Deze week waren Sil van der Woerd en Jorik Dozy, oprichters van Studio Birthplace, een creatieve studio die zich exclusief wijdt aan ecologische en humanitaire verhalen voor onze aarde, curator van Random Pic(k) Of The Day For A Week. Vijf dagen lang deelden zij hun inspiratie op de LinkedIn-pagina van Nils Adriaans én Adformatie (één bijdrage per dag).
'We zouden hier een mooie lijst inspirerende personen kunnen opsommen: Greta Thunberg, Hayao Miyazaki, wetenschappers, whistleblowers... Maar wat ons echt aan het werk zet zijn de misstanden, de pijnpunten in onze wereld. Dus hierbij een rijtje triggers die ons inspireren om belangrijk werk te maken.'
Hier hun 5 pic(k)s:
1. De Keeling curve - Als filmmakers en als mensen, voelen wij de verantwoordelijkheid om hierover verhalen te vertellen
'De Keeling Curve meet de hoeveelheid CO2 deeltjes in de atmospheer. Dat is belangrijk want CO2 houdt warmte vast in de atmosfeer waardoor de aarde opwarmt. Duizenden jaren lang lag deze hoeveelheid stabiel rond de 250 deeltjes per miljoen https://nl.wikipedia.org/wiki/Parts_per_million. Maar sinds 1850 is het aantal exponentieel toegenomen naar 416 deeltjes vandaag de dag.
Zolang we binnen de 1.5 Celcius opwarming blijven, zijn de problemen misschien nog te overzien. Op dit moment staat de meter op 1.16 graden Celsius. Maar de opwarming binnen de grens van 1.5 graad houden is totaal onrealistisch. De Keeling curve remt niet af, maar stijgt nog steeds exponentieel. Momenteel stevenen we af op 3 tot 4 graden opwarming aan het einde van de eeuw.
Dit jaar beleefde Europa het droogste jaar sinds 500 jaar, in Nigeria moesten 1.3 miljoen mensen hun huizen verlaten door immense overstromingen. In Pakistan maar liefst 33 miljoen. De klimaatcrisis heeft onze voordeur misschien nog niet bereikt, maar elders is 'de klimaatoorlog' in volle gang. We beleven de 6e grote massa-uitsterving. Wilde dieren op het land verdwijnen 1.000 tot 10.000 keer sneller dan voor de industriële revolutie. Sinds 1970 is de zeespiegel wereldwijd met 10 cm gestegen. De United Nations verwachten dat er in 2050 tussen de 200 miljoen en 1.3 miljard klimaatvluchtelingen zijn. Ondertussen blijven grote vervuilers als Shell en BP fossiele brandstoffen uit de aarde halen en elk jaar recordwinsten maken.
De Keeling curve maakt het glashelder dat er niet in 2050 of in 2030, maar NU een drastische transformatie nodig is van overheden, grote vervuilers en ons allemaal. Als filmmakers en als mensen, voelen wij de verantwoordelijkheid om hierover verhalen te vertellen. Dit is onze missie geworden.'
2. Aan deze producten kleeft het verhaal van de orangutan
'Misschien is het bekend, dit beeld van een orangutan die over de stam van een zojuist vernielde boom af rent op een graafmachine die het bos en zijn leefgebied verwoest. Het dier poogt de graafmachine te verjagen, zonder succes. De orangutan valt, wordt met een schot verdoofd en gedeporteerd.
Kijkend naar dit beeld rijst de vraag: wat zijn de rechten van de natuur? Wat zijn de rechten van diegenen die niet voor zichzelf kunnen spreken? Of in dit geval, wanneer de orangutan wel degelijk communiceert, waarom luisteren we niet?
Het verhaal van de orangutan lijkt een 'ver weg' verhaal, ergens in een tropisch land ver achter de horizon. Maar wij zijn verbonden aan dit verhaal. Grote kans dat het bos van de orangutan plaats heeft gemaakt voor een palmolie-plantage, een onnatuurlijke monocultuur waarin geen plek meer is voor biodiversiteit.
Elke keer dat we een supermarkt binnenlopen, is de kans aanzienlijk dat we met palmolie naar buiten komen. Palmolie zit in bijna alles: koek, snoep, chips, frisdrank, margarine, cosmetica, shampoo, ijs, schoonmaakmiddelen, noem maar op. Aan deze producten kleeft het verhaal van de orangutan, dat vind je niet terug op de wikkel van een Snicker.
Sinds 1970 zijn 70% van alle wilde dieren op het land verdwenen, en bijna 50% van alle dieren in de oceanen. De verwoesting gaat maar door, niemand die ons stopt.
Het verhaal van de orangutan inspireerde ons om de game Jungle Heroes te ontwikkelen, waarin spelers zélf het regenwoud herstellen en de wilde dieren terugbrengen. Door in-game purchases plant het spel ook echte bomen door het steunen van reforestation programs.'
3. Dagelijks worden er 197.5 miljoen kippen gedood. Honderdzevenennegentig miljoen. Per dag
'Ik (Sil) was 8 jaar toen ik leerde over de vleesindustrie en vegetariër werd. In 2018 werd ik vegan.
