Deze week was Pascal van Ham, Strategy Director en partner van Gardeners Creative Agency en voormalig CMO van onder andere Tony's Chocolonely, curator van Random Pic(k) Of The Day For A Week. Vijf dagen lang deelde zij haar inspiratie op de LinkedIn-pagina van Nils Adriaans en Adformatie (één bijdrage per dag).
Sweetspot
Van Ham over haar week: 'Marketing waardoor er beweging komt, in resultaat, maar nog belangrijker in gedrag of bewustwording om beter met de wereld en elkaar om te gaan is mijn sweetspot. Daarom 5 thema’s die me inspireren op het gebied van impact maken.'
Hier haar 5 bijdragen:
1. Als eerste het anders doen - Een ongepland cadeau
'Door de foto’s van Olivero Toscani voor Benetton in de jaren ’80 raakte ik gefascineerd door het marketingvak. Na het zien van de iconische campagne met de stervende aidspatiënt, het anorexiamodel, het witte meisje met engelenkrullen en zwarte jongetje met duivelshoorntjes deed ik als tiener mijn spreekbeurt over reclame, waar anderen dat deden over hun konijn. Beelden die schuren, provoceren, honderd vragen oproepen en die op je netvlies blijven staan. Ik vond het toen vooral heel erg opvallen, omdat ik Benetton een tof merk vond en ik spaarde voor een nieuwe sweater, maar het zette me dus ook aan het denken, wat je als merk en met reclame kan doen.
Een paar jaar geleden was ik in Puglia op vakantie en slenterde door de straatjes van Otranto. In het Castello was een overzichtstentoonstelling van Toscani met zijn beste werk. Een ongepland cadeau. Ik doolde door het kasteel en bekeek al die indringende, ongemakkelijke foto’s opnieuw en kocht er het boek Più di 50 anni di magnifici fallimenti / More than fifty years of magnificent failures.
Wat een pionier en voorvechter is deze man geweest om een merk te zien als een impact-platform vanuit de kern van het merk, ‘egalitarian love’. In hindsight strategisch heel correct. Terwijl ‘correct’ wel het laatste is wat hem kenmerkt. Zijn werk resulteerde in censuur, rechtszaken, boycots van advertenties en uiteindelijk verloor Toscani tweemaal zijn baan.
Hij beschrijft creativiteit als ongehoorzaamheid, iets dat verstoort, twijfel veroorzaakt, provoceert en standpunten doet veranderen. De thema’s uit de campagnes (gender- en rassenongelijkheid, huiselijk geweld, honger, natuurrampen, oorlogen, vluchtelingen, religieuze vooroordelen en kind-huwelijken en zwangerschappen) zijn nog altijd relevant. Over visie gesproken. Toscani en Benetton maakten een meer dan gedurfd statement om je merk in te zetten om debat en converse aan te wakkeren en communicatie los te koppelen van je product. Jargon als purpose marketing, diversity, equity & inclusion of impact-communicatie bestonden nog niet. Reclame was reclamischer en commerciëler dan ooit in de jaren '80 en '90. Maar niet voor Benetton en Toscani. Het anders doen, omdat je erin gelooft, breken met de tijdgeest, dat inspireert me.
Hier een overzicht van een aantal van de foto’s. De meest controversiële (Look death in the eyes en de Unhate campagne met kussende wereldleiders) zet Benetton niet op de site.'
2. Open source als nieuwe USP - Het enige wat je moet loslaten, is de angst dat je niet de enige of de eerste bent die profiteert
'Als problemen te groot zijn om alleen op te lossen, dan moet je samenwerken. Dat is simpele logica. Terwijl we als marketeers zijn opgeleid te denken vanuit een Unique Selling Point, differentiatie, concurrentieel voordeel et cetera. Merken die zich inzetten voor een groter doel dan commerciële winst en groei, komen snel op het terrein van grote problemen, die je zeker niet in je eentje op kan lossen. Daarom geloof ik dat impact-marketeers meer als Silicon Valley moeten denken: namelijk open source.
De eerste keer dat ik de term open source hoorde was toen ik met een groot digitaal project bezig was. We konden toen voor ‘open source’ software kiezen. Wat betekende dat softwareontwikkelaars daar samen continu aan door ontwikkelen en zo alle gebruikers van het platform er dus continu beter van worden. Joehoe, dit klinkt als een pure win-win en zouden we vaker moeten doen. Het enige wat je moet loslaten, is de angst dat je niet de enige of de eerste bent die profiteert van vooruitgang en dat je geen total control hebt over de richting of uitkomst van de door ontwikkeling. Ondernemen anno nu dus.
