team begint met echt goed luisteren. Maar ook, creëer een veilige omgeving waar iedereen zich welkom en gehoord voelt. Oprechte interesse en verbinding zoeken, zijn daarbij het allerbelangrijkst. Want elke individu staat op een ander punt in persoonlijke groei of ontwikkeling, maar we hebben altijd een kans om elkaar werkelijk te zien en andere perspectieven toe te laten.
Wil je meer weten over Keti Koti en het slavernijverleden? Hierbij wat VIA-tips:
- 'Sporen van Slavernij' rondleiding in het Paleis op de Dam op 1 juli (gratis)
- Op het Waterlooplein, in het Oosterpark en op het Museumplein in Amsterdam worden er op 1 jullie verschillende activiteiten georganiseerd. Klik hier voor het complete en meest actuele overzicht.
- In het Wereldmuseum is er een vernieuwde tentoonstelling over het koloniale verleden te zien.
- In de achtdelige podcastserie “De plantage van onze voorouders” onderzoekt Maartje Duin sporen van het slavernijverleden in haar familiegeschiedenis.
- Op vrijdag 28 juni is er in de Kleine Komedie in Amsterdam een indrukwekkend muzikaal eerbetoon aan de (veer)kracht en vastberadenheid van de slaafgemaakte voorouders.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!