Facebook: het casino waar je nooit meer uit wilt

Geen klokken, weinig natuurlijk licht en een vloerplan dat veel weg heeft van een doolhof: de inrichting van casino’s is gewiekst en precies zo uitgedacht om bezoekers zo lang mogelijk binnen te houden. Net als de meeste casino’s is de website van Facebook ontworpen met hetzelfde doel, want ook op het sociale platform geldt: des te meer tijd gebruikers hier stukslaan en hoe meer terugkerende bezoekers, des te hoger de inkomsten.

Gemiddelde tijd op Facebook stijgt
Wereldwijd spenderen Facebookgebruikers dagelijks nog steeds een stijgend aantal minuten op de sociale netwerksite. Met het door Facebook aangekochte Instagram en het zelf ontwikkelde Messenger, stijgt de gemiddelde tijd al tot 50 minuten. Ontzettend lang, zeker als je bedenkt dat de gemiddelde tijd is gebaseerd op het gebruik van 1,5 miljard gebruikers wereldwijd. Maar hoe zorgt het ‘vloerplan’ op de homepage van Facebook ervoor dat de gebruikers zo lang binnen blijven?

Never ending story
Wanneer je Facebook opent, kom je uit op de homepage waar de news feed de meest prominente plek inneemt tussen de andere functionaliteiten. Een constante informatiestroom die onder andere een selectie interacties van Facebookconnecties op het platform zichtbaar maakt. Denk hierbij aan het updaten van een status of het ‘leuk vinden’ van een publieke pagina. Door de interface zo in te richten, legt Facebook een structuur neer die focust op een lange lijst met gossip van je vrienden en de content die hen in beweging brengt. Voor desktopgebruikers wordt dit nog eens versterkt door de mogelijkheid om de ticker zichtbaar te maken. De ticker kent hetzelfde principe als de news feed, maar hier wordt iedere zichtbaar aangegane interactie door al je Facebook connecties in weergegeven. Dit resulteert in een real time stroom die vrijwel elke tien seconden wordt ge-update.

Het gevoel van co-presence
De news feed - en de ticker voor diegenen die dit gebruiken - is de katalysator om mensen sneller bewust te laten worden van de virtuele aanwezigheid van anderen. Deze gevoelde aanwezigheid wordt door de socioloog Erving Goffman ook wel ‘co-presence’ genoemd. Hij stelt dat een mens co-presence ervaart als men andere mensen actief waarneemt en er een psychologische verbinding ontstaat met een ander persoon. Het gevoel dat je je Facebookconnecties actief waarneemt, ligt dus besloten in het grootste gedeelte van de wijze waarop Facebook is ingericht. Facebook blijft ook in de marge focussen op het principe van co-presence. Zo zijn ze momenteel aan het testen met het zichtbaar maken van een Facebookvriend die op dat moment reageert onder een post door hier ‘A friend is writing a comment…’ te vermelden; een slimmigheidje dat nu veelal wordt toegepast bij chatdiensten. 

Wanneer je ziet dat een Facebookvriend iets schrijft onder een post, dan weet je dat die vriend op dát moment ‘aan het Facebooken’ is. Zo kunnen gebruikers uit de activiteiten van vrienden opmaken wie er op dat moment tot een eventueel publiek of gesprekspartner behoort. Het is aannemelijk dat op dit moment co-presence wordt ervaren en de gebruiker geneigd is om te participeren, omdat hij in psychologische verbinding staat met zijn publiek. Juist dít is een belangrijk element dat succesvol is doorgevoerd in de wijze waarop Facebook is ingericht, want dat personen in de basis graag ‘onder de mensen’ zijn en dit ook opzoeken, daar zijn veel psychologen het wel over eens.

De hang naar actualiteit
Er is een aantal dingen die Facebook goed heeft geïmplementeerd in het website design. Allereerst het zichtbaar maken van alle activiteiten die er door Facebookvrienden worden aangegaan op het platform en inherent hieraan: het gevoel dat je nooit alleen aan het Facebooken bent. De tweede succesfactor hangt sterk samen met de genoemde voorbeelden. Facebook heeft het op de site zo georganiseerd dat er wordt gefocust op de zaken die er op dát moment gebeuren. Hier zijn de news feed en vooral de ticker, mooie voorbeelden van. Daarnaast zien we dat het algoritme van Facebook voorrang geeft aan video’s die gebruik maken van de live video techniek. Op deze manier biedt Facebook niet alleen unieke content die inspeelt op onze hang naar actualiteit, maar beweegt het platform zo ook dichter naar de ‘What’s happening now?’ propositie van Twitter. 

Facebook zorgt ervoor dat content wordt gebracht in een omgeving waarin alles is gestoeld op het succesvolle basisprincipe: het ervaren van co-presence in een altijd actuele omgeving; één waarin je altijd kans hebt om een vriend tegen te komen en niets hoeft te missen. Net zoals je in het casino moet blijven geloven dat je steeds een kans hebt om te winnen en de uitgang lastig te vinden is.