Ik vind het open source gedachtegoed een inspirerend voorbeeld van het loslaten van conventies over hoe marketing of een businessmodel werkt, niet win-lose, maar win-win. Lose-lose is immers ons gezamenlijk snel naderend uitzicht als we niet héél snel met geweldig slimme goede ideeën komen om de wereld te redden.
Voor mij was het open source gedachtegoed dé inspiratie toen ik meewerkte aan de ontwikkeling van het Tony’s Open Chain platform. De impactversneller waarmee Tony’s Chocolonely invulling geeft aan de missie ‘om samen 100% slaafvrij de norm in chocolade te maken’. (Hier een mooi stuk in Forbes toen het platform werd gelanceerd.)
Inmiddels is het open source denken, door USP’s niet te patenteren maar juist te delen met concurrenten, breder verspreid. In het recent uitgebrachte PIM trendrapport 2023 Business as not usual (zéér de moeite waard om te lezen) wordt ‘open source collaboratie’ genoemd als een van de vier toekomstversnellers. Een ander mooi voorbeeld is de Adidas X Allbirds samenwerking om de laagste carbon footprint performance sneaker te ontwikkelen en de campagne van Seepje vorig jaar, waarin ze hun natuurlijke allesreiniger receptuur kosteloos vrijgaven aan de vervuilende concurrentie. Oftewel, samen gaat het sneller!'
3. 'Nature grows, but in cycles, in loops of seasons, with expansion but also decline, and the waste, the compost, is part of the growth'
'Over inspiratie gesproken. Een dag alleen het bos in, zonder telefoon, vanuit de gedachte ‘the seeds are in, let them grow’. Een notitieboekje, een pen en een gevulde Dopper is alles wat je nodig hebt. En een vraag om te onderzoeken. Want de natuur geeft je antwoord en inzicht.
Bizar wat er gebeurt, na een paar uur alleen, als je door de eerste offloading van onrustige gedachten en to do’s bent gegaan, je opeens zoveel meer ziet, ruikt en hoort. En je dan een plek kiest waar je voelt dat je een tijdje wilt blijven. Trek een cirkel rond die plek met een stok en blijf er een paar uur zitten, observeer, schrijf je vraag op en kijk wat de natuur te vertellen heeft.
Zweverig? Nou misschien. Want als je goed kijkt, vertellen de zwevende vogels een verhaal, zweeft er opeens een blaadje in de lucht in een bepaald patroon, zweven je gedachten naar een plek die verrast of inzicht geeft.
Een paar jaar geleden ontmoette ik Andres Roberts tijdens een opleiding die ik deed. Andres verzorgde een Nature Day, met onder meer de opdracht zoals hierboven beschreven. Hij is oprichter van the Bio-Leadership project https://www.bio-leadership.org: een beweging van mensen en organisaties die het DNA van leiderschap willen transformeren, geïnspireerd door de natuur, veerkrachtig en regeneratief, om de planeet te beschermen. Van een winner takes it all en take & consume-model naar cyclisch, verbonden en regeneratief. Ze werken nauw samen met onder andere Patagonia (of course) en Water Bear Productions. Kijk hier zijn TED-talk. Wat ik een prachtig stuk vind, is: ‘Nature grows, but in cycles, in loops of seasons, with expansion but also decline, and the waste, the compost, is part of the growth’.
Tip: wil je langer dan een dag de natuur in, kijk dan op Natuurhuisje.nl. Oprichters (en fervent vogelaars) Luuk en Tim van Oerle hebben een diepgewortelde passie om de balans tussen mens en natuur te herstellen en lokale biodiversiteit te beschermen. Afgelopen jaar werkten we met Gardeners aan hun merk en impact-strategie en ontwikkelden we de nieuwe pay-off ‘de natuur opent je ogen’ en campagne ‘niet vliegen, wel landen’.'
'Als marketeers zijn we continu bezig met ‘meer’, maar mag het het een beetje minder?'
