Volgens Peter Vandermeersch is het een ‘logische evolutie’. Vorig jaar oktober zette NRC twee grote stappen: de site werd helemaal veranderd en alle stukken op de site kwamen achter een betaalmuur met vijf gratis stukken per maand. Daarnaast ging men het vernieuwde nrc.next in de ochtend aanbieden.
Hij legt uit: ‘Er waren drie soorten NRC’s: het Handelsblad, nrc.next en online. Op zich is het niet slecht om verschillende merken te hebben, maar NRC Handelsblad was nog altijd het vlaggenschip. Als je stuk daar in kwam dan had je het bereikt. In nrc.next stonden soms creatieve stukken die net iets te frivool voor Handelsblad waren. De site werd lange tijd voor een groot deel bijna letterlijk gemaakt door stagiairs. Het gekke was dat veel lezers NRC ook al online lazen, maar het was het minst unieke deel van NRC, want daar zetten we niet die speciale stukken uit de krant op. Het liep dus te ver uit elkaar. We hebben toen gezegd: we worden digital first. Iedereen gaat voor online werken en van daaruit bepalen we wat er in print komt. Ik geef toe: in de aanloop er naartoe zat ik er wel mee of dat wel zou werken, maar binnen de kortste keren was het allemaal geïnternaliseerd.’
Frisheid en degelijkheid
Nu is er volgens Vandermeersch de vervolmaking van die stap: op 14 februari volgend jaar. De printedities van nrc.next en NRC Handelsblad worden dan één, wel met beiden hun eigen ‘bezorgmoment’. Hij legt uit: ‘We stellen vast dat we veel bezoek hebben op de site en dat de kranten het goed doen. Maar we maken nog altijd een nrc.next in de ochtend in een twee katernenkrant en een NRC Handelsblad in de middag in drie katernen. De boekenbijlage komt vrijdag bijvoorbeeld alleen in NRC Handelsblad en die stukken plaatsen we op verschillende momenten weer in nrc.next.
'Van de 220 mensen die we hebben, waren er pakweg vijftien bezig de stukken in te delen in de twee- of driekartenen kranten. Daarvan heb ik nu gezegd: laten we in de ochtend en de middag dezelfde krant gaan maken. ’s Ochtends heet deze nog wel nrc.next en ’s middags NRC Handelsblad. Maar we verzenden dus twee keer een driekaternenkrant. Dus we maken vanaf 14 februari een krant die het beste van next en Handelsblad verenigd met de frisheid en vrolijkheid van next én de degelijkheid van Handelsblad. De drie letters NRC gaan dan ook een grotere rol spelen in de vormgeving.’
Nu zijn de voorpagina’s nog ‘fundamenteel anders’, maar NRC draait nu een proef met voorpagina’s die dezelfde look & feel hebben. ‘De middagkrant blijft actueel en neemt het nieuws mee van die ochtend.’
Overigens: de zaterdagkranten houdt NRC voorlopig ‘gescheiden’, maar later in 2017 worden die ook gelijkgetrokken.
Zelfde lezer
Vandermeersch concludeerde dat de lezers van nrc.next en Handelsblad niet veel verschillen. ‘Wij meten wat de lezer wil en niet wil. Dat overlapt voor 90 procent. Je zou dus ook kunnen kiezen voor één krant voor iedereen op hetzelfde tijdstip. Maar het grootste verschil zit hem in het moment van lezen. De next-lezer wil die krant graag in de ochtend, de Handelsblad-lezer in de middag. Passen we dat aan, dan zullen de abonnees dat niet leuk vinden. Op deze manier kunnen we met relatief kleine inspanning de beide ‘groepen’ bedienen.’
Vandermeersch houdt er wel rekening mee dat over niet al te lange tijd – hij spreekt van een jaar of drie – middagdistributie in sommige gebieden (met name buiten de Randstad) te duur zou kunnen worden. ‘In de ochtend heb je schaal, in de middag niet. Als je een krant moet bezorgen bij een boerderij in Noord-Oost Groningen dan kost het je gewoon te veel. Tegen die klant moeten we dan wel zeggen: we gaan jou identiek dezelfde krant leveren, maar dan in niet meer om 16.00 uur. Dat nu meteen doorvoeren, is nu nog een te grote stap.’
Maar de hoofdredacteur denkt ook dat veel lezers over een paar jaar al helemaal op digitaal zijn overgestapt. ‘We zijn echt een digitaal bedrijf aan het worden. Gelukkig stijgt de digitale oplage harder dan dat de papieren oplage daalt. We zullen dus in 2016 zo’n 3 procent stijgen in betaalde oplage. Volgend jaar willen we 1,5 procent stijgen. De rvc heeft de budgetten voor volgend jaar goedgekeurd en dus zijn we op de goede weg.’
Resultaat
Drie à vier jaar geleden twijfelde Vandermeersch nog wel of deze koers zou slagen. Maar mensen blijken te willen betalen voor digitaal, als die content maar uniek is. ‘Het gaat om unieke stemmen. Dat gaat natuurlijk niet altijd goed, want soms zie ik: dat heb ik al ergens anders gelezen of gehoord. Dan moeten we weer een stapje extra doen. Maar over het algemeen ben ik trots op wat we brengen en voor die content kunnen we terecht geld vragen aan de abonnee.’
De strategie die NRC in 2013 heeft ingezet, is nu zijn vruchten aan het afwerpen. ‘We stevenen met NRC Media af op een resultaat in 2016 dat in de lijn ligt met het resultaat van 2015 (een ebitda van 18,5 miljoen en een nettowinst van 7 à 8 miljoen). Dat zijn hele mooie resultaten in een tijd dat media onder druk blijven staan. We blijven het ook komend jaar doen met de 220 mensen op de redactie. We hebben afgesproken met eigenaar Mediahuis dat we het met dezelfde mensen en middelen doen. Straks moeten die vijftien mensen die de kranten nu ombouwen voor de ochtend en middag iets anders gaan doen. In sommige gevallen kunnen we ze bijvoorbeeld gaan inzetten voor videojournalistiek. Dat kunnen ook andere mensen zijn. Maar we behouden die 220 fte op de redactie.
'We zien overigens dat mensen heel erg bereid zijn zich om te scholen tot bijvoorbeeld videojournalist. Ik kan tevreden vaststellen dat we echt een digital first bedrijf zijn geworden. Bij de ochtendvergadering gaat het echt om: wat hebben we vandaag online. We sturen elke dag een lijst rond van de best gelezen stukken in leesminuten – niet in kliks. Want het gaat om de attentie. Mensen komen naar onze site voor de fundamentele onderwerpen, zoals dit jaar de coup in Turkije, de Brexit, de aanslagen in Nice. Daarvoor doen we het. Maar we schrijven ook over moderne dans en daar moeten we dan die kleinere groep die daarvan houdt goed mee bedienen. Het is een combinatie.’
