Niet iedereen vindt het leuk om 50 te worden, maar wij bij Adformatie zijn van plan het een jaar lang te vieren. In september is het precies 50 jaar geleden dat reclameblad Ariadne een doorstart maakte onder de naam Adformatie. Reclame werd ‘reclame, media en marketing’ en sinds vijf jaar zijn we door de integratie van Communicatie en Tijdschrift voor Marketing een heus platform. Voor iedereen die zich bezighoudt met het bouwen van merken en het beïnvloeden van gedrag.
Tot zover het positioneringsverhaaltje. Het mooie van jarig zijn is dat je onbekommerd de archieven in kan duiken en mag terugkijken op wat het vak heeft gemaakt tot wat het is. En natuurlijk vooral vooruit kijken naar wat het zou kunnen en moeten zijn. Want eerlijk is eerlijk: in het jubileumnummer van 20 jaar geleden werd al de vraag gesteld of de burger echt tabak van consumptie en commercie had.
Erwin Wijman ging, gedreven door zijn passie voor alles wat met auto’s te maken heeft, op zoek naar de allerbeste autoreclame’s. Toch zo’n beetje de oervorm van reclame waarmee de toegevoegde waarde van het creatieve idee zo glashelder werd, zowel in print als op tv.
Hij kwam tot twee top 50’s: een van de beste Nederlandse campagnes en een van de meest legendarische buitenlandse. Een feest der herkenning.
Moeten we reclame voor fossiele producten, die in de nabije toekomst misschien wel verboden wordt, wel zo vieren? Wij denken van wel. Want zou het niet mooi zijn als er ook monumentale reclame voor elektrische auto’s zou komen? Die halen de top 50’s namelijk nog niet. En dan natuurlijk zonder de seksistische stereotypes die anno 2023 sowieso gedateerd aanvoelen. Erwin schreef er een mooie longread over waar we deze eerste week van het jaar mee afsluiten.
Maar nu eerst de nummers 50 tot en met 41 in binnen- en buitenland.
Susanne van Nierop
Autocommercials top 50 Nederland
Door: Erwin Wijman
50
‘De Mazda 121. Nu met berenvelgen’, dagbladadvertentie met bovenin een foto van Prins Bernhard met jachtgeweer op zijn schouder, 1992, door Paul Meijer en Karel Beyen van PMSvW/Y&R.
49
‘U rijdt te saai’, reclamebord langs de snelweg in de vorm van zo’n oplichtend ‘U rijdt te snel’-matrixbord in gevaarlijke snelwegbochten, voor Mini, 2006, PPGH/JWT.
48
‘Nu tijdelijk een automaat op elke BMW’, advertentie voor BMW, 2017, door Dieuwer Bulthuis en Chris Sant bij PPGH/JWT.
47
‘De overtuigende zakenauto. Volkswagen Jetta’, advertenties voor Volkswagen met een rasverkoper die zelfs een motoragent op de vluchtstrook twee Miele-stofzuigers in zijn maag weet te splitsen. Een andere Jetta-bezitter weet de man van de McDonald’s-Drive-in een grasmaaier te slijten, en in een derde advertentie verkoopt de Jetta-bezitter een haardroger aan de kale kapitein van een veerpont. Uit 2005, door Sanne Braam en Sikko Gerkema van DDB Amsterdam. Fotografie Arthur Mebius.
46
‘MGF. It suits you, or it doesn’t.’ Advertentie met schrijver Maarten ‘t Hart, 2000, door Kees Sterrenburg en Pim van Nunen van Ubachs Wisbrun.
45
‘Rijden in een spannend jongensboek’, advertentiecampagne voor BMW in de dagbladen van 1982 tot 1985, met ook koppen als ‘Jammer dat Nederland zo weinig bochten heeft’, bedacht door Frans Hettinga en Harry Kramp van PPGH. Pay-off: ‘BMW maakt rijden geweldig’.
44
‘Heren scheuren niet. Heren knippen’, dagbladadvertentie voor Audi met een bonnetje erin om informatie aan te vragen, jaren ’80, door Ron Walvisch.
43
‘De achterkant van het gelijk’, dagbladadvertentie voor Mercedes-Benz 200D, 1981, door Emile Pater en Reinier Bresser van Prad. Andere koppen in de serie: De langste adem. Maak eens een proefrit met uw accountant. Een oase van rust in een overvolle agenda.
42
Stop de recessie! Koop een Porsche’, billboard langs de A50 tussen Arnhem en Nijmegen, pal naast Porsche Centrum Gelderland in Heteren, uit 2008, midden in de kredietcrisis, door directeur Mark Wegh van Porsche Centrum Gelderland.
41
Zandkasteel. Zonder heading, 2/1 tijdschriftadvertentie voor de Citroën CX, 1983, waarin de auto onder zand verscholen gaat. De typische sigaarvorm van de CX was al zo bekend bij vriend en vijand dat de auto zelf verborgen kon blijven, door Henny van Varik en Ron Meijer van FCB, fotografie Boudewijn Neuteboom, modelmaker Leo Cahn. Uit een serie met ook een CX Break bedekt met sneeuw.
50 Beste autoreclames buitenland
50
Hyundai, prepare to want one’ (in de Nederlandse Hyundai-reclame ook in Engelstalige versie gebruikt), volgens de hoofdpersoon in Frédéric Beigbeder’s roman € 14,99 (de Nederlandse vertaling van 99 francs) uit 2001 de ‘allerbeste slagzin uit de geschiedenis van de reclame’. ‘Dat is de eerlijkste. Vroeger, als mensen gemarteld werden, zeiden ze 'jij gaat wel praten', nu zeggen ze 'jij gaat wel willen'. De pijn is erger, want dringt dieper door.’
49
‘Nouvelle CX2.’ Tv-commercial voor Citroën CX GTI Turbo met Grace Jones, 1985, door Jean-Paul Goude. Zie hieronder:
48
To crash with a Volvo is extremely safe. If you’re sitting in a Saab. Advertentie voor Saab 9-5, 2010 (?).
47
‘The new S4 V8 quattro’, tv-commercial voor Audi S4 V8 Quattro met Shar-Pei hond die zijn rimpels kwijtraakt. Zie hieronder.
46
One ride and you'll understand why most rocket scientists are German. Advertentie voor de Porsche 911, 1989, Porsche North America.
45
The Strada. Handbuilt by Robots, voor de Fiat Strada (Ritmo), uit 1979, Engeland. Zie hieronder.
44
It makes your house look bigger. Advertentie voor Volkswagen Kever, 1966, VS, DDB.
43
Géorges va vous ramener à la maison, mais Géorges c'est vous’ Tv-commercial voor Peugeot 205 Gentry, uit 1983. Zie hieronder.
42
Honestly now, did you spend your youth dreaming about someday owning a Nissan or a Mitsubishi?, advertentie voor Porsche 911 (964), Porsche Cars North America, eind jaren ’80, door DDB Needham Detroit (?).
41
New BMW 5 Series. V8 engine. Commercial voor BMW, VS,