Jaar na jaar op je donder van Wakker Dier, wat doet dat met het merk Albert Heijn?

Veel mensen volgen de redenering dat je als marktleider voorop moet lopen, het lichtende voorbeeld dient te zijn, de rest leidt in de richting van een gezonde, duurzame en diervriendelijke toekomst. De vraag is in hoeverre schaalgrootte hier een nadeel bij is. Een woordvoerder bij Unilever meldde eens hoezeer zij op haar tong moest bijten bij vragen naar verbetering van dierenwelzijn bij de productie van Hellman’s mayonaise. Het concern was namelijk al een hele tijd bezig met de overstap naar vrije-uitloopeieren, maar kon daar niet over communiceren zolang het nog niet volledig geregeld was. Een dergelijk argument werpt Albert Heijn niet op, maar toch is de vraag Albert Heijn gewoon niet sneller kán, vanwege de schaalgrootte.

Harm Laros, financieel directeur bij 2Sisters Storteboom, is ondernemer in de pluimveeteelt. Zijn disclaimer vooraf is dat hij geen leverancier van Albert Heijn is en dus ook niets kan zeggen over de behoeftes en plannen van de supermarkt. ‘Maar wij zien wel ruimte in de markt bij de kuikenhouders en de verwerkende industrie om stappen te zetten naar meer dierenwelzijn. Er was twee jaar zelfs een overschot aan aanbod van diervriendelijk kippenvlees omdat men dacht dat de retail sneller zou omgaan. Dat aanbod is nu gestabiliseerd.’ Laros bevestigt het beeld dat Wakker Dier neerzet. ‘Jumbo is verder dan Albert Heijn. Die supermarkt zit veel dichter aan tegen de kip met een ster van de Dierenbescherming (‘Beter Leven’, red.).’

Ja, schaalgrootte werkt wel nadelig als je in een keer grote stappen wil zetten, volgens Laros. ‘Maar het woord onmogelijk is al een tijd geleden geschrapt. Waar een wil is, is een weg. Kijk, 20 procent meer ruimte creëren voor de kippen in het Albert Heijn-schap is een héél grote stap. Dan heb je ook 20 procent meer pluimveehouders nodig. Het kan ook in vier stapjes van 5 procent. En het toevoegen van daglicht (Jumbo-kippen krijgen dat wel, Albert Heijn-kippen niet, red.) is ook een haalbare tussenstap, want dat kan je bij bestaande stallen implementeren.’

Laros wil wel gezegd hebben dat de reguliere vleeskuikens die voor Albert Heijn worden geteeld, goed worden behandeld. ‘Maar Albert Heijn kan zeker stappen zetten. Ik zou daar graag met ze over in gesprek gaan.’

Waar een wil is, is een weg. Het kan allemaal een stuk beter, maar Albert Heijn laat dat na, is de conclusie. En Wakker Dier daar maar steeds opnieuw op wijzen. Maar reputatieschade levert dat volgens Erik van de Nadort niet op. Van de Nadort is mede-oprichter en managing partner van reputatiemanagementbureau Itsarep. ‘Inhoudelijk ben je geneigd te zeggen dat Albert Heijn zijn voorbeeldfunctie als grote supermarkt moet pakken, en enkel diervriendelijker vlees in de schappen moet leggen. Sommige bedrijven doen dit natuurlijk, bewust een duurzamer aanbod bieden om daarmee een bepaalde klantengroep aan zich te binden. Maar dat is gelijk het punt: Albert Heijn heeft een doelgroep die het blijkbaar prima vindt om goedkope kip te kopen.’

Zo bezien, loopt die consument volgens Van de Nadort helemaal niet zo warm voor de 3-sterren Beter Leven kip die er ook te koop is. Van de Nadort concludeert dan ook dat een Liegebeest uitdelen aan Albert Heijn, wellicht indirect een Liegebeest uitdelen is aan al die mensen die daar hun standaard-kip halen. ‘Het raakt de reputatie van de supermarkt nauwelijks, ook al hebben ze hem nu al vaker gekregen. De waarde van zo'n “award” neemt juist daardoor ook af, want als het niets in gang zet, wat doet het er dan toe? Je kan het vergelijken met de Razzies: slechte films worden nog steeds gemaakt, en er is een publiek voor. Sommige acteurs wonnen in hetzelfde weekend zelfs een Razzie voor slechtste en een Oscar voor beste rol.’

Consumenten zullen volgens Van de Nadort dan ook niet opeens een ander beeld krijgen van de supermarkt. ‘Reputatie gaat over hoe mensen naar een bedrijf kijken, en het beeld van Albert Heijn is de supermarkt met heel veel uiteenlopende keuze, voor ieder budget. Zeker niet als de plofkip-super, er is immers veel meer te koop. Het wordt pas anders als Albert Heijn alléén de logischerwijs duurdere kip gaat verkopen. Dan worden ze opeens “de duurzame, dure supermarkt” en dat is vermoedelijk niet waar de grootgrutter op uit is.’

