Stop met de Ster en de mediasector zal opbloeien

Het verdwijnen van de Ster zal leiden tot een kettingreactie die een nieuwe bloeiperiode inluidt voor de ingekakte Nederlandse mediasector. Zo zou het kunnen gaan:

• De STER wordt afgeschaft. Gejuich alom.
• Er volgt eindelijk een echte discussie over wat de overheid nu eigenlijk te zoeken heeft in de wereld van zenders en productiehuizen. De conclusie zal zijn: eigenlijk niets. De overheid is niet op aarde om content te produceren en zenders in de lucht te houden. Dat is typisch iets wat bedrijven heel goed kunnen. Evengoed blijft de publieke omroep bestaan, maar in afgeslankte vorm.
• Er valt niet alleen 200 miljoen euro advertentiebudget vrij. Er ontstaat ruimte op de markt omdat de publieke omroep die ruimte noodgedwongen laat.
• Nederland zal een explosie meemaken van creativiteit en ondernemerschap. Bestaande mediapartijen duiken in het gat dat de publieke omroep noodgedwongen laat en zullen de wereld verrassen met niet alleen verrassende content, maar ook met technologische innovatie; iets waar de publieke omroep nooit mee zou zijn gekomen.

Het is nog niet zover. Maar Paul Römer heeft met zijn interview iets moois in gang gezet.

Amusement, sport, nieuws
Al decennialang is de STER dé ultieme weeffout in het Nederlandse medialandschap. In een sector waar commerciële partijen moeten concurreren met een door belastinggeld betaalde publieke omroep is er nooit sprake van een eerlijke markt. Vooral omdat de publieke omroep zich al decennia zonder enige schroom richt op amusement, sport, nieuws en andere segmenten waar de concurrent hetzelfde probeert. Maar dan dus zonder die belastinginkomsten. On top of it exploiteert de publieke omroep via de Ster het bereik. Iedereen begrijpt dat dit niet klopt.

De onzinnige redenen die worden aangevoerd om altijd maar door te gaan met de Ster?

• ‘Ja maar, het is zonde als zo’n prachtig bereik níet wordt geëxploiteerd’. Wat een onzin. In alle gemeentehuizen komen jaarlijks miljoenen mensen. Dat is ook een prachtig bereik. Je hoeft niet alle vormen van bereik perse te exploiteren. Zeker niet als dat bereik wordt betaald door de belastingbetaler.
• ‘Ja maar het scheelt belastinggeld. Nu hoeft er minder naar geld naar de omroep, omdat adverteerders bijdragen’. Wat dacht je van de tering naar de nering zetten? Maak een plan om met 200 miljoen euro minder de juiste keuzes te maken? Het is geen grondwettelijk recht om meer dan een miljard op te maken per jaar.
• ‘Ja maar de commerciële zenders en uitgevers bieden geen kwaliteit’. Hier moet ik altijd het hardste om lachen. Om te beginnen: is dat dús een reden om spotjes te verkopen tussen al die kwaliteit? Daarnaast: NRC, Volkskrant, Telegraaf, Trouw, Elsevier; allemaal private bedrijven die heel veel initiatieven níet kunnen nemen, omdat de overheid de markt verziekt.

Benut dit momentum
Er is geen enkele echte reden om door te gaan met de STER. Dus: chapeau, heer Römer.

Alleen in het interview van afgelopen zaterdag droomt hij weg en neemt hij een paar verkeerde afslagen. Römer wil de verdwenen inkomsten – 200 miljoen euro – gecompenseerd zien via extra belastinggeld. Om die 12 procent zendtijd die vrijvalt door het verdwijnen van commercial-blokken op te vullen.

Dat is dan weer een slecht plan van Römer. Maar hij had al één goed plan, dus hij verdient alle lof.

Ik zou zeggen, benut dit momentum, dat je zelf creëert, om de echte discussie te voeren. Wat hoort nu wel en wat niet bij de publieke taak?

Heeft de overheid überhaupt wel een taak om content te produceren en zenders in de lucht te houden? Wie zegt dat eigenlijk? Waarom zijn er nieuwsprogramma’s van de hand van de overheid? Waarom produceert de overheid amusementshows? Waarom zendt de overheid voetbal uit?

Kan daar eindelijk eens een goede discussie over worden gevoerd? Liefst niet met belanghebbenden op sleutelposities, zoals Martijn van Dam.

Laten we in elk geval beginnen met datgene wat járen geleden al had moeten gebeuren: het afschaffen van de Ster. De Nederlandse mediasector heeft een prikkel heel hard nodig. Dit lijkt de juiste prikkel.

Dan krijgt Römer een standbeeld op het Mediapark.

Zie ook: Ster-directeur Frank Volmer: ‘Programmering NPO wordt niet beïnvloed door Ster-inkomsten’