4. Het feit dat deinfluencing nu trending is, betekent dat er iets aan het kantelen is
'‘Grote hopen doen verkopen’, zo leerde ik trade-marketing. Ik deed een cursus growth hacking en hyper-growth was het mantra bij de scale ups waar ik werkte. Als marketeers zijn we continu bezig met ‘meer’. Maar hoe zorg je dat we echt alleen het goede te laten groeien? En wat als het goede is om niet te groeien?
'We have reached a stage where we often pursue growth for growth’s sake, a condition that in medical terminology would simply be called cancer', aldus Frederic Laloux, schrijver van het boek ‘Reinventing Organizations’.
Trendplatfom Futurekind, met wie we bij Gardeners samenwerken, geeft aan dat we naar een tijd gaan waarin ‘reselling, reusing en recreating’ omarmd worden door iedereen. Ook geeft Futurekind een aantal concrete shifts aan voor marketeers om te verkennen: budgetvriendelijke, maatschappelijk inclusieve, lokale, energiebesparende, circulaire en regeneratieve marketing.
We zullen moeten gaan bewegen naar de marketing van ‘minder en genoeg’. Het feit dat deinfluencing nu trending is, betekent dat er iets aan het kantelen is. Dit inspireert me, maar is soms ook echt een hoofdbreker. Kan ik ook echt mijn talk walken? Niet altijd. Maar ik merk wel verandering, zoals bewuster op vakantie en trots op mijn laagste airmiles status ever, geen vlees eten, met het OV naar werk, tweedehands kleding kopen.
Een boek dat mij helpt om de minder-mindset ook echt toe te passen is The seven laws of enough. Cultivating a life of sustainable abundance. De outtake is simpel: uiteindelijk gaat het om een nieuw vertrekpunt: ‘er is genoeg’ in plaats van ‘er is te weinig’. Verbinding, collectivisme, creativiteit en zelfliefde zijn hierbij de magische changemakers, die ervoor zorgen dat we het gemis hiervan niet gaan compenseren met overconsumptie. Can’t buy me love. Dat is het dus.'
5. ‘Overdag is zij een hardwerkende communicatie-professional, maar ’s avonds danst zij in haar roze panty de sterren van de hemel'
'Het is bijna weekend. Vandaag iets waar ik altijd wel voor in ben. Ik houd van dansen. Eigenlijk allerlei soorten dans. Maar in het bijzonder klassiek ballet. Elke dinsdagavond heb ik mijn eigen Jambers moment. Voor wie dat nog kent: ‘overdag is zij een hardwerkende communicatie-professional, maar ’s avonds danst zij in haar roze panty de sterren van de hemel' ;).
Mijn ultieme icoon is Michaela Mabinty DePrince, tweede solist bij het Boston Ballet, ambassadeur van War Child, schrijfster, spreekster en changing the game in de voornamelijk witte balletwereld. Zij is voor mij the power of positivity (en veerkracht en doorzettingsvermogen en volharding). Haar persoonlijke verhaal is zó indrukwekkend. Michaela groeide tijdens de burgeroorlog in Sierra Leone op in een weeshuis. Daar werd ze gepest als duivelskind, vanwege de huidziekte vitiligo. Een cover van een magazine met een ballerina gaf haar de power om vol te houden en te vechten voor een professionele danscarrière. Geadopteerd door een Amerikaans echtpaar stort ze zich vol op haar droom. En gaat door, ook als ze als 8-jarige te horen krijgt dat "Amerika nog niet klaar is voor een zwarte ballerina". Bekijk hier haar TED talk.
Ze danst nu als solist en strijdt voor een inclusieve en meer diverse balletwereld - wat voor haar begon met te mogen dansen in een donkere panty en balletschoenen, in plaats van roze. Ze zet zich actief in voor de Black Lives Matter movement. En gaat samenwerkingen aan zoals met Band-Aid pleisters voor een zwarte en bruine huid. Ze maakt ballet cool door haar streetstyle video’s op haar social kanalen, en door haar recente samenwerking met Nike geeft ze ballet een nieuw gezicht. Een zwarte ballerina, atleet, powervrouw. Of zoals ze zelf zegt: ‘There is power in representation, in seeing someone like you on the stage, on a billboard, owning the floor.‘'
Komende week is Barbera Wolfensberger, Directeur-Generaal Cultuur en Media bij het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en missieleider van de handels- en inspiratiedelegatie van New Dutch Wave en CreativeNL tijdens South by Southwest (SXSW) in Austin, Texas, curator van #RPOTDFAW.
Adformatie is mediapartner van de missie.