Een jaar geleden startte het ANP een nieuwe dienst voor deskundigen, de zogenoemde Expert Support. Geselecteerde quotes van experts komen op het ANP-net, waar vrijwel alle Nederlandse media gebruik van maken. De betaalde service biedt kennisorganisaties en hun experts een directe lijn naar de media.
Om aan te geven dat het betaalde en niet-redactionele content betreft zijn de quotes gelabeld met AXQ zoals het ANP ook de persberichten van klanten voorziet van de aanduiding APS.
ANP beoordeelt de bijdragen van de experts in principe niet inhoudelijk. Bij de presentatie van de dienst vorig jaar, was er de vraag of experts de vrijplaats voor hun deskundigheid niet zouden misbruiken om hun eigen opinie of stokpaardjes naar voren te brengen.
‘Het lijkt me erg hypothetisch als dat zou gebeuren’ zei Arnold Vonk, manager van ANP Expert Support, destijds tegen Adformatie. ‘Bovendien zitten er zowel in de universitaire wereld als bij de media checks and balances.’
In tweede instantie
Nu, een jaar later, blijkt het gebruik ter eigen voordeel toch wat minder hypothetisch dan Vonk verwachtte. Directeur van Dier&Recht en dierenarts Frederieke Schouten werd dinsdag namelijk onderwerp van het nieuws toen de boerenbelangengroep Agractie besloot aangifte te doen tegen haar en de organisatie vanwege een nieuwe campagne. Die zou lasterlijk zijn en boeren wegzetten als dierenmishandelaars.
Het ANP berichtte in een redactioneel stuk over de aangifte en het grieven van de boeren, en gaf daarbij ook Schouten in de laatste van vijf alinea’s ruimte voor een weerwoord op de aanklacht.
Lees ook: Actiegroep boeren doet aangifte tegen 'shockerende campagne' van Dier&Recht
Misschien dat Schouten die ruimte wat te karig vond, wellicht bedacht ze later wat ze beter had kunnen zeggen, ze besloot in elk geval gebruik te maken van haar betaalde positie als expert in het bestand van het ANP.
Schouten plaatste een expertquote op het ANP-net waarin ze de campagne van haar Dier&Recht verdedigt en het punt van de stichting herhaalt. Ook geeft ze voorlichtingsactiviteiten van de zuivelindustrie nog een veeg uit de pan door een uitspraak van de Reclame Code Commissie van stal te halen. Die oordeelde eerder dat een campagne van de zuivelindustrie op een aantal punten onterechte claims bevatte.
Vetes uitvechten
Het kan onmogelijk de bedoeling zijn van het ANP dat de ruimte die het geeft aan deskundigen misbruikt wordt om een vete uit te vechten, los van de vraag of Schouten nu in haar gelijk staat of niet. Bovendien is het ook wat vreemd om in de ANP-feeds te zien dat redactionele verslaggeving na een paar uur al wordt aangevuld met een extra bijdrage van een commerciële partner, want dat zijn de deskundigen en hun organisaties.
Arnold Vonk, manager van ANP Expert Support, haalt er desondanks zijn schouders erover op. ‘Als er nou allerlei opiniestukken heen en weer vliegen, dan zou ik zeggen, dat is niet de bedoeling.’
Maar wordt het zo voor journalisten niet heel erg diffuus; hebben ze nou met een expert te maken of met iemand die haar belang staat te verdedigen?
Vonk: ‘Dat begrijp ik, en de duidelijkheid voor journalisten is ook belangrijk voor ons. Ik wil het niet te specifiek over deze tekst hebben, ik denk dat Schouten toch ook wel als expert gezien kan worden op het dossier.’
Versoepeld, want wie is de expert?
Het ANP is daar ook wel soepeler in geworden, zegt Vonk. Waar de expertquotes in eerste instantie vooral bedoeld waren voor kennisinstituten, universiteiten en hogescholen, zijn er later ook belangenorganisaties aan toegevoegd, omdat daar ook veel deskundigheid zit.
Vonk: ‘Naast Vilans, de kennisorganisatie voor langdurige zorg, behoort nu ook Actiz, de branchevereniging van zorginstellingen, tot ons bestand. De doelstelling is meer experts toegang tot de media te bieden, maar het is niet altijd te definiëren wie nou precies een deskundige is of niet. We zien bijvoorbeeld dat organisaties hun directeur naar voren schuiven om een zienswijze of expertise te delen, waar dat misschien door de inhoudelijk deskundigen zou moeten gebeuren.’
Quotes veel overgenomen
Volgens Vonk hoort het bij de ontwikkeling van de dienst van het ANP. Hij is tevreden over hoe die het eerste jaar is gegaan. De expertquotes worden goed overgenomen, zo’n 60 procent ervan is op andere sites terug te vinden, hoewel daar ook wat ‘clicksites’ bij zitten die berichten automatisch vanuit de feed genereren.
Vonk: ‘Maar als we kijken naar kwalitatieve sites waar een redactie de selectie maakt, dan zien we nog dat 40 procent van de quotes worden overgenomen.’
Ook neemt het aantal organisaties dat is aangesloten toe. Het ANP begon met 25 partners, waaronder de beroepsvereniging voor communicatie Logeion, en telt er nu 40. In oktober komen er daar de nodige bij, vertelt Vonk.
Bovendien blijkt er de spinoff te zijn. Het ANP biedt webinars, leert organisaties hoe ze kunnen aansluiten op het nieuws om ‘earned media’ te verkrijgen, en levert ghostwriters die deskundigen helpen het verhaal goed op papier te krijgen. Vonk: ‘We zijn erg tevreden, het is een rendabele service. Hoewel het een beslissing aan de directie is, durf ik te zeggen dat we hier wel mee doorgaan.’
Misschien is dat een goed moment om nog eens enkele gedragsregels op te stellen voor de deelnemende deskundigen.