Hoe Eduard Schaepman de kantoorwereld verandert

Er zijn weinig directeuren die zichzelf zo gewaagd op de foto durven zetten als Eduard Schaepman. Op de bekendste reclameposter van flexwerklocatie Tribes heeft hij een leeuw op zijn nek. Wie langs het centraal station van Utrecht rijdt, ziet sinds kort een enorme poster waarop Schaepman in zijn geel-blauwgestreepte pak over een kudde koeien heen springt. Op internet vind je filmpjes waarin hij wild met stokken zwaait en uit volle borst liederen van de Nieuw-Zeelandse Maori-stam zingt.

‘Ja, ik ben weird,’ zegt Schaepman. ‘Nou en? De echte veranderaars zijn mensen die zich onderscheiden van de rest. We kennen allemaal Mark Zuckerberg, Johan Cruijf, Steve Jobs. Stuk voor stuk mensen die anders durven te zijn én zichzelf durven te profileren.’

Ambitie

De ondernemer allerminst bescheiden en hij heeft grote ambities met zijn bedrijf Tribes. Hij begon anderhalf jaar geleden met een eerste locatie in Eindhoven en bouwde zijn bedrijf in korte tijd uit naar negen flexwerklocaties in Nederland en België. Het doel is om binnen tien jaar tweeduizend nieuwe Tribes-kantoren wereldwijd te realiseren. Het bedrijf heeft twee mede-oprichters, Jasper Bekkering en Alain Brosse, maar als je aan Tribes denkt, denk je aan Schaepman. Begin 2015 koos hij er bewust voor om het gezicht van de flexwerkplek te worden. ‘Mijn reclamebureau stelde voor om Jort Kelder in te huren. Jort vroeg zo’n 1500 euro per abri-campagne. Dat vond ik als startende ondernemer veel te duur, dus ik zei: ik doe het zelf wel.’

Uniek

De ondernemer staat niet alleen op de posters, maar is een echte ambassadeur van bedrijf. Hij schrijft blogs, geeft lezingen en vertelt aan wie het maar wil horen wat zijn bedrijf zo uniek maakt. Je mag Tribes van Schaepman eigenlijk geen flexwerkplek noemen, volgens hem is het een ontmoetingsplek voor ‘business nomaden’. Hij legt uit: ‘Dat zijn mensen die in principe geen vaste werkplek nodig hebben, zij kunnen waar dan ook hun laptop openklappen en aan de slag. Bij Tribes kunnen die mensen samenkomen en een organisatiecultuur vormen, al doen ze misschien heel ander werk. Het gaat om een cultuur die gericht is op persoonlijk contact, van elkaar leren en creativiteit in elkaar naar boven halen.’

Nomaden

Schaepman liet zich inspireren door 34 nomadische stammen. Hij bezocht er een groot aantal en liet iedere Tribes-locatie inrichten in de sfeer van een specifieke groep. Zo is Tribes Utrecht ingericht naar het voorbeeld van de Secoya-stam uit de Amazone. Er valt veel licht door de grote ramen, er staan volop groene planten en aan de plafonds hangen houten kano’s. Je kunt vergaderen in een soort houten tipi-tent en flexwerken aan lange tafels.

‘De inrichting is niet het belangrijkste, het draait vooral om de gewoontes en rituelen die erbij horen’, vertelt Schaepman. ‘Wat opvalt als ik de stammen bezoek, is dat ze er altijd zo gelukkig uitzien. Ze kennen geen bezit, de wereld is van iedereen. Ze eten en bewegen veel meer dan de gemiddelde Europeaan. En ze zijn heel sociaal, zo zijn er speciale rituelen om de dag te beginnen en gasten te begroeten.’

Dansen

Als er workshops gehouden worden, wordt er dan ook gedanst zoals de Secoya. Op een doordeweekse dag wordt de sociale aard van de stam op een wat minder uitbundige manier geuit. In plaats van een traditionele receptie, wordt iedereen die binnenloopt begroet door een hartelijke gastvrouw. Zij zit niet achter een desk, maar staat achter de bar, een sociale plek waar mensen samenkomen. Op die manier probeert het Tribes-personeel zoveel mogelijk interactie uit te lokken.

Ook aparte kantoren

‘Tegelijkertijd verhuren we ook aparte kantoorruimtes. Je hebt namelijk extraverte en introverte mensen. De een krijgt energie door zich de hele dag te omgeven met anderen. Zo iemand ben ik. Maar een introvert mens werkt juist het liefst alleen en zoekt op zijn tijd anderen op. Het een is niet beter dan het ander en het sluit elkaar ook niet uit.’

