Ambassadors over AI: de balans tussen innovatie, ethiek en verantwoordelijkheid

Met het recente Aldi nieuws vlamt de discussie over ethiek omtrent AI opnieuw op. En terecht; voice over artiesten maken zich zorgen, de creatieve industrie is onzeker over wat het wel en niet ‘mag’ doen, en de meeste merken aarzelen nog, voornamelijk om maar niet verantwoordelijk gesteld te worden voor oneigenlijk gebruik van AI. Het is een hot topic, en dat zal het ook nog wel even blijven.

Over de kwaliteit van de Aldi stem kun je natuurlijk een hoop meningen hebben, maar de Aldi-case doet naar mijn mening één ding goed, en dat is één van de belangrijkste zaken waarmee we rekening moeten houden binnen de AI regelgeving, namelijk het herbergen van het bron-materiaal waarmee gewerkt wordt. Door gebruik te maken van de stemmen van de Aldi medewerkers, die daar hun expliciete goedkeuring voor hebben verstrekt, is aan de rechten in ieder geval voldaan.

Maar Aldi is hierin gelukkig niet alleen. Ambassadors is al ruim vijf  jaar met de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie bezig. In het Ambassadors Lab team wordt elke dag hard gewerkt aan het perfectioneren van digitale stemmen in meerdere talen voor internationale klanten zoals Booking.com en N26. Collega en naamgenoot Diederik van Middelkoop (Co-ECD en partner van Ambassadors) nam reeds in 2019 meer dan 40 uur spraak op om zijn stem tweetalig te repliceren, en te onderzoeken waar de technische moeilijkheden zitten. Nadat we onze krachten recentelijk bundelden, weten we als geen ander wat er momenteel mogelijk is, waar het naartoe moet en hoe we daar zelf een actieve rol in spelen.

Zo werken we bijvoorbeeld nauw samen met onze voice over artiesten om buyouts te definiëren die gebaseerd zijn op traditionele overeenkomsten zodat de artiesten zelf de voorwaarden kunnen mede-definiëren voor de manier waarop hun stemmen worden gebruikt. De relatie tussen een merk en de voice over artiest wordt bij ons niet vervangen door een platform, waardoor AI een verlengstuk van de artiest wordt, in plaats van een vervanging. Ik durf te stellen dat Ambassadors in de creatieve markt op AI-gebied in Nederland voorop loopt. Dat zijn we niet gewend om te zeggen, omdat we van nature liever doen dan praten, maar het feit dat Ambassadors al sinds 2020 zijn eigen AI omgeving binnen het Cube platform heeft ontwikkeld, onderstreept ons commitment.

Met het Vocoda.ai label werkt Ambassadors naast digitale stemmen voor de reclame-industrie ook aan technische oplossingen voor de medische wereld, met name voor mensen die lijden aan Amyotrofische Laterale Sclerose (ALS). Deze verschrikkelijke ziekte heeft in sommige gevallen dysarthrie tot gevolg. Een aandoening waarbij het spraakvermogen wordt aangetast doordat de signalen van de hersenen niet langer meer bij de spieren aankomen. Je kunt je voorstellen hoe, met het kwijtraken van iemands spraakvermogen, ook een deel van de persoonlijkheid verloren gaat. Wat ons ‘ons’ maakt, is immers hoe we ons vrij kunnen uiten in onze sociale kringen.

Maar digitale stemmen zijn natuurlijk niet nieuw. Stephen Hawking, die tevens aan ALS leed, gebruikte spraakcomputers al sinds 1986 en zijn gebrekkige computerstem is nu onlosmakelijk verbonden aan de persoonlijkheid die hij was. Dat is natuurlijk niet voor iedereen zo, en nu dat we iemands eigen stem kunnen reconstrueren middels AI, kan dat voor zowel de patiënt als voor de familie en vriendenkring een enorm verschil maken in acceptatie, en zodoende ook een emotioneel hulpmiddel zijn. Een digitale stem hoeft niet meer te klinken als een computer, waardoor het ook niet langer meer als een handicap gezien hoeft te worden.

Wat aan de ene kant gezien kan worden als gevaar, kan aan de andere kant voor grote positieve impact en kansen zorgen. Voor merken en stemmen is er veel te halen: Een servicecentrum van een grote verzekeraar kan in principe met dezelfde stem als die in de commercial, de klant verwelkomen en te woord staan. Dat versterkt de kracht en consistentie  van het merk. Diezelfde stem kan, zonder dat de voice over acteur de taal machtig is, bijvoorbeeld ook in het Duits en Spaans worden ingezet. Tegen een vergoeding, uiteraard. Maar dat is zowel een praktische oplossing als een inkomstenbron die voorheen niet bestond.

En wat we ons in de discussie over AI vooral goed moeten realiseren, is dat de complete wereld momenteel een technologische ommezwaai doormaakt. Elk noemenswaardig technologiebedrijf is met de ontwikkeling van AI bezig. Er is geen enkele universiteit die geen AI in hun curriculum heeft opgenomen. De wereld is dichterbij dan ooit om machines te ontwikkelen die in de basis kunnen leren zoals wij dat doen.

Dus als het aan mij ligt, moeten we ons concentreren op de wereld die nog maar enkele jaren van ons verwijderd ligt. Een wereld waarin onze software steeds meer begint te lijken op onszelf. Een wereld waarbij een zelfrijdende auto veiliger rijdt dan wij, waarbij een artificiële arts een betere diagnose stelt dan wij, waarin we medicijnen ontwerpen met behulp van AI en onze kinderen al hun kennis leren met behulp van AI. Het praten zoals een mens is daarin geen uitzondering, eerder vanzelfsprekend. Maar dan moet er door ons als creatieve professionals en craftspeople wel altijd een praktische, ethisch correcte, en legale weg bewandeld worden.

We gaan hierover regelmatig in gesprek met zowel klanten als voice-over artiesten. Over de toekomst, de mogelijkheden, de gevaren en de financiële, wettelijke en ethische overwegingen. We hebben Vocoda.ai opgericht als ‘fair trade’ bedrijf voor digitale stemmen. Als je geïnteresseerd bent kun je daar meer over lezen in het Vocoda Manifesto.

Daarnaast organiseert Ambassadors over twee weken een AI ontbijtsessie op donderdag 2 mei, die hier nog veel dieper op in zal gaan en de mogelijkheden van AI in zowel beeld als geluid uiteen zet. Aanmelden voor deze ontbijtsessie kan via de volgende link.