‘Tijd, ruimte, realiteit. Het is meer dan een lineair pad. Het is een prisma van eindeloze mogelijkheden, waar een eenvoudige keuze zich kan vertakken in eindeloze realiteiten om zo alternatieve werelden te creëren buiten de voor jou bekende’, dit is de aankondiging van The Watcher (De Waarnemer) in Marvels nieuwe serie ‘What if…’, die daarbij toezegt de gids te zijn in de omvangrijkheid van die nieuwe realiteiten.
Precies dat is ook Nxt Museum in Amsterdam-Noord. De cicerone langs de veelzijdigheid die de (digitale) mediakunst te bieden heeft. In het nu en in de toekomst.
Zintuigen op scherp
Merel van Helsdingen, oprichter en managing director van Nxt, brengt in haar museum techniek, geluid, wetenschap en muziek samen door gebruik te maken van grootschalige digitale projecties in grote donkere zalen. Nxt wil dan ook de zintuigen van de bezoekers op scherp stellen en tegelijkertijd de blik van de toeschouwer verruimen.
Interactief en educatief
‘Amsterdam probeert zich sinds jaren te manifesteren als een kunststad, maar voor digitale belevenissen zoals musea in Tokio of Londen bieden, was in de hoofdstad nooit plek’, zegt Van Helsdingen. ‘Ik miste dat en dacht: waarom doe ik het zelf niet?
Zo heb ik een businessplan geschreven en een locatie gevonden die anders moest zijn dan de witte standaard museumdozen. Dat laatste was een struggle want we hebben veel ruimte nodig en brengen veel geluid in de verschillende ruimtes, zodat bezoekers onderdeel kunnen worden van de kunst zelf.’
Nxt moet een gelaagdheid bieden waarbij het verhaal van de kunstenaar verteld wordt zonder te veel tekst te geven. ‘Veel projecten zijn tegelijkertijd ook nog educatief en interactief van aard.’
Stervende ster
Struinend door de verschillende donkere zalen zie je mensen die zich vergapen aan en interacteren met een digitaal natuurlandschap van visual artist Heleen Blanken, lijken bezoekers te verdwalen in het visuele geweld van een stervende ster en de ‘geboorte’ van een supernova, terwijl anderen dansend opgaan in de immense QR-projecties van Yuxi Cao.
'Genoeg vraag naar mediakunst'
Van Helsdingen zegt dat het museum kunstenaars een platform biedt. ‘Voor Nxt was er voor de digital artists geen vaste plek om hun kunsten showen. Daarom is ook bijvoorbeeld Heleen Blanken na de Rietveld Academie naar de clubscene vertrokken, terwijl er vanuit de markt genoeg vraag is naar digitale mediakunst.’
Doelgroep
Het museum richt zich op een bezoekersdoelgroep vanaf 21+, maar volgens Van Helsdingen zijn er ook kinderen en ouderen met een stadspas. ‘We bieden dan ook een unieke museumervaring met een “blurry” scheidslijn tussen wat werkelijkheid is en wat digitaal.’
Hightech Nemo
Nxt, dat openingstijden kent die verder gaan dan de traditionele, heeft bovenin het gebouw een lab waar het educatieve programma’s ontwikkelt naast het diverse programma-aanbod. Van Helsdingen: ‘We kijken verder dan de tentoonstelling alleen. We geven bijvoorbeeld in samenwerking met Samsung creative coding les met een spelelement. De winnaar krijgt een expositie.
Dit soort programma’s is meer gericht op scholen. Zo zijn we een soort hightech Nemo. Verder werken we samen met ADE voor een dance-event hier met twee dj’s en twee visual designers die de grote zaal “projectionmappen” en houden we yogalessen. Dat allemaal om een breder publiek te trekken.’
Werelden vervlechten
De verschillende mogelijkheden om de digitale wereld te vervlechten met de werkelijkheid, in yogarust, in muziek, in beeld, in educatie, in kunst, lijken eindeloos. Wat mij betreft was dit mijn verhaal. Ik heb alles geobserveerd wat zich voordoet in Nxt. Ik was De Waarnemer.
Lees ook: De Werkplek: Het heilige huis van Jopen