In de natuur legt een kip zo'n 10 eieren per jaar, wij hebben ze zo doorgefokt dat ze in de legbatterij nu 330 eieren leggen. Van de kuikens die uit het ei komen belanden de haantjes binnen 24 uur in de vermaalmolen. Kalveren worden binnen 24 uur weggehaald bij hun moeder, beide ervaren hartverscheurende emoties. Wereldwijd worden er per jaar 72 miljard kippen gedood. Dat zijn er 197.5 miljoen per dag. Honderdzevenennegentig miljoen. Per dag. Niet omdat we het vlees of de eieren nodig hebben, maar omdat wij het lekker vinden. In Nederland zijn er dit jaar alleen al 5.8 miljoen vogels geruimd. Niet voor vlees of eieren, maar preventief, omdat wij ze zo dicht op elkaar zetten dat ziekten verspreiden. En dan hebben we het nog niets eens over de ontbossing van het regenwoud voor de vleesindustrie of de CO2-uitstoot van vee.
De mens heeft zichzelf boven de natuur geplaatst. We nemen en vernielen. Juist nu moeten we onze relatie met de natuur herzien. Temidden van de natuur, verbonden met het leven. Waarom heeft een dier minder recht om te leven dan de mens? Het is toch net als wij hier geboren op aarde? Wat geeft ons het recht om vrijheden en leefgebieden van andere levende wezens in te nemen?
Regelmatig zien we reclamebureaus met een KFC- of McDonald's- reclame op hun reel. Voor ons is dat een direct signaal van een ontbrekend bewustzijn, een missende ethos. Waarom zou je een industrie helpen die zoveel verwoesting en leed creëert? Onze oproep aan de reclame-industrie: stop onmiddellijk met het maken van reclames voor de vleesindustrie, met het verheerlijken van leed. Stop met het maken van promo's voor de grote vervuilers. Stop met greenwashing. Doe het niet. Hou de status quo niet in stand. Neem verantwoordelijkheid.'
4. De natuur is ongelofelijk
'We leerden laatst dat schildpadden die worden geboren op de stranden in Florida tot 10 jaar lang de wereldzeeën rondzwerven waar ze volwassen worden, voordat ze weer precies op het strand in Florida uitkomen. De natuur is ongelofelijk.
Stel je voor, je bent één van deze schildpadden, temidden van je wereldreis. Je zwemt in de oceaan en ziet een knapperig stuk zeewier. Het blijkt een stuk plastic, dat is ontworpen om 6 blikjes bier of frisdrank bij elkaar te houden, zodat het net iets makkelijker is om ze van het schap in de supermarkt in je karretje te zetten. Dit stuk plastic belandde in de natuur, waar de regen het via een riviertje naar de oceaan vervoerde en het rond je schild vast bleef zitten en je leven voorgoed veranderde.
Jaarlijks sterven er een ongeveer 1 miljoen oceaan dieren door toedoen van plastic. Veelal door achtergebleven visnetten die zijn gescheurd, vergeten, of bewust zijn achtergelaten. Vogels spoelen aan met honderden stukjes plastic in hun maag. Walvissen met kilo's plastic zakken in hun maag, zeehonden, haaien, zeevogels, noem het maar op.
Vorig jaar maakten we een film voor Greenpeace UK, waarin we de hoeveelheid plastic die de UK dagelijks exporteert naar ontwikkelingslanden uitstorten over Boris Johnson en Downing Street. 1.8 miljoen kilo, zo'n 67 miljoen stukje plastic. Slechts 9% van het plastic afval dat de Britten scheiden, wordt daadwerkelijk gerecycled. Zo'n 30% wordt bij het restafval gevoegd om de verbrandingsovens aan de gang te houden, de rest, zo'n 60% wordt geexporteerd naar landen die het goedkoper kunnen verwerken dan de UK. Niet dat dat gebeurd, want in de praktijk wordt het vaak in de fik gestoken of gedumpt in de jungle, vanwaar de regen het weer in de rivier spoelt naar de oceaan...'
5. Weg van hun partners, weg van hun kuikens, families verwoest
‘Parkieten, kaketoes en papegaaien zien er prachtig uit met hun exotisch gekleurde veren en vrolijke gekwetter. We kopen ze 'gewoon' in de dierenwinkel.
ge·woon (bijvoeglijk naamwoord, bijwoord)
- 1 gewend aan, vertrouwd met
- 2 gebruikelijk; algemeen aangenomen; normaal
- 3 alledaags
Maar waar komen deze vogels vandaan en hoe belanden ze in de winkel?
Jaarlijks worden er wereldwijd naar schatting 100 miljoen vogels gevangen in het wild, maar niemand weet het aantal precies. Bijvoorbeeld op Malta en Cyprus, waar zo'n 35 miljoen vogels die tussen Afrika en Europa migreren met netten uit bomen worden gehaald en voornamelijk als Italiaanse delicatessen worden geserveerd.
Of de tropische Zuidoost-Aziatische vogel hieronder, die landde op een voorgelijmde tak, waar de vogel met de poten en vleugels vast kwam te zitten. Dit gebeurt naar schatting met zo'n 20 miljoen vogels per jaar in Indonesië alleen al. Weg van hun partners, weg van hun kuikens, families verwoest.
Na de vangst worden de vogels in plastic flessen en krappe bamboe buisjes gestopt en vervoerd naar verzamelaars die ze met soms honderden in een doos vervoeren. Veel vogels sterven omdat ze slecht worden verzorgd, of van de stress. De meeste worden het land uitgesmokkeld, in krappe ruimtes of bijvoorbeeld vastgebonden onder rijdende vrachtwagens.
Een vogel in een kooi is niet leuk of gezellig. Een vogel in een kooi is gevangenschap, ontnomen vrijheid, lijden en eenzaamheid. Wat voor recht hebben wij mensen om het leven van anderen te ontnemen? Hoe herdefiniëren we wat 'gewoon' is, wat 'normaal' is? Wij maken daar as we speak een project over.’