We zijn geen laggard, want wij waren in januari 2016 de eerste supermarkt met een volledige overstap op een langzamer groeiend, robuuster en vitaler ras.

De kippen leven op strooisel, kunnen pikken van voer op de grond en uit voerbakken, hebben water, hebben strobalen, hebben een dag- nachtritme en vertonen het natuurlijke gedrag van kippen.

De AH kip heeft een zelfde leefruimte als kippen van andere supermarkten.

Doordat de kippen van een sterker ras zijn, is het antibioticagebruik sterk verminderd.

Naast dierenwelzijn en -gezondheid is het milieu voor ons belangrijk. Albert Heijn zoekt de juiste balans tussen diervriendelijkheid en milieueffecten.

Dierenwetenschappers van de Universiteit Wageningen geven ons een dikke 8 (op een score van 10) op dierengezondheid.

Klanten kopen bij Albert Heijn procentueel veel meer scharrel- en biologische kip dan bij andere supermarkten.

Dus de bewering van Wakker Dier dat wij de minste stappen hebben gezet is echt onjuist.

De nominatie van Wakker Dier voor de AH Kip met de tekst ‘meer ruimte’ is volgens ons een vervelend misverstand. Albert Heijn bedoelt ‘meer ruimte’ ten opzichte van een aantal jaren geleden.Volgens Wakker Dier stelt dat het een vergelijking is met de leefruimte van de kippen bij andere supermarkten, maar dat is niet wat wij ermee zeggen/bedoelen. Bij andere supermarkten hebben de kippen vrijwel dezelfde leefruimte.

Albert Heijn was niet de enige die in 2016 omschakelde. Jumbo heeft die stap tegelijk met Albert Heijn gezet. Verschil is dat Jumbo veel hogere welzijnseisen hanteert dan Albert Heijn, meteen vanaf 2016 al. De kip verschilt op drie aspecten. Alle andere aspecten zoals pikstenen komen overeen.

Ruimte in de stal
Albert Heijn heeft 38 kilo dier per vierkante meter, Jumbo heeft 30 kilo dier per vierkante meter. Oftewel – Jumbo geeft haar kip 25 procent meer leefruimte dan Albert Heijn.

Groeisnelheid
Albert Heijn gebruikt een kippenras dat nog relatief snel groeit, met een maximum van 50 gram per dag. Jumbo gebruikt hetzelfde ras dat gebruikt wordt voor kip met één Beter Leven ster, zij groeien minder snel met een max van 45 gram per dag.

Daglicht
Albert Heijn geeft de kippen geen daglicht, Jumbo wel.

De kip van Albert Heijn heeft dus níet dezelfde leefruimte als alle andere supers. Jumbo, Aldi, MCD, Boon’s markt en Nettorama geven hun kippen meer ruimte dan Albert Heijn.

Lidl, Plus en alle andere Superunie-leden geven dezelfde leefruimte als Albert Heijn. Maar alleen Albert Heijn, Plus en Deen geven de kippen geen daglicht.

Albert Heijn heeft sinds het introduceren van de AH kip maar één stap voor de dieren gezet – early feeding (nu krijgen kuikentjes pas eten enkele dagen na uitkomst). En dat is nog niet doorgevoerd voor alle kippen. Overigens heeft Jumbo deze stap inmiddels ook gezet.

Wij willen dat AH de kip meer ruimte geeft, het liefst door over te stappen op sterkip – een betrouwbaar onafhankelijk keurmerk. De dieren meer ruimte geven heeft weinig impact op het milieu – dus het is onzin dat dit niet kan omdat ze de balans tussen milieu en dierenwelzijn willen behouden.

Dat ze zich baseren op wetenschappelijk onderzoek is niet waar – die wijst namelijk heel duidelijk aan dat 38kg/m te weinig ruimte is voor de kippen.

Verder kan ik niet bewijzen dat de Universiteit van Wageningen hen een 8 geeft, Albert Heijn volgens mij ook niet. Ik kan alleen wel zeggen dat ik daar mijn vraagtekens bij zet. Vooral omdat naar mijn weten wetenschappers zelden zo’n absolute uitspraak doen als een cijfer geven. En in relatie tot wat? De plofkip of een bio-kip?

Over het aandeel in keurmerkvlees: Albert Heijn staat met stip op een als het gaat om vleespromoties. Niemand stunt zoveel met vlees als Albert Heijn. Met kiloknallers, maar ook met stervlees. Het verbaast ons daarom niet dat ze zoveel vlees verkopen. 

Albert Heijn verkoopt kip met het laagste welzijnsniveau, gooit dit het vaakst in de aanbieding, en verleidt klanten tot aanschaf van dit dierenleed met misleidende leuzen op de verpakking. Een totaal onacceptabele situatie en wij gaan al hun klanten hiervan op de hoogte stellen.