Philips verlicht De Nachtwacht

Philips krijgt waar voor zijn geld: op het leespaneel bij De Nachtwacht wordt melding gemaakt van de bijzondere verlichting.

Hoofddirecteur van het Rijksmuseum, Wim Pijbes, gaf in de korte persbijeenkomst (want het betalende publiek kon De Nachtwacht niet zien zolang de genodigden in de ruimte aanwezig waren) aan dat het Rijksmuseum eigenlijk de geschiedenis van de verlichting (met de kleine v wel te verstaan) is.

Het gebouw is door Pierre Cuypers ooit bedoeld om de kunstwerken in het daglicht ten toon te stellen. In de praktijk bleek dit toch wel lastig (want wat doe je in de avonduren, of op de grijze, grauwe dagen?)
Het Rijksmuseum is gebouwd om De Nachtwacht een plek te geven.

Het museum ondergaat op dit moment een grootscheepse renovatie, dus het schilderij der Nederlandse schilderijen hangt op een tijdelijk plek in de Philipsvleugel. Philips is sinds 2001 als founder (sponsor) verbonden aan Het Rijksmuseum - onlangs is de samenwerking verlengd tot 2013. Na de renovatie zal het schilderij op zijn oude, oorspronkelijke plek komen te hangen.

Ver- en belichting van kunst en zeker ook schilderijen is heel belangrijk.

Levensbloed
En daar komt Philips om de hoek kijken. Ceo (en oud-marketeer) van Philips, Frans Van Houten, gaf aan dat de samenwerking tussen het kunstinstituut en de voormalige gloeilampenfabrikant een logische is. Van Houten: ‘Innovatie is het levensbloed van Philips.’ Voor het werk in het Het Rijksmuseum en kunst in het algemeen geldt dat het belangrijk is dat kunst te zien is, en beschikbaar is voor iedereen die het wil zien. Volgens de ceo is daar een belangrijke rol voor innovatie weggelegd. Van Houten: ‘We zijn bezig de meest innovatieve, en duurzame, verlichting te ontwikkelen.’

Links Van Houten, rechts Pijbes

Het is niet zo dat de oude verlichting niet goed was, maar zo gaat dat met innovatie: het kan steeds beter, aldus Rogier van der Heide, ontwerper en vice president & chief design officer van Philips Lighting. ‘Eerder werd het schilderij door halogeenspots verlicht. Dat had als nadeel dat de warmte die de lampen afstraalden, gevolgen had voor de staat van het schilderij. Met deze nieuwe led-verlichting hebben we ervoor gezorgd dat de warmte wordt afgevoerd, het bereikt het schilderij niet.’

Wim Pijbes zei dat het verschil tussen de oude en nieuwe belichting van de Nachtwacht is ‘alsof je je zonnebril afzet.’ Veel meer details zijn te zien, aldus de hoofddirecteur.

Van der Heide en Van Houten gaven aan dat Philips ook veel leert het Rijksmuseum en de schilderijen. Netjes omschreven: ‘Een belangrijk element van de samenwerking tussen Philips en het Rijksmuseum betreft intensieve kennisuitwisseling tussen beide partijen over de ontwikkeling van led-lichtoplossingen in de belichting van kunst en gebouwen.’

De belichting

Het Rijksmuseum en Philips willen samen ‘de masters of light’ zijn.

Van der Heide geeft aan dat deze lampen zeker niet de eindfase zijn. ‘We blijven innoveren en verbeteren. Want we hebben nog veel te leren.’

Rembrandt van Rijns kunstwerk is het eerste schilderij dat onder deze nieuwe lampen komt te hangen. Zowel Van Houten als Pijbes waren schimmig in hun antwoord op de vraag of Philips ook de andere kunstwerken gaat belichten. Van Houten: ‘Daarvoor moeten we eerst een goed aanbod doen.’

Waarom de Nachtwacht als eerste schilderij? Pijbes: ‘Als het met dit meestwerk lukt, dan zijn de andere schilderijen een fluitje van een cent. Dit was de grootste uitdaging.’ Hij doelde hiermee deels ook op het feit dat als sinds de opening van het Rijksmuseum in 1885 er gesteggel is geweest over de juiste belichting van het schilderij.

Van der Heide: ‘Als het om innovatie gaat, begin je soms vanaf de grond af aan en soms bouw je voort op hetgeen je al hebt. Dit laatste was het geval bij deze led-verlichting. We hebben het in een korte tijd voor elkaar gekregen, zo’n twee, drie maanden.’

Deze led-verlichting is een ‘high-end oplossing voor een high-end product’, maar Van der Heide gaf aan dat Philips hoopt op korte termijn deze led-lampen voor de b2b-markt beschikbaar te hebben.