SXSW over de omgang met robots en AI: 'Respect non-human rights'

In het LG huis stonden een aantal sociale robots. Een paar grote versies met scherm voor evenementen, maar het interessantst was CLOi, een SocialBot zoals ze het noemen. Stel je geen manshoge metalen versie van een mens voor. Het gaat hier om een handzaam apparaatje, ongeveer ter grootte van een Google Home of Alexa, dat speciaal is ontwikkeld voor emotionele interactie. Het ontwerp lijkt een beetje op de kort geleden ‘overleden’ Jibo robot.

Jibo zag ik voor het eerst op SXSW, indertijd bij een presentatie van de bedenker Cynthia Breazeal. Het bleef vervolgens lang stil, tot afgelopen jaar. Jibo bleek te zijn ingehaald door de wet van de remmende voorsprong. De robot was extreem goed in het vertonen van menselijk gedrag, maar niet intelligent genoeg om te concurreren met de Alexa en Google Home. Daarbij was Jibo ook veel te duur. Kijk hier hoe tragisch de robot zijn eigen dood aankondigt.

Interessant hoe LG bij de ontwikkeling van haar SocialBot een vergelijkbaar pad volgt, met dit verschil dat de aandacht meer uitgaat naar de ogen dan naar bewegingen. In het LG huis ook andere automated machines, zoals een bier-automaat en een ijsmachine. De SocialBot is dan ook niet een op zichzelf staande bot, maar moet gezien moet worden als intermediair voor huishoudelijke apparaten van LG, die uiteraard allemaal veel intelligenter gaan worden. 

Dat robots een geinig dansje doen, trekt veel aandacht. Maar veel interessanter is wat de rol van dergelijke bots gaat worden. Ik gebruik zelf in presentaties vaak de Chinese Nio Nomi auto die een vergelijkbare interface heeft ingebouwd om het contact tussen functies en inzittenden vorm te geven. Overigens heb ik ook die voor het eerst gezien op SXSW.

Veel discussie op SXSW gaat over de relatie tussen mens en machine, onze intelligentie en AI en de ethische aspecten daarvan. Zo’n dansende robot zou je ook als middel kunnen zien om de brug te slaan. Het is super interessant dat juist Aziatische bedrijven de weg kiezen van de social robotics, in plaats van de meer functionele weg van Amazon of Google Home. 

In dat kader is het interessant om te horen wat Douglas Rushkoff zei over de samenwerking tussen robots en non-humans. Rushkoff heeft een missie die hij Team Human noemt. Voor wie zijn podcast een beetje volgt, zoals ik, vertelde hij niet echt iets nieuws. Maar hij verpakt het goed, in krachtige statements: “We don’t need a substitute for real life.”

Hij pleit ervoor om robots niet als slaven te behandelen. We moeten niet terug naar feodale tijden, dat brengt ons als mensen omlaag: “Respect non-human rights.”

In het panel ‘Academia and the Rise of Commercial Robotics’ kwam het eveneens ter sprake. We bevinden ons nu op een engineering plateau, de volgende stap is dat we sociale wetenschap gaan inzetten om ook culturele interacties mogelijk te kunnen maken. 

In een ander panel werd gesproken over Active en Passive AI, waarbij passive staat voor dienstbare AI die je kunt aanroepen om een opdracht uit te voeren, terwijl Active AI zelf initiatief neemt. Uit de vragen uit de zaal kun je afleiden dat mensen er niet helemaal gerust op zijn. Naast zorgen over privacy is er veel angst voor een overname van de wereld door robots en AI. 

Ethiek is een thema dat dit jaar nadrukkelijk aan bod komt tijdens SCXS, juist als het gaat om AI en robots. Zowel Johan Maeda als Stephen Anderson stipten bijvoorbeeld aan hoe het werkveld van de ontwerper verandert. Niet het ene artefact is onderwerp van ons werk, het reikt veel verder. Het achterliggende systeem is key. Zowel het DesignInTech rapport van Maeda als het Framing model van Anderson zijn aanraders voor wie hier meer over wil weten.

Hoe gaan we samenwerken met AI? Hoe gaan we elkaar begrijpen. SXSW gaat veel over gevaren en wat de rol is van robotisering en AI, maar ook over hoe we onze wereld zullen ervaren onder invloed van nieuwe vormen van intelligentie, tools en interfaces.