Inspiratie

Bij Tribes Utrecht zitten op een willekeurige donderdag zzp’ers, maar ook bankmedewerkers, advocaten en medewerkers van een marketingbureau. Schaepman: ‘Toen we in december hier naar Papendorp kwamen, was hier niets. Een saai, leeg pand op een industrieterrein langs de snelweg. En nu zit het vol. Mensen hebben geen zin om naar een saai kantoor met grijze muren te komen, ze willen geïnspireerd worden.’

Dit inzicht kreeg hij als CEO bij Regus Benelux. Regus is een van de grootste verhuurders van flexibele werkplekken ter wereld. Schaepman was  heeft respect voor het bedrijf, maar: ‘een Regus-kantoor blijft gewoon een kantoor.’ In 2013 ging op zoek naar een manier om zijn visie in de praktijk te brengen. Hij werd nog even algemeen directeur bij Chalet Group, opgericht door Marcel Boekhoorn. Zijn missie daar omschreef hij zelf als volgt: ‘het leven moet leuker worden en naar kantoor gaan moet sexy worden.’

Ondernemen

Hij had niet veel tijd om zijn ideeën in de praktijk te brengen. Mede door de slechte kantorenmarkt werd Chalet Group in 2014 verkocht aan een Amerikaanse investeerder. Het zetje om te gaan ondernemen kwam van Boekhoorn, vertelt Schaepman. Boekhoorn was enthousiast over het idee voor Tribes en stak er volgens het Financieel Dagblad ‘ettelijke miljoenen’ in.

Of zijn investering lucratief is, moet nog blijken. Het bedrijf bestaat op dit moment anderhalf jaar en de ondernemers willen zo snel mogelijk nieuwe locaties realiseren. Om dat voor elkaar te krijgen, trokken de aandeelhouders deze zomer een grote Amerikaanse vermogenbeheerder aan. Dankzij het geld van deze grote vermogensbeheerder kan Tribes doorgroeien. Per vestiging is €1,5 tot  €2 miljoen nodig. Schaepman: ‘Vanaf augustus kondigen we elke maand nieuwe locatie aan. En in het nieuwe jaar openen we elke maand twee vestigingen, niet alleen in Nederland. We willen naar de grootste steden van de wereld. Denk aan Mexico City, Sao Paolo, Shanghai. Steden die net zoveel inwoners hebben als een land als Nederland. In één zo’n stad kunnen we alle 34 stammen uitbeelden.’

1,7 miljard businessnomaden

Volgens Schaepman vind je de businessnomaden overal ter wereld. ‘Volgens mijn berekening zijn er 1,3 miljoen in Nederland en zo’n 1,7 miljard wereldwijd’, vertelt hij. ‘Veel verschillende werkplekken, dat past bij de filosofie. Een nomade trekt rond en hij heeft altijd een huis.’

De marketing van Tribes is vooral gericht op storytelling, verhalen vertellen. Schaepman en mede-oprichter Alain Brosse schrijven iedere week een blog die te maken heeft met het gedachtegoed van het bedrijf. Daarnaast heeft iedere locatie een eigen Facebookpagina, waar quotes, filmpjes, lokale nieuwsberichten en opiniestukken gedeeld worden. ‘Alles moet aansluiten bij het verhaal van de stam’, vertelt Schaepman. ‘Ik ga antropologisch te werk. Ik bezoek de stam en deel hun verhaal met het team. De inrichting van het pand, de look-and-feel van de posters, de uitingen op social media: alles moet kloppen. Alle kleine dingen bij elkaar vertellen het verhaal.’

Verhalen en herders

Hij is zelf de grootste verhalenverteller. Met zijn blauw, rode en paarse pakken probeert hij op te vallen tussen de mannen in grijze jassen. Hij schuift graag aan bij televisieprogramma’s op RTL Z en hij is vaste gast in het programma van Jort Kelder, Hoe heurt het eigenlijk. Daar vertelt hij onder andere over het gebrek aan creativiteit binnen onze huidige werkomgeving en zijn eigen afkomst. ‘De naam zegt het al, van oorsprong zijn de Schaepmannen herders, ook een soort nomadisch volk.’

Volgens de Tribes-oprichter hoeft verhalen vertellen niet duur te zijn. ‘Veel marketeers betalen grof geld om in een zuiltje te hangen. Als je zelf aan het ondernemen bent en nog geen winst maakt, ga je anders nadenken.’ Behalve zijn eigen optreden in de media, noemt hij het enorme doek wat op dit moment bij Utrecht Centraal hangt. ‘Dagelijks zien 600.000 mensen deze advertentie. Ik heb natuurlijk dat doek laten maken, maar verder betaal ik niks extra. Het gebouw, dat wordt de nieuwe locatie, en dat is toch al